یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی و بررسی سلامت بدن قند خون نرمال می‌باشد؛ میزان قند خون نرمال در سنین مختلف با افزایش سن، ابتلا به برخی از بیماری‌ها و حالات مختلفی همچون ناشتا و غیر ناشتا تغییر می‌یابد اما همیشه باید قند خون را در محدوده نرمال خود نگه داشت تا سلامتی افراد به خطر نیفتد. یکی از راهکارهای پیشنهادی در هنگام مواجه با اختلال در قندخون استفاده از قرص قند خون می باشد.
بررسی منظم قند خون برای جلوگیری از ابتلا به دیابت در افراد سالم و همچنین پیشگیری از تشدید انواع بیماری در افراد مبتلا به دیابت کار حائز اهمیتی می‌باشد؛ غیر متعادل بودن سطح قند خون می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های خطرناکی در افراد سالم و افراد مبتلا به دیابت شود.
قصد داریم در این مقاله به محدوده قند خون نرمال و راهکارهای پیشنهادی برای رسیدن به آن و همچنین میزان قند خون نرمال در افراد مختلف بپردازیم و جدول‌های مربوط به قند خون طبیعی در افراد دیابتی و بزرگسال را در سنین مختلف شرح دهیم.
قند خون چیست؟
در ابتدای مقاله به شرح ساده ای از قند خون می‌پردازیم تا افراد آشنایی کامل با قند خون طبیعی پیدا کنند. هنگامی که غذا می‌خوریم کربوهیدرات غذاها تجزیه شده و به گلوکز تبدیل می‌شوند. در واقع گلوکز یا قند خون وظایف متفاوتی را در بدن بر عهده دارد که یکی از مهم‌ترین آنها تامین انرژی برای سلول‌ها و سیستم‌های بدن می‌باشد.
سطح قند خون نرمال بر اثر عوامل متفاوتی همچون رژیم غذایی، نوع مواد غذایی، انواع فعالیت‌های روزمره، تمرینات ورزشی، فشارهای عصبی، استرس، اضطراب، اختلالات مربوط به خواب و ترشح هورمون‌ها تغییر می‌یابد؛ هرچند که بررسی سطح قند خون نرمال برای تمامی افراد ضروری می‌باشد اما بیماران دیابتی نیازمند احتیاط و توجه ویژه به این موضوع هستند.
اهمیت میزان قند خون
همانگونه که در مقاله اشاره شد بررسی سطح قند خون نرمال برای تمامی افراد مخصوصاً افراد دیابتی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در بیماران دیابتی ترشح انسولین به درستی انجام نمی‌شود به همین دلیل میزان کافی از آن در بدن این گونه افراد وجود ندارد.
انسولین نقش مهم و اساسی در بهبود عملکرد گلوکز برای تامین انرژی مورد نیاز سیستم‌ها و سلول‌های بدن ایفا می‌کند؛ هنگامی که ترشح انسولین به هر دلیلی در بدن کاهش می‌یابد گلوکز نمی‌تواند به درستی به سلول‌ها راه پیدا کند به همین دلیل در رگ‌های خونی باقی می‌ماند.
این اختلال به مرور زمان به عملکرد سیستم‌های بدن آسیب می‌رساند به همین دلیل در زمان ورود کربوهیدرات و قند بدن استفاده صحیحی از این مواد نکرده و شاهد تجمع مواد قندی در بدن خواهیم بود؛ این اختلال آسیب شدیدی را به رگ‌های خونی وارد کرده و در برخی از مواقع با حمله قلبی بروز پیدا می‌کند.
علاوه بر عوارضی همچون آسیب به رگ‌های کوچک و بزرگ خونی و همچنین حمله قلبی می‌توان به گرفتگی عروق، انواع آسیب‌های عصبی، از دست دادن بینایی، نارسایی کلیه و … اشاره نمود؛ به همین دلیل بررسی قند خون نرمال برای تمامی افراد ضروری می‌باشد.
قند خون نرمال چقدر باید باشد؟
در پاسخ به این سوال که قند خون باید چند باشد باید به این نکته توجه داشت که قند خون در طول ساعات روز متفاوت است؛ قند خون ناشتا که به صورت معمول بعد از گذشت ۱۳ ساعت از آخرین وعده غذایی آزمایش می‌شود، پایه قند خون در بدن را نمایش می‌دهد.
