به گزارش پایگاه خبری یازاکو به نقل از خبرگزاری مهر، فرهاد آقاجانلو، در مورد کاهش بارندگی‌ها و تأثیر آن بر منابع طبیعی اظهار کرد: بارندگی و خشکسالی مربوط به امسال نبوده و چند سالی است که آغاز شده و دوره‌های مخالف نوسان دارد.
وی با بیان اینکه در پراکنش گونه‌های مختلف گیاهی عوامل مختلفی دخیل هستند، عنوان کرد: نقش دو عامل یعنی اقلیم و عوامل خاکی خیلی پررنگ است و در کشورهایی مثل ایران که در کمربند خشک دنیا قرار گرفتند، عامل اقلیم و در رأس آن مؤلفه بارندگی نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای دارد.
معاون برنامه‌ریزی و پشتیبانی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان تصریح کرد: متأسفانه بهره‌برداری غلط و نامناسب مراتع از جمله رعایت نکردن فصل چرا، طول مدت چرا، زمان خروج دام از مرتع، رعایت نکردن ظرفیت مرتع از یک طرف و تغیراتی که امروزه در اراضی مرتعی شاهد هستیم و آن‌ها را به اراضی کم بازده تبدیل کرده از طرف دیگر، به چالش تبدیل شده است.
بهره‌برداری غیراصولی از معادن، جاده‌سازی و … صدمات جبران ناپذیری بر مراتع وارد کرده است
وی با اشاره به اینکه بهره‌برداری غیراصولی از معادن، جاده‌سازی و سایر موارد نیز در چند دهه اخیر صدمات جبران ناپذیری بر مراتع کشور وارد کرده است، یادآور شد: در سال‌های اخیر عامل تشدیدکننده دیگر به اسم خشکسالی باعث شده که زخم وارده بر پیکره منابع طبیعی و اراضی مرتعی و پوشش گیاهی عمیق‌تر شود.
آقاجانلو با بیان اینکه گونه‌های گیاهی عکس‌العمل‌های متفاوتی در برابر تنش‌های محیطی نشان می‌دهند، خاطرنشان کرد: خشکسالی اخیر باعث شده که برخی گونه‌ها با اختلال فنولوژی مواجه شوند و به مرحله گل‌دهی و زایش نرود و زمانی که بذر تولید نشود در بحث زادآوری گونه‌ها با مشکل مواجه می‌شویم.
وی کاهش تاج‌پوشش گیاهی را از دیگر مشکلات خواند و گفت: این پدیده فرسایش خاک را تشدید می‌کند؛ چراکه با کاهش تاج‌پوشش گیاهی، در صورت وجود باران قطرات آب مستقیم به خاک برخورد می‌کند و در غیر این صورت باد و غیره باعث کنده شدن ذرات خاک و بروز گرد و غبار می‌شود.
معاون برنامه‌ریزی و پشتیبانی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان ادامه داد: فشار چرا بر گونه‌های علوفه‌ای در طی سالیان متمادی باعث اختلال در روند رشد گونه‌ها شده و ادامه پدیده خشکسالی سبب حذف گونه‌های خوش‌خوراک و علوفه‌ای خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه با شرایط حاکم بر منابع طبیعی این گونه‌ها در معرض خطر و انقراض قرار دارند، ابراز کرد: مردم و بهره‌برداران محلی باید توجه کنند که در شرایط حاضر اگر اصول چرای مرتع و ظرفیت آن و بهره‌برداری مناسب از مرتع رعایت نشود، بیشترین آسیب متوجه همین قشر خواهد بود.
آقاجانلو توصیه کرد: علاوه بر اینکه باید اصول مرتع رعایت شود، در این شرایط باید نسبت به کاهش ظرفیت چرای دام از مراتع نیز اقدام کنند که اگر این اتفاق نیفتد سال‌های بعد از خشکسالی هم با روند اختلال در رشد گونه‌های گیاهی روبه‌رو خواهیم شد.
وی با اشاره به اینکه در مرتع سه نوع گونه از نظر ارزش رجحانی گیاه داریم، عنوان کرد: یکی از گونه‌ها در کلاس یک است که خوش‌خوراک هستند و گونه‌های کلاس ۲ یا زیاد شونده که خوش‌خوراکی متوسط دارند و گونه‌های کلاس سه که به مهاجم معروف هستند.
بیشترین آسیب متوجه گونه‌های کلاس یک و خوش‌خوراک است
معاون برنامه‌ریزی و پشتیبانی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان با بیان اینکه بیشترین آسیب متوجه گونه‌های کلاس یک و خوش‌خوراک است، یادآور شد: البته سایر گونه‌ها نیز به عواملی مثل نور، دما یا بارندگی عکس‌العمل‌های متفاوتی دارند و در معرض آسیب هستند.
وی با اشاره به اینکه حدود ۸۴۰ گونه گَوَن داریم که دو سوم اینها گونه‌های علفی و یک سوم گونه‌های تیغی هستند، ادامه داد: غالب گونه‌های علفی را گون‌های علفی دربرمی‌گیرد و در شرایط فعلی گون‌های علفی که گونه‌های ژنتیکی دنیا به‌شمار می‌روند، بیشترین آسیب را می‌بینند.
