شرکت ملی مس تمایلی به تبدیل این معدن به شرکت ندارد

به گزارش پایگاه خبری یاز اکو، اله وردی دهقانی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار یاز اکو، با اشاره به نظر شرکت ملی مس به تبدیل شدن معدن به شرکت تشریح کرد: خوشبختانه در اثر اصرار و پیگیری ها، پذیرفتند که شرکت مس سونگون آذربایجان را تشکیل دهند. این اتفاق مصادف بود با سفر دوم رئیس جمهور محترم به استان. در این سفر ایشان تشکیل این شرکت را اعلام کردند. اما حقیقت این است که هنوز این شرکت تشکیل نشده است. گزارشات غلط به رئیس جمهور محترم ارائه کردند. همچنین از قول رئیس جمهور گفتند که عواید این شرکت نصیب آذربایجان خواهد شد. این هم نادرست است. متأسفانه شرکت ملی مس تمایلی به تبدیل این معدن به شرکت ندارد و حتی تمایلی به تشکیل هولدینگ نیز ندارد چون در این صورت اختیاری در دستشان باقی نمی ماند. در حال حاضر همه امور معدن مس سونگون از تهران مدیریت می­شود.

دهقانی با اشاره به اینکه مس سونگون آذربایجان به حیات خلوتی در دست مدیرعامل شرکت ملی مس تبدیل شده است گفت: شرکت ملی مس در مس سرچشمه و مس شهر بابک نفوذ چندانی ندارد، چون کرمانی ها این اجازه را نمی­دهند. در نتیجه، مس سونگون آذربایجان به حیات خلوتی در دست مدیرعامل شرکت ملی مس تبدیل شده است و متأسفانه داماد خود را در شرکت مس سونگون نصب کرده اند. همه پیمان­ها، و حتی پیمان­های دست دوم از تهران تصمیم گیری می­شود، و همه اینها دچار رانت و فساد است و دقیقاً به این دلیل در مقابل تبدیل آن به شرکت مقاومت می­کنند. همه پروژه ها و تصمیم گیری های این معدن همین گونه هستند.

وی ادامه داد:  اخیراً اساسنامه ای بدون امضا و ثبت نشده از شرکت مس سونگون بیرون داده اند و بندهایی در آن گنجانده اند، از جمله این که این شرکت حق ندارد خارج از کشور نمایندگی تأسیس بکند، یا اینکه حق تولید مس کاتد ندارد، یا حق فروش محصول ، یا استخدام نیرو یا تصمیم گیری در مورد نیروها را ندارد. در نتیجه هیچ کدام از اختیارات اصلی برای این شرکت در این اساسنامه وجود ندارد.

وی تاکید کرد: کار بد دیگری نیز انجام دادند که از چشم رسانه ها پنهان ماند. استاندار محترم در حضور رئیس جمهور محترم تفاهم نامه ای امضا کردند و اعلام کردند که شرکت مس سونگون تشکیل پیدا کرده است. اگر این شرکت تشکیل یافته است، باید این تفاهم نامه را با مدیر عامل شرکت مس سونگون امضا می کردند و نه با مدیر عامل شرکت ملی مس ایران. پس معنی اش این است که این شرکت تشکیل نیافته است و اگرتشکیل یافته باشد قدرتی ندارد؛ بنابراین، تا آخرین زمان مسئولیت خود این موضوع را پیگیری خواهیم کرد تا حداقل شرکت مس سونگون به صورت هلدینگ تشکیل شده و بتواند به طور واقعی محصول تولید بکند و خودش محصولش را بفروشد، دفتر مالیاتی داشته باشد، در مورد توسعه کار خود تصمیم بگیرد.