قند خون غیر ناشتا چقدر باید باشد؟ قند خون نرمال باید به میزان ذکر شده در مقاله باشد:
میزان قند خون نرمال در افراد مبتلا به دیابت: کمتر از ۱۸۰ mg/dl
میزان قند خون نرمال در افراد سالم: کمتر از ۱۴۰ mg/dl
قند خون ناشتا چقدر باید باشد؟ قند خون ناشتا باید به میزان ذکر شده در مقاله باشد:
میزان قند خون ناشتا در افراد سالم: ۹۹/۷۲ mg/dl
میزان قند خون ناشتا در افراد مبتلا به دیابت: ۸۰/۱۳۰ mg/dl
میزان قند خون نرمال در افراد مختلف
در این قسمت از مقاله به قند خون نرمال در سنین بالاتر می‌پردازیم:
میزان قند خون نرمال در سن ۳۰ سالگی
قند خون نرمال در محدوده سن ۳۰ سالگی به شرح زیر می‌باشد:
در حالت عادی کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر
قبل از مصرف غذا بین ۷۰ تا ۱۳۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر
بعد از مصرف غذا کمتر از ۱۸۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر
قبل از اقدام به ورزش ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر
در هنگام خواب مابین ۱۰۰ تا ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر
میزان قند خون نرمال در سن ۴۰ سالگی
افرادی که در محدوده ۴۰ سالگی با توده بدنی ۲۵ و در معرض چاقی قرار دارند باید توجه ویژه‌ای به قند خون داشته باشند؛ این گونه افراد ممکن است در خطر بیماری‌هایی همچون فشار خون بالا، دیابت و تخمدان پلی کیستیک قرار بگیرند.
قند خون نرمال در محدوده سن ۴۰ سالگی به شرح زیر است:
قند خون در حالت عادی و با گذشت ۸ ساعت از مصرف غذا مابین ۶۸ الی ۱۰۸ میلی‌گرم در دسی لیتر
قند خون افراد دیابتی در سن ۴۰ سالگی بیشتر از ۱۲۶ میلی گرم بر دسی لیتر
بعد از مصرف غذا مابین ۱۲۶ تا ۱۴۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر
در صورت ناشتا بودن نباید کمتر از ۶۸ و بیشتر از ۱۱۰ باشد.
قند خون نرمال در سن ۵۰ سالگی
افراد در سن ۵۰ سالگی در معرض دیابت نوع دو قرار می‌گیرند و در صورتی که آن را کنترل نکنند ممکن است دچار مشکلات فراوانی شوند؛ به همین دلیل بهتر است تمامی افراد در سن ۵۰ سالگی نسبت به قند خون خود حساس باشند.
در حالت کلی برای مقادیر قند خون نرمال بهتر است به مقادیر ذکر شده در سن ۴۰ سالگی مراجعه نمایید؛ اما به صورت کلی قند خون نرمال در سن ۵۰ سالگی مابین ۷۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر است.
قند خون نرمال در سن ۶۰ سالگی
در سن ۶۰ سالگی دیابت یکی از بیماری‌هایی می‌باشد که بیشتر افراد را درگیر می‌کند؛ به صورت کلی قند خون برای افراد سالم در سن ۶۰ سالگی در محدوده ۱۲۰ تا ۱۶۰ میلی گرم بر دسی لیتر قرار دارد.
اگر جزو افرادی هستید که در این سن مبتلا به دیابت شده‌اید یا قند خون شما از بازه طبیعی پایین‌تر است، بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.
قند خون نرمال در سن ۷۰ سالگی
به دلیل حساسیت سن ۷۰ سالگی قند خون و بررسی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ برای چک کردن حالت کلی قند خون می‌توانید به مقادیر ذکر شده در قند خون نرمال در سن ۶۰ سالگی مراجعه نمایید.
قند خون بالا و قند خون پایین چقدر است؟
اگر میزان قند خون کمتر از ۷۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر باشد فرد با افت قند خون مواجه شده که آسیب‌هایی را نیز به همراه دارد؛ هنگامی که قند خون از ۱۸۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر عبور کند، افزایش قند خون رخ داده و باید سریعا درمان شود.
جدول قند خون افراد دیابتی
زمان تعیین قند خون میزان قندخون در افراد دیابتی
در صورت ناشتا و قبل از مصرف صبحانه ۷۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر
قبل از مصرف وعده های غذایی ۷۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر
یک تا دو ساعت بعد از مصرف غذا کمتر از ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر
در هنگام خواب ۹۰ تا ۱۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر
جدول قندخون در نرمال در سنین مختلف
گروه سنی قندخون قبل از مصرف غذا قندخون پس از مصرف غذا
کمتر از ۵ سال ۱۰۰-۲۰۰ ۱۸۰-۲۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر
۵ تا ۱۱ سالگی ۸۰-۱۵۰ ۱۵۰-۲۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر
۱۲ تا ۱۵ سالگی ۸۰-۱۳۰ ۱۲۰-۱۸۰ میلی گرم بر دسی لیتر
۱۶ تا ۱۸ سالگی ۷۰-۱۲۰ ۱۰۰-۱۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر
جدول قند خون بزرگسالان
سنین مختلف قبل از مصرف غذا و حالت ناشتا بعد از مصرف غذا
سن ۳۰ سالگی ۷۰-۱۳۰ کمتر از ۱۸۰ میلی گرم بر دسی لیتر
سن ۴۰ سالگی ۶۸-۱۰۸ ۱۲۶-۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر
سن ۵۰ سالگی ۷۰-۱۰۰ ۱۲۶-۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر
سن ۶۰ سالگی ۱۲۰-۱۶۰ –
نحوه آزمایش قند خون
بررسی میزان قند خون با استفاده از روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد که یکی از روش‌های خانگی استفاده از دستگاه قند خون یا گلوکومتر می‌باشد؛ برای استفاده از این دستگاه باید قطره خون از نوک انگشت یا بازو را بر روی نوار تست درون دستگاه قرار دهید و سپس سطح گلوکز خون توسط دستگاه تخمین زده می‌شود.
