به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یازاکو به نقل از دیلی صباح، بنیاد کنترل تسلیحات هسته ای در حال فروپاشی است، با خروج ایالات متحده از معاهدات کلیدی و اقدامات روسیه در اوکراین چیزی زیادی از قدرت این نهاد بین المللی باقی نمانده است.
تنش های هسته ای از زمان آغاز جنگ در اوکراین به شکل مکرر وجود داشته است.
ولی این بار یک تنش هسته ای فنی و استراتژیک است که تمام جهان را تا قرن آینده تحت تاثیر قرار خواهد داد.
تکه تکه، اساس کنترل تسلیحات هسته ای در حال فروپاشی است. ایالات متحده نقش خود را ایفا کرده و با خروج از معاهده موشک های ضد بالستیک و معاهده نیروهای هسته ای میان برد به فرسایش این نهاد کمک کرده است.
با این حال، روسیه ضربات قابل توجهی به آنچه باقی مانده است وارد کرده است، به ویژه از طریق جنگ خود در اوکراین و اعلامیه های نگران کننده در مورد استفاده از سلاح هسته ای برشدت این تنش ها افزوده است.
در ۲۰ فوریه ۲۰۲۳، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که مشارکت خود در معاهده کاهش تسلیحات استراتژیک جدید با ایالات متحده را تعلیق می کند.
بعدها پارلمان روسیه لایحه ای را برای تعلیق مشارکت مسکو در استارت جدید تصویب کرد.
تصمیم کرملین برای تعلیق این معاهده نگرانی‌هایی را در مورد آینده کنترل تسلیحات و مذاکرات آتی ایجاد کرده است.
معاهده استارت جدید آخرین توافقنامه کنترل تسلیحات بین ایالات متحده و روسیه است و محدودیت‌های خاصی را بر تعداد سلاح‌های هسته‌ای که هر دو طرف در اختیار دارند، تحمیل می‌کند.
براین اساس حداکثر ۷۰۰ موشک بالستیک قاره پیما (ICBM)، بمب افکن با قابلیت حمل اتمی و زیردریایی موشک بالستیک برای کشورهای عضو تعیین شده است.
علاوه بر این، این معاهده اجازه می دهد تا حداکثر ۱۵۵۰ کلاهک مستقر و ۱۰۰ پرتابگر غیر مستقر داشته باشند.
علاوه بر این، یک مکانیسم راستی‌آزمایی هر دو طرف را قادر می‌سازد تا زرادخانه‌های یکدیگر را ارزیابی و نظارت کنند.
این معاهده به عنوان سنگ بنای ثبات هسته ای و عنصر کلیدی روابط ایالات متحده و روسیه در نظر گرفته شده است. تعلیق آن توسط روسیه با انتقاد شدید ایالات متحده و سایر کشورها مواجه شده است. خاتمه آن می تواند به یک مسابقه تسلیحاتی جدید بین دو کشور منجر شود و برای امنیت جهانی خطرناک باشد.
به نظر نمی رسد این قرارداد که در فوریه ۲۰۲۶ منقضی می شود، بر اساس اظهارات طرفین تمدید شود.
تنش بین آمریکا و روسیه به دلیل انباشته شدن بسیاری از مسائل افزایش یافته و البته به بن بست منجر شده است.
اقدام اخیر مسکو می تواند این تنش ها را تشدید کند و حل آنها را دشوارتر کند.
شروع جدید
همانطور که مشخص است، معاهده استارت با توافق دو طرف برای پنج سال دیگر تمدید شد.
از نظر استراتژیک، هر دو کشور اهمیت زیادی به این معاهده می دهند، به طوری که حتی پایین ترین سطح روابط تاریخ روسیه و غرب از زمان جنگ در اوکراین، مانع از گفتگو برای حفظ این معاهده در پس زمینه نشده است.
با این حال، پس از تعلیق بازرسی ها در زمان همه گیری، طرفین قبلاً با مشکلاتی در بخش فنی توافق نامه امضا شده در سال ۲۰۱۱ مواجه شده بودند. آمریکا در آخرین گزارش از این توافق، روسیه را به عدم پایبندی به معاهده متهم کرد و گفت: اجازه بازرسی مناطق خاصی را نداده بود.
اگرچه روسیه این معاهده را به حالت تعلیق درآورده است، اما اعلام کرده است که اطلاعات آزمایش‌های ICBM و SLBM (موشک‌های بالستیک زیردریایی) را در اختیار ایالات متحده قرار می‌دهد و از مفاد کلیدی معاهده تبعیت می‌کند.
