یازاکو؛ محمد فرج پور باسمنجی – در قلب شهر کهن تبریز چه بنایی عظیم تر و باشکوه تر از ارک ؛گردشگران ایرانی و خارجی می توانندسراغ داشته باشند که در دوره های مختلف تاریخی بخشی از رخدادهای تاریخ ایران و آذربایجان در آن نهفته است.یک طنز پرداز در باره ارک چه زیبا گفته اگر ارک تبریز زبان داشت و دلش می خواست اتفاق هایی را که در طول تاریخ با چشم دیده را بگوید باید درختهای شمال را به کاغذ تبدیل کرد و آب دریای خزر را به جوهر در آوردتا وصف حال آن بنای عظیم تاریخی ایران زمین باشد….. ۷۰۰ سال پیش در دوره ایلخانیان در طول ۲۱ سال به همت تاج الدین علیشاه با صدها کارگر و بنا و معمار با مخلوط کردن زرده تخم مرغ ؛آهک ؛خاک ؛ فن و هنر ساخته شده و در این ۷ قرن بعنوان یکی از مراکز دینی ؛گردشگری؛ نظامی و سیاسی همواره باب میل حاکمان وقت استفاده شده و یکی از شگفتی های معماری ترکان آذربایجانی با هنر نمایی و ذوق استاد فلکی تبریزی پایان یافته و در طول ادوار گذشته زلزله های هولناک ؛ گزند روز گار و تجاوزات خارجی و در این اواخر تعصبات کور بر دامنه؛ پهنه ؛ بنا؛حریم اثر و حریم منظر ضربات جبران ناپذیری زده است.در تاریخ می خوانیم :ژنرال ارسطویی روس در اشغال تبریز ارک رامحل استقرار قشون روس قرار داد وباکندن و باز کردن سوراخ برای بالای آن بنا و گذاشتن توپ و ایجاد آتش سوزی عمدی را این همسایه ناخلف و مردم آزار وبیمار شمالی بر سر ارک آورد…
در شور و شوق اوایل انقلاب نیز مشاورت غرض آلود و گرند انسانی بر پیکره ارک تاثیر اسف باری گذاشته است …اما در سال‌های اخیر به خصوص زمان سکانداری میراث استان توسط مهندس اکبر تقی زاده طرح های خوبی آماده شد که بعد ها با مرمت بخش هایی از این بنا ؛محوطه سازی و نور پردازی را شاهد بودیم که با این حال و با کدر خاطر هنوز هم ارک را به روی مردم و گردشگران داخلی و خارجی بسته اند که جا دارد با باز گشایی محوطه تاریخی ارک و استقرار کارشناسان و راهنمایان توریستی شاهد رونق این مجموعه و تبدیل آن محل دلپذیر برای عابران و مجاوران وشهروندان فهیم و دوستداران فرهنگ و تمدن ایران زمین باشیم.شورای شهر و شهرداری هم در موضوع ارک الحمدالله ساکتند … لذا از بنیاد مصلی و میراث فرهنگی استان انتظار است که باهماهنگی و باز گشایی آن بصورت ۲۴ ساعته و ایجاد حداقل های رفاهی و گردشگری در این محوطه تاریخی در فصل بهار و گردشگری آذربایجان با رویه های تخصصی کاری خود
در خدمت توسعه گردشگری و شناساندن بیشتر زوایای تاریخی و تمدنی شهر کهن تبریز باشند.در پایان این یاداشت شعر مشهور زنده یاد استاد مفتون امینی را تقدیم خوانندگان عزیز این سطور می نمایم.
■این ارک بلند شهر تبریز است
افراخته قامت رسایش را
با کبر و جلال افتخار‌آمیز
همبازی آفتاب و اخترها
همسایه ابرهای طوفان خیز
پاینده‌ترین قراول تاریخ
برجسته‌ترین نشانه تبریز
ترکیب عظیم قهرمانیها !
بشکسته زمین بزیر پای او
بشکافته چشم او افقها را
انداخته بارپنجقرن از دوش
بشناخته زیر و روی دنیا را
برتخت ثری نشسته و برسر
آویختــــــه افسر ثریـــــــا را
سلطان هزار و یکشب ایران !
فرمان قضای خویش را خوانده
تا مرز فنای خود سفر کرده
یـــــــک دل بهزار آرزو داده
یک سینــه بصد بلا سپر کرده
با دیو زوال پنجه افکنده
افسون زمانه بی‌ثمر کرده
افسانه یک طلسم بی‌مفتاح!
آن لحظه که شامگاه نزدیک است
کوه ودرودشت رنگ میبازد
او با همه جمال خلیائی
برچهره سرخ خویش مینازد
برگرد سرش طواف شاهین‌ها
یک هاله افتخار میسازد
این صحنه شکوه ایزدی دارد !
برگی زخزان عمر تبریز است
هر خشت که از تنش جدا گشته
زخمی زده بر غرور این ملت
هر تیر که سوی او رها گشته
با اینهمه در غروب هر پیکار
پرچم کش فتح خلق ما گشته
اندوخته افتخار بی‌پایان
ای مظهر لایموت استقلال
ای ارک درود بیکران برتو
منشور حیات نسل آینده است
نقش شرف گذشتگان برتو
خار دل روزگار دشمن باد
شمشیر شکسته زمان برتو
دیوار تو پرده دار رستاخیز !
ای ارک همیشه در امان باشی
تا دورزمین و آسمان باقیست
بس نغمه نثار شان والایت
تا شاعر و شعر در جهان باقیست
یاد تو همیشه در دل تبریز
تبریز بزرگ قهرمان باقیست
ای کعبه افتخار ما، ای ارک !
