به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از مجله سلامتی؛ ویتامین ب ۱۲ یک ویتامین محلول در آب است. این ویتامین در تولید گلبول های قرمز خون و DNA و عملکرد سیستم عصبی نقش دارد. ویتامین B12 به طور طبیعی در مواد غذایی حیوانی از جمله گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ و لبنیات یافت می شود. متاسفانه کمبود B12 به ویژه در افراد مسن شایع است. اگر به اندازه کافی در رژیم غذایی خود از این منابع استفاده نکنید، در معرض کمبود قرار دارید.
فهرست
نشانه های کمبود ویتامین ب ۱۲
پوست رنگ پریده یا زردی
افراد دچار کمبود ویتامین ب ۱۲ اغلب رنگ پریده هستند یا پوست و چشم آنها مایل به زرد است. چرا که کمبود B12 در تولید گلبول های قرمز مشکل ایجاد می کند. ویتامین B12 در تولید DNA مورد نیاز برای ساخت گلبول های قرمز نقش اساسی دارد. بدون آن سلول ها قادر به تقسیم نیستند. این مشکل باعث کمخونی مگالوبلاستیک می شود که گلبولهای قرمز بسیار بزرگتر از آن می شوند که از مغز استخوان خارج شده و وارد گردش خون شوند. بنابراین، تعداد کمی گلبول قرمز در خون در گردش است و پوست رنگ پریده به نظر می رسد. شکنندگی گلبول های قرمز موجب تجزیه بسیاری از آنها افزایش بیلی روبین می شوند. بیلی روبین در صورت تجزیه سلول های قدیمی خون توسط کبد تولید می شود. مقادیر زیاد بیلی روبین موجب زردی پوست و چشم می شود.
ضعف و خستگی
ضعف و خستگی از علائم شایع کمبود ویتامین B12 است. چراکه بدن ویتامین B12 کافی برای ساخت گلبول های قرمز خون که اکسیژن را به سراسر بدن منتقل می کند، ندارد. در افراد مسن، این نوع کمخونی اغلب به دلیل یک بیماری خود ایمنی ایجاد می شود که به آنمی پرنیشوز معروف است. افراد مبتلا به این کمخونی پروتئین مهمی به نام فاکتور ذاتی را تولید نمی کنند. فاکتور ذاتی برای جلوگیری از کمبود B12 ضروری است، زیرا در روده با اتصال به ویتامین B12 موجب جذب آن می شود.
احساس سوزن سوزن شدن
یکی از عوارض جدی کمبود طولانی مدتB12، آسیب عصبی است. ویتامین B12 نقش مهمی در مسیر متابولیک تولید کننده چربی میلین دارد. میلین اعصاب را به عنوان نوعی محافظ، احاطه کرده است. بدونB12، سیستم عصبی قادر به عملکرد صحیح نیست. یکی از علائم رایج آن، احساس سوزن سوزن شدن است که شبیه احساس سوزش در دست و پا است. جالب اینجاست که علائم عصبی مرتبط با کمبود B12 معمولا در کنار کمخونی دیده می شود.
تغییر در حرکت
در صورت عدم درمان، آسیب به سیستم عصبی ناشی از کمبود B12 می تواند باعث تغییر در راه رفتن شود. حتی ممکن است بر تعادل و هماهنگی بدن تأثیر بگذارد و فرد را بیشتر در معرض زمین خوردن قرار دهد. این علامت اغلب در کمبود B12 تشخیص داده نشده در افراد مسن دیده می شود، زیرا افراد بالای ۶۰ سال بیشتر مستعد کمبود B12 هستند. با این حال، پیشگیری یا درمان کمبود ممکن است تحرک را بهبود بخشد. همچنین این علامت ممکن است در جوانانی که دارای کمبود شدید باشند دیده شود.
گلوسیت و زخم های دهانی
گلوسیت اصطلاحی است که برای توصیف زبان ملتهب به کار می رود. در صورت ابتلا به گلوسیت، رنگ و شکل زبان تغییر کرده و دردناک، قرمز و متورم می شود. این التهاب همچنین می تواند زبان را صاف نشان دهد، زیرا تمام برآمدگی های کوچک حاوی جوانه های چشایی روی زبان، ناپدید می شوند. گلوسیت علاوه بر دردناک بودن می تواند نحوه غذا خوردن و صحبت کردن را نیز تغییر دهد. مطالعات نشان داده است که زبان متورم و ملتهب می تواند نشانه اولیه کمبود ویتامین B12 باشد. علاوه بر این برخی از افراد مبتلا به کمبود B12 ممکن است علائم دهانی دیگری مانند زخم دهان، احساس سوزش و خارش در دهان را تجربه کنند.
تنگی نفس و سرگیجه
اگر به دلیل کمبود B12 دچار کم خونی شده اید، ممکن است احساس تنگی نفس و کمی سرگیجه داشته باشید. چرا که بدن فاقد گلبول های قرمز خون است تا بتواند اکسیژن کافی را به سلول های بدن برساند.
اختلال در بینایی
یکی از علائم کمبود ویتامین B12، تاری دید یا اختلال در بینایی است. زمانی رخ می دهد که کمبود B12 درمان نشده منجر به آسیب سیستم عصبی و عصب بینایی می شود. این آسیب می تواند سیگنال عصبی را که از چشم به مغز منتقل می شود مختل کرده و بینایی مختل می شود. این وضعیت به عنوان نوروپاتی بینایی شناخته می شود.
تغییرات خلقی
کمبود ویتامین ب ۱۲ با اختلالات خلقی و مغزی مانند افسردگی و زوال عقل مرتبط است. سطح بالای هموسیستئین ناشی از کمبود B12 می تواند باعث آسیب به بافت مغز شده، سیگنال های وارد شده به مغز را مختل کرده و منجر به تغییرات خلقی شود. برخی از مطالعات نشان می دهد مکمل درمانی در افراد خاصی که کمبود ویتامین B12 دارند، می تواند علائم را معکوس کند.
افراد در معرض خطر کمبود ویتامین ب ۱۲
سالمندان، افرادی که قسمتی از روده آنها با جراحی برداشته شده است، افرادی که از داروی متفورمین برای دیابت استفاده می کنند، گیاهخواران و کسانی که داروهای ضد اسید مصرف می کنند در معرض کمبود ب ۱۲ هستند. متأسفانه علائم کمبود ویتامین B12 ممکن است بعد از سالها ظاهر شوند و تشخیص آن را پیچیده می کند. گاهی کمبود B12 را می توان با کمبود فولات اشتباه گرفت چرا که کمبود B12 باعث کاهش سطح فولات می شود. با کمبود فولات ممکن است کمبود ویتامین ب ۱۲ را پنهان کرده و مشکل اصلی دیده نشود.