روسیه اجازه بازرسی در محل و انتقال معمول اطلاعات مورد نیاز این معاهده را نخواهد داد. از سوی دیگر، ایالات متحده در ماه ژوئن اعلام کرد که جریان اطلاعات به روسیه را به عنوان یک “اقدام متقابل” متوقف کرده است.
فقدان اطلاعات هر دو طرف وجود استارت جدید را به طور جدی بی اهمیت می کند.
این واقعیت که تسلیحاتی که اخیراً توسط ایالات متحده و روسیه تولید شده است، به ویژه موشک های مافوق صوت با قابلیت هسته ای که کابوس سیستم های دفاع هوایی هستند، مشمول این معاهده نمی شوند، اهمیت آن را در دنیای امروز افزایش داده است.
در واقع این وضعیت نشان می دهد که استارت جدید باید به روز باشد. با این حال، روابط متشنج در عصر عدم اطمینان، قدرت‌های در حال افزایش و یک دوره احتمالی چندقطبی، به‌روزرسانی معاهده را غیرممکن می‌سازد.
علیرغم عدم ارتباط پیمان استارت جدید با جنگ جاری، اوکراین همواره بخشی از روند مذاکرات بوده است. اقدام اخیر روسیه را می توان پاسخی تلافی جویانه به حمایت غرب از اوکراین در ظرفیت های مختلف دانست.
این انفجار هسته‌ای در پی سفر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به کیف رخ داد. تشدید تنش‌های هسته‌ای، در این مرحله، کاملاً به روند جنگ در اوکراین بستگی دارد.
اگرچه تحریم‌ها علیه روسیه به‌عنوان یک عامل بازدارنده از طریق انکار، نتوانست جنگ را متوقف کند، اما این امر بر موجودی سلاح‌ها و مهماتی که ماه‌ها بعد استفاده کرد، تأثیر گذاشت. بنابراین، روسیه توانسته است برخی تحریم های اقتصادی را دور بزند، هرچند آشکارا در تنگنای اقتصادی قرار دارد. با توجه به این شرایط، تلاش پوتین برای افزایش ذخایر هسته ای خود غیرمنطقی خواهد بود. سپس او ممکن است برای حفظ نخبگان روسیه در خط مبارزه کند.
قیام واگنر
علاوه بر این، روسیه در حال حاضر وضعیت مشخصی را با شورش ناقص جناح مخفی پوتین به رهبری واگنر و نظارت یوگنی پریگوژین تجربه می کند . انتظار می‌رود این وضعیت پیامدهای مهمی برای جنبه‌های مختلف در روسیه پس از ۲۳ ژوئن داشته باشد.
راهی که جهان اخیراً طی کرده است، حتی اگر استارت جدید ادامه پیدا نکند، به دلیل برنامه های مختلف کشورهای درگیر در این معاهده، ممکن است در آینده نزدیک مسابقه تسلیحات هسته ای ختم شود.
در عین حال، سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی که مشمول این معاهده نمی‌شوند، تهدیدی هستند، اما حتی اگر کوچک تلقی شوند، استفاده از آنها هم برای کشور هدف و هم برای دولت‌های همسایه خسارات زیادی به بار می‌آورد. دلیلش این است که سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی امروزی بسیار مخرب‌تر هستند.
در حال حاضر افزایش تسلیحات جهانی وجود دارد و همانطور که در بالا ذکر شد، سلاح های خطرناک بسیاری وجود دارد که تحت پوشش آخرین معاهده هسته ای باقی مانده نیستند. در حالی که ایالات متحده و روسیه در حال سرمایه گذاری بر روی این تسلیحات هستند، انتظار نمی رود که آنها در فناوری مانند سلاح های هسته ای سرمایه گذاری کنند، زیرا این امر بسیار پر سر و صدا خواهد بود و “سرنوشت جنگ هسته ای” کلاسیک توسط هر کشوری حمایت می شود.
زرادخانه های هسته ای هر دو کشور در حال حاضر به اندازه کافی بازدارنده هستند.
چین که نمی‌خواهد در یک توافق هسته‌ای شرکت کند، سال‌ها طول می‌کشد تا به توافق هسته‌ای برسد.
در حالی که پیمان استارت جدید همچنان قابل توجه است، ارتباط آن در چشم انداز جهانی در حال تحول تا حدودی کاهش یافته است. اگرچه تسلیحات هسته ای در حال حاضر برای امضاکنندگان معاهده در اولویت نیست، اما ایجاد یک چارچوب نظارتی جامع برای جلوگیری از هرگونه مسابقه تسلیحاتی بالقوه بسیار مهم است.
به این ترتیب چنین چارچوبی باید فراتر از محدودیت‌های موجود در زرادخانه‌ها و دولت‌ها باشد و فناوری‌های در حال ظهور و گسترش‌دهنده‌های بالقوه را در بر گیرد.