استفاده از این دستگاه ممکن است قند خون حقیقی را نشان ندهد اما برای افراد مبتلا به دیابت که توجه به قند خون در آنها بسیار مهم است، استفاده از این دستگاه ضروری می‌باشد.
یکی دیگر از روش‌هایی که برای تشخیص میزان قند خون توسط پزشک تجویز می‌شود، بررسی مقدار اندک از خون بیمار و تخمین قند خون می‌باشد؛ این روش نسبت به استفاده از دستگاه گلوکومتر به صورت دقیق‌تر قند خون را مورد بررسی قرار می‌دهد.
قند خون خطرناک چند است؟
هنگامی که قند خون نرمال از محدوده طبیعی خود فراتر رفته و کمتر یا بیشتر شود ممکن است فرد را در موضع آسیب قرار دهد به همین دلیل هنگامی که قند خون به کمتر از ۷۰ میلی‌گرم در دسی لیتر برسد فرد در معرض افت قند خون قرار می‌گیرد.
هنگامی که میزان قند خون به کمتر از ۵۴ میلی‌گرم در دسی لیتر برسد فرد به دلیل افت شدید قند خون ممکن است بیهوش شود؛ به صورت کلی این میزان از افت قندخون بیشتر در بیماران دیابت نوع یک اتفاق می‌افتد و نیاز به مراقبت ویژه و مراجعه به پزشک دارد.
در مقابل افت فشار خون حالتی به نام قند خون بالا وجود دارد و آن زمانی است که میزان قند خون از ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی لیتر عبور کند؛ هنگامی که قند خون از این میزان عبور کند کمای دیابتی رخ می‌دهد و در صورت عدم درمان، فرد به کما رفته و حتی ممکن است در معرض مرگ قرار گیرد.
اقدامات فرد در هنگام افت قند خون
ساده‌ترین و موثرترین کارهایی که باید در زمان افت قند خون انجام دهید به شرح زیر است:
نوشیدن مایعاتی همچون آب سیب یا آب پرتقال
مصرف نوشیدنی‌های قندی همچون نوشابه آب قند
خوردن آبنبات یا شکلات
مصرف قرص قند خون
بهتر است پس از گذشت ۱۵ دقیقه مجدداً سطح قند خون را اندازه‌گیری کرده و در صورتی که قند خون کمتر از سطح نرمال بود مجدداً راهکارهای ذکر شده در مقاله را امتحان کنید تا قند خون به حالت نرمال خود برسد.
اقدامات فرد در هنگام افزایش قند خون
در هنگام افزایش قند خون راهکارهای ذکر شده در مقاله می‌تواند تا حدی منجر به افت قند خون شود:
نوشیدن آب کافی در طول روز
انجام برخی از حرکات و تمرینات ورزشی
پیشگیری از فشار عصبی و مدیریت اضطراب و استرس
استراحت و خواب کافی در طول روز
کنترل قند و کربوهیدرات دریافتی توسط بدن
برای تشخیص افزایش قند خون باید میزان کتون موجود در ادرار مورد بررسی قرار گیرد که این آزمایش به وسیله کیت تست بدون نیاز به نسخه از داروخانه‌ها قابل خرید می‌باشد؛ پس از تهیه کیت تست کتون موجود در ادرار را مورد بررسی قرار دهید.
اگر کتون موجود در ادرار بیشتر از ۸۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر باشد باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید؛ به یاد داشته باشید که در برخی از مواقع هرچند سطح قند خون افزایش پیدا کرده است اما کتون موجود در ادرار کاملاً طبیعی به نظر می‌رسد.
درهنگام مواجه با چنین حالتی که کتون کاملا طبیعی است اما قندخون افزایش یافته باید اقدامات ذکر شده در مقاله را انجام دهید تا قندخون خود را به حد نرمال برسانید.
سخن پایانی
همانگونه که در ابتدای مقاله ذکر شد یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای بررسی سلامت بدن کنترل قند خون نرمال می‌باشد؛ بررسی قند خون چه برای افراد سالم و چه برای افراد مبتلا به دیابت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
افراد در طول روز حالت‌های مختلفی از میزان قند خون را تجربه می‌کنند اما بهتر است سطح پایه قند خون که به صورت ناشتا اندازه‌گیری می‌شود در حد نرمال کنترل شود؛ بسیاری از افراد در هنگام اختلال در قند خون از قرص قند خون استفاده می‌کند که بسیار کمک کننده است.
به صورت کلی در هر سن و سالی که قرار دارید بهتر است حواستان به قند خون و همچنین کربوهیدرات مصرفی باشد زیرا ممکن است آسیب جدی را به بدن خود وارد نمایید؛ متشکریم که تا انتهای این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز همراه ما بودید.