دهقانی گفت: در همین زمانی که با شما صحبت می کنیم، مسئولان شرکت ملی مس چند پروژه ما را تعطیل کرده اند. یکی از آنها سومین خط تولید ۱۵۰ هزار تنی کنسانتره است. این آقایان پس از آنکه مسئولیت یافته اند، جلوی پروژه را گرفته اند و ماشین‌آلات خریداری شده زیر باران و آفتاب در حال خراب شدن است. ادعایشان این بود که ما کارخانه بزرگتری را خواهیم ساخت. این آقایان بر روی کاغذ می­گویند که ما در مس سونگون یک میلیون و ششصد هزار تن کنسانتره در مس سونگون تولید خواهیم کرد. در واقعیت باید از این مقدار بیشتر تولید شود. چون ظرفیت این معدن تولید ۱ میلیون تن مس کاتد است. برای این مقدار، ۴ میلیون تن کنسانتره نیاز است. این هدف گذاری ادعایی ۴۰۰ هزار تنی که اختیارات آن به شرکت مس سونگونی داده نشده است که وعده تشکیلش را داده اند، فقط بر روی کاغذ است. ما برای تولید این مقدار مس کاتد، به یک میلیون و ششصد هزار تن کنسانتره نیاز دارد. اما در حال حضار فقط ۳۰۰ هزار تن کنسانتره در معدن سونگون تولدی می‌شود. پس ما برای تولید یک میلیون و سیصد هزار تن کنسانتره باید کارخانه احداث بکنیم. آقایان برای احداث کارخانه تولید ۴۰۰ هزار تن کنسانتره قصد عقد قرارداد دارند. بنابراین اگر در حرفشان صادق بودند نباید حول احداث کارخانه ۱۵۰ هزار تنی را می گرفتند، باید اجازه احداث آن را می دادند و سپس کارخانه های بزرگتر را احداث می­کردند.اما متأسفانه در این یک سالی که با اینها کار می کنیم از این ها فقط شعار دیده ایم  و به صداقتشان شک داریم و از این ها فقط دروغ شنیدیم. اینها هیچ اراده ای برای اجرای این پروژه ها ندارند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: همچنین اخیراً در تهران در مجموعه شرکت ملی مس، شرکتی به نام شرکت متمم تأسیس کرده اند. در نتیجه پروژه های ما را در اینجا تعطیل کرده­ اند و دوباره پروژه‌ها را در تهران و از طریق این شرکت متمم به مرحله قرارداد می برند.

وی افزود: کار بدتری که انجام می دهند این است که می گویند برای تأسیس شرکتی در آذربایجان شرقی پذیره نویسی می کنیم که صد در صد سهامش به شرکت ملی مس تعلق دارد. این شرکت را اکسی مس گذاشته بودند. معنی این کار این بود که طرح های توسعه (یعنی تولید کنسانتره و تولید کاتد) تحت عنوان شرکت اکسی انجام خواهد شد. این توطئه بسیار خطرناکی بود چون معنی اش این بود که همه محصولات به شرکت اکسی مس تعلق دارد و نه به مس سونگون؛ بنابراین این طرح برای دور زدن طرح ما برای تأسیس شرکت مس سونگون بود. اینها ادعا می کردند که می خواهیم با تأسیس شرکت اکسی مس، طرح‌های توسعه ای (یعنی تولید کنسانتره و مس کاتدی) را به آذربایجان بیاوریم. اما با توجه به اینکه صد در صد سهام آن به شرکت ملی مس تعلق دارد، پس چیزی در دست شرکت مس آذربایجان باقی نمی ماند. هدف اینها این است که با ثبت شرکتی دیگر، ثروت این معدن را به چنگ آورند.

وی گفت: اگر این کار ها را بکنند، یک پوسته و نامی توخالی تحت عنوان شرکت مس آذربایجان باقی می ماند که کارش فقط اداره کارگران و پرسنل خواهد بود.

نماینده مجلس گفت: به این نکته نیز باید توجه داشت که اگر شرکت مس سونگون آذربایجان ذیل شرکت ملی مس تشکیل شود، همچنان مالک آن شرکت ملی مس است و در تعیین هیأت مدیره و مدیر عامل نقش خواهد داشت، اما شرکت مس آذربایجان اختیارتی در تصمیم گیرها و فروش ها خواهد داشت. اگر شرکتی تأسیس شود که این اختیارات را نداشته باشد در نتیجه هیچ عوایدی نیز نصیب استان نخواهد شد. بعضی ها سو استفاده می کنند و در رسانه ها این طور القا می کنند که مس سونگون از شرکت ملی مس جدا شد و به آذربایجان بازگشت. این حرف دروغ است. مس سونگون به سهامداران شرکت ملی مس متعلق است.

