به گزارش واحدترجمه پایگاه خبری یازاکو به نقل از تی آر تی خبر مورخان ایرانی می گویند، شهر اردبیل، مرکز اداری استان، توسط فیروز حاکم ساسانی تأسیس شد و قدمتی ۱۵۰۰ ساله دارد.
می توان تاریخ وقدمت اردبیل را با تجربه دوران باشکوه خود در دوره های ساسانی، عباسی، سلجوقیان بزرگ و صفویه عقب تر برد.
اگرچه اطلاعات مربوط به زمان تأسیس اردبیل، یکی از شهرهای باستانی، ایران دقیق نیست، اما شایعاتی مبنی بر زندگی زرتشت، بنیانگذار آیین زرتشتی در این سرزمین وجود دارد.
گمان می رود که زرتشت اوستا را در کوه ساوالان که بین اردبیل و میشگین شهر قرار دارد نوشته است. به همین دلیل زرتشتیان کوه ساوالان را مقدس می دانند.
در این صورت می توان تاریخ اردبیل را که قدیمی ترین نام آن آرتاویل است به ۲۵۰۰ سال قبل تر بازگرداند.
شهریئری واقع در میشگین شهر نزدیک اردبیل با قدمت تقریبی ۸ هزار سال به عنوان قدیمی ترین سکونتگاه منطقه شناخته می شود.
نقش جغد بر روی سنگ های بزرگ و شبیه سنگ قبر در این منطقه تاریخی جلب توجه می کند.
در روی برخی از سنگ ها تصویری از جغد برروی شاخه درخت حک شده و به جای شاخه درخت از علامت ضربدر در تصاویر استفاده شده است.
سنگ ها که در نگاه اول به نظر می رسد به شکلی آشفته چیده شده اند، در واقع به صورت سیستماتیک کنار هم قرار گرفته اند و زمانی که از بالا به آنها نگریسته شود متوجه تعمدی بودن نحوه چینش می شوید.
در حالی که خطوط اصلی به همان شکلی که در حین کاوش‌ها پیدا شده‌اند، باقی مانده‌اند، سنگ‌هایی که در اطراف پیدا شده و برای نگهداری به منطقه منتقل شده‌اند نیز در همین منطقه به نمایش گذاشته شده‌اند.
کاوش هایی در محوطه تاریخی در حال انجام است
مسعود نکیلی باستان شناس درباره این منطقه تاریخی اظهار داشت :محوطه باستانی شهر یئری در واقع ۴۰۰ هکتار است.
نکیلی با بیان اینکه کاوش ها از سال ۱۳۸۲ و پس از کشف این منطقه توسط یک باستان شناس خارجی آغاز شد و کاوش هایی در زمینی به وسعت حدود هزار متر مربع انجام شد، گفت: به این نتیجه رسیدیم که آیین های مقدس و مذهبی در این منطقه انجام شده است.
وی گفت: تقریباً ۵۰۰ سنگ با پیکره‌های انسانی دراین محوطه کشف شده است.
نکیلی گفت: در حین کاوش سفال، جواهرات و استخوان نیز یافت شده که نشانگر کاربری این مکان به عنوان معبد یا محوطه مقدس بوده است.
نکیلی در مورد عدم وجود ساختار دهان در پیکره های انسانی یافت شده بر روی سنگ ها گفت: «این نشان دهنده سکوت به عنوان نشانه احترام است. بنابراین، نشان از مقدس بودن این مکان دارد.»
نکیلی با اشاره به اینکه نقش های روی برخی از سنگ ها دارای شمشیر هستند و برخی از این شمشیرها غلاف ندارند، گفت: این پیکره ها ممکن است نشان دهنده جنگجویان باشد.
نکیلی با بیان اینکه درست در زیر محوطه تاریخی، محوطه ای غار مانند وجود دارد، گفت: به نظر می آید مراجعان ابتدا در این منطقه وضو گرفته، خود را تمیز می کردند و سپس وارد معبد شده و مراسم خود را انجام می دادند.
نکیلی با بیان اینکه با توجه به نحوه قرارگیری سنگ ها دو مکان مشابه درجهان وجود دارد، گفت: مکان های مشابه این محوطه تاریخی در فرانسه و ترکیه نیز وجود دارد ولی سنگ های موجود در آن کم تر است.
نکیلی با ارزیابی نحوه چیدمان سنگ ها و شکل راهروهای موجود در بین آنها گفت: اگر دقیق تر به این موضوع نگاه کنیم متوجه می شویم که آنها از نجوم در نحوه چینش سنگ ها بهره برده اند و حرکات سایه سنگ بزرگ به عنوان یک ساعت عمل می کرده است.
نکیلی اظهار داشت: حدود ۵۰۰ محوطه مشابه این منطقه در منطقه وجود دارد که بیشتر آنها در اثر حفاری های غیرمجاز تخریب شده اند.
نکیلی خاطرنشان کرد: بر اساس اطلاعاتی که در حین کاوش به دست آمده، به این نتیجه رسیدیم که این منطقه متعلق به عصر آهن است و برخی از آثار تاریخی که در محوطه کشف شده مربوط به عصر سنگی بوده است.
وی گفت: تلاش شده تا آثاری با قدمت ۴ هزار و ۵ هزار سال پیش از میلاد در موزه مشگین شهر حفظ شود.
هادی پژوهان مورخ که برای بازدید از این مکان آمده است گفت: قدیمی ترین نام این منطقه تاریخی «پیرازمیان» بوده و قدمت آن به قبل از میلاد مسیح می رسد.
