یاز اکو؛ ساناز شهابی – کلیپی امروز دست به دست در شبکه‌های مجازی چرخید مبنی بر اینکه ملا محمد فضولی، به خاطر ترجمه اشعار صائب تبریزی، تخلص فضولی را برای خود در نظر گرفته است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یاز اکو، پخش کلیپ معلم ادبیات از شبکه چهار صدا و سیما، سر و صدای زیادی به پا کرده و موجب رنجش بسیاری از ترک‌زبانان شده است، چرا که رسانه ملی به عنوان یک رسانه رسمی نباید با انتخاب‌های نادرست موجب تحریک احساسات مردمی و تحریف تاریخ یک ملت شود. به همین دلیل با «علی اصغر عزیزپور» استاد ادبیات به گفتگو نشستیم.
استاد عزیزپور در گفتگو با خبرنگار یاز اکو گفت: شنیدیم که در تلویزیون رسمی ایران، یک معلم ادبیات نسبت به شاعر بزرگ ما حکیم ملا محمد فضولی کم‌احترامی کرده است؛ حال دانسته یا نادانسته! من چنین تصور می‌کنم که این معلم این سخنان را از سر بی‌اطلاعی به زبان آورده است.
علی اصغر عزیزپور: این قضیه، یک بی احترامی عمدی است / عدو شود سبب خیر، فضولی بیشتر شناخته شد
این شاعر ادامه داد: ما بر سر بی اطلاعی آن فرد ناراحت نیستیم، اما اینکه شبکه چهار صدا و سیمای کشور اجازه می‌دهد چنین صحبت‌هایی پخش بشود، موجب رنجش می‌شود.
وی تصریح کرد: من این قضیه را یک بی‌احترامی عمدی می‌دانم، چرا که وقتی در صدا و سیما مجری یا کارشناسی سخن می‌گوید، مخصوصا شبکه چهار سیما که عموما با انسان‌های فرهیخته حرف می‌زند. در این حالت اگر مسئولان شبکه این معلم را فرهیخته می‌دانند، پس وای به حال افراد فرهیخته! شاید هم این گفته‌ها از سر عمد بوده است؛ کارشناسان تلویزیون غالبا در مورد امور مورد بحث، اطلاعات زیادی دارند و سوالاتی مطرح می‌کنند که کارشناسان و محققان در جواب آن به زحمت می‌افتند.
وی گفت: سوال این است که آیا کارشناس شبکه ۴ نمی‌دانست که حدود ۳۶ سال بعد از مرگ فضولی، صائب تبریزی به دنیا آمده است؟! وقتی هم که صائب تبریزی به دنیا آمد، طبیعتا شاعر نشده است و حداقل باید ۱۸ سال داشته باشد. به عبارتی شاعر شدن صائب حدودا ۵۰ سال بعد از مرگ فضولی روی داده است. پس چطور می‌شود، به شاعر بزرگی کلمه فضول را منتسب می‌کنند، یعنی نمی‌داند هم صائب شاعر ترک زبان است و هم فضولی!
عزیزپور تاکید کرد: «فضولی» کلمه بزرگی است و جمع «فضل» است، همانطور که جمع علم، علوم است. اینکه این معلم ادعا می کند که فضولی با فضولی، اشعار صائب را ترجمه کرده است و به همین دلیل عمدا تخلصش را فضولی گذاشته است، نشانگر جهل این معلم است. اگر او در اینترنت یک جستجوی ساده می‌کرد، می‌فهمید که صائب و فضولی چه زمانی به دنیا آمده و چه زمانی از دنیا رفته‌اند. این انسان‌ها حکایت عدو شود سبب خیر هستند که باعث شد بار دیگر فضولی بیشتر شناخته شد.
وی افزود: سبک هندی دنباله‌روی فضولی است، همانطور که می‌دانید قهرمان سبک هندی صائب تبریزی است، با این حساب گفته او که ترجمه اشعار را مطرح کرده است، از یک طرف صحیح نیست؛ چرا که مضامین شعری شاعران در بیشتر اوقات نزدیک به هم است، و حتی اگر ترجمه هم باشد این صائب است که اشعار فضولی را برگردانده و تبدیل به سبک هندی با عظمتی کرده است.
این استاد گفت: فضولی شاعر بزرگی است که دارای چندین جلد دیوان فارسی و ترکی است. او شاعر سه زبانه؛ فارسی، ترکی و عربی است و کتاب تحقیقاتی دارد که شامل رساله‌های فارسی است که دکتر حسین محمدزاده صدیق در رابطه با آن تحقیقات زیادی کرده است و اخیرا آقایان شاهرخ نخعی و کریم اسدی از روی نسخه او در چهار جلد کلیات آن کتاب را درآورده‌اند.
چهره گشا: این گونه اشتباهات منجر به تحریک قومی می شود
امیر چهره‌گشا، نویسنده تبریزی هم در رابطه با اتفاق پیش آمده گفت: من بعد از چندین بار تماشای این کلیپ در لحن این معلم هیچ تمسخری ندیدم، و تاکید وی بر تخلص فضولی، نشانگر این است که به حرف‌های خود مطمئن بود.
وی بیان کرد: از منظر کرونولوژی تاریخی، بی‌سوادی این معلم را به تصویر کشیده است که جای قرن نهم و دهم هجری را به اشتباه بیان کرده بود. در هر حال این اشتباهات اتفاق می‌افتد اما اینکه در رسانه ملی این اتفاق روی داده است، اشتباه بزرگی است و منجر به تحریک قومی شده است.
چهره‌گشا گفت: ما در درس‌هایمان تاریخ ادبیات را نادیده گرفته‌ایم اما این قضیه ثابت کرد که اینطور نیست. تاریخ ادبیات یک مبحث میان رشته‌ای است. مطالبی که در تاریخ ادبیات زیاد به چشم می‌خورد، تذکره شاعران است که دارای اطلاعات تاریخی بسیاری است. همانطور که در دوره‌های مختلف روابط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در اشعار شاعران به تصویر کشیده شده است و باید گفت در طول تاریخ، ادبیات ابزاری برای ثبت رویدادهای تاریخی بوده است و می‌توان گفت، ادبیات هر قوم و سرزمین، به عنوان سپر تدافعی است در برابر هجوم بیگانگان. و ادبیات و تاریخ ادبیات ابزار مهمی برای حفظ هویت اقوام و سرزمین‌هاست.
وی افزود: کاش از این اشتباهات درس بزرگی بگیریم که اولا در انتخاب اساتید حساسیت بیشتری از لحاظ سطح علمی به خرج دهیم و دوم اینکه رشته تاریخ ادبیات را کم‌اهمیت نپنداریم و روی این مورد بیشتر کار شود.