دهقانی تصریح کرد: پس، بحث ما در درجه اول بر سر نحوه اداره این معدن است. در درجه بعد ما خواهان این هستیم که این شرکت باید اختیارات داشته باشد تا منافعش در استان باقی بماند. تا اکنون نیز شرکت ملی مس عوایدی را که –حتی در چارچوب فعلی-  سهم استان است، به استان نمی دهد.

وی در خصوص نحوه ی استخراج مس تشریح کرد: استخراج مس از لایه های بالایی معدن، که در آنجا اکسید مس وجود دارد که یک روشی وجود دارد بنام هیپلیچینگ. این روش باید سالها قبل در این معدن راه اندازی می شد. اما این کار را نکرده اند. در نتیجه این خاک های اکسید مس را درست روی معدن دپو کرده اند. در نتیجه برای توسعه معدن باید این خاک اکسید مس دپو شده را از روی معدن بردارند. برای این کار توانسته اند پروژه هیپلیچینگ را که قبل از اینها ۸۸ درصد پیشرفت کرده بود، ۱۵ درصد پیش ببرند. از این طریق مستقیماً مس کاتدی قابل استحصال است، به این صورت که اسید را روی خاک می پاشند و سولفات مس بدست می آید و از الکترولیز آن مس کاتدی به دست می آید. اما این چیزی نیست که ما می خواهیم. حجم ۲۰۰ الی ۳۰۰ میلیون تن مس کاتدی که مطلوب ماست باید از کنسانتره مس استحصال شود، و نه از این روش. حتی در دنیا این روش منسوخ شده است، چون راندمان هیپلیچینگ در بهترین شرایط۵۰  درصد است و باید کارخانه برای آن تأسیس شود. این روش عیب دیگری هم دارد، به این صورت که ما خاک با عیار بالا (حدود  صدم ۳۱  صدم درصد) برای این کار مصرف می شود در حالی که در دنیا خاک با عیار بالای ۱۱ صدم  درصد خوراک کارخانه است و از آن می توان ۱۰۰ در صد مس تولید کرد و نه ۵۰ درصد. این یک خطای فنی بزرگ است. در دنیا به ما می خندند. این آقایان این کار اشتباه را با افتخار تولید مس کاتدی بیان می کنند. د رواقع برای جابجایی خاک دپو شده این کار را می کنند.

مسئولان ما سواد کافی برای درک و تحلیل مسائل را ندارند

وی بیان کرد:  50الی ۶۰ سال قبل، در سونگون، مردم بی سواد آن دوران قسمت های پرعیار معدن را به مس با عیار ۹۰ درصد تبدیل می کردند. لذا این آقا که در رسانه ها می گویند برای اولین بار مس خالص استحصال شده است، مردم را چه فرض کرده اند؟

وی گفت: این موضوع را چند بارمطرح کرده ام و در اینجا هم دوباره مطرح می کنم و از شما خواهش می کنم که به گوش مردم برسانید. تا آنجا که توان داریم اجازه این کار را نخواهیم داد. متأسفانه بعضی از مسئولان ما سواد کافی برای درک و تحلیل این مسائل را ندارند. بعضی دیگر هم ملاحظات سیاسی  و منافع شخصی و گروهی دارند و در نتیجه نمی توانند حقیقت را بگویند.

ما باید از بخش معدن، به خصوص مس سونگون، سیاست زادیی کنیم/ آقایان رسانه ها را مزد بگیر خود کرده اند

 اله وردی دهقانی بیان کرد:من نمی دانم این آقایان چه کمبودی دارند یا چه چیز را دنبال می کنند که ده ها پایگاه خبری را در استان و ورزقان  مزد بگیر خود کرده اند و اطلاعات دروغ را در فضای رسانه ای بیان می کنند و افکار مردم را به غلط جهت می دهند. اینها راه خطایی می روند و در همین جا به اینها هشدار می دهم. مثلاً می گویند که برای اولین بار مس کاتد در آذربایجان شرقی تولید شده است. مسئولان ما باید بدانند که آن مس کاتدی که مطلوب مردم و نخبگان آذربایجان شرقی است عبارت است از تولید مس کاتد از کنسانتره. اما هر سال ۳۰۰ میلیون تن کنسانتره را به کرمان منتقل می کنند.  اما خواسته ما این است که ۳۰۰ میلیون تن کنسانتره به کرمان منتقل نشود و در همین جا به مس کاتد تبدیل شود. اما اینها این کار را نکرده اند.