یازاکو؛ غلامرضا منصوری_ به تعبیر پارتو، متفکر ایتالیایی، انتخابات را میتوان بخشی از فرایند چرخش نخبگان در یک جامعه انسانی در نظر گرفت. هرچند معتقدم این اطلاق ها نباید بصورت کلیشه وار برای همه جوامع سیاسی طرح و صورت بندی گردد فلذا در استفاده از این کلمات باید دقت نظر بشتری اعمال شود.
چه اینکه تفاوت اهمیت انتخابات در ایران نه تنها از منظر دموکراتیک آن مهم محسوب می شود بلکه از منظر ایدئولوژیک آن نیز شایسته توجه است. در واقع می توان چنین ادعا نمود که انتخابات در ایران ، نه تنها رای دادن بلکه رای ندان نیز هست. رای ندادن دقیفقا به معنای سلبی آن . یعنی رای ندادن به کسی که مطلوب نیست و یا رای دادن به رقیب کسی که مطلوب ما نیست.
حالا برگردیم به سخن پارتو و فقط بر روی اهمیت دموکراتیک انتخابات متمرکز شویم . این گزینش ها و انتخاب ها محملی است برای تبلور اراده مردم در چارچوب مردم سالاری متعارف. یعنی در انتخابات با توسل به برگه های رای مردم می توانند نظر خود را در مورد کلیت مسایل کلان جامعه اظهار کنند . اما این فقط یک روایت خطی و تک بعدی است. نیازی به یادآوری نیست که در جامعه سیاسی ما، دسته بندی های منطقی و کلاسیک سیاسی طبق آنچه در سایر جوامع سیاسی وجود دارد ، موجود نیست.
در واقع در جامعه سیاسی ما، آنچه جای خالی این دسته بندی های متعارف را پر میکند ، مساله ای بنام فضای کلی یا اتمسفر انتخابات است. این فضا علی القاعده بدلیل تفاوت های ساختاری جامعه سیاسی ما، ربط چندانی به برنامه های کاندیدا ها ندارد( هرچند باید گفت در انتخابات مجلس اصالتا داوطلبین مجلس نباید برنامه اجرایی ارائه دهند چون مجلسی هیچ وظیفه اجرایی ندارد، بلکه لازم است نیات و روحیات خود برای امر تقنین را به صورت شفاف و صادقانه در معرض نظر و انتخاب مردم قرار دهند) از این نکته بگذریم تا به اصل مطلب برسیم.
انتخابات مجلس مجالی برای یک پرتاب حس است ، مجالی برای عرضه یک کنش جهت دار و موثر سیاسی. آنچه در این عرصه بیش از هر چیز دیگری ایفای نقش میکند ، حس عمومی ملت نسبت به شرایط عمومی جامعه است که در نگاه به کاندیداها صورت بندی میشود. در دور اول انتخابات تبریز آنچه عیان دیده شد عدم توجه توده های مردم به نمادهای قدرت متمرکز و برنامه های سیاسی آن مراکز بود. بی توجهی کامل مردم شهرستان های تبریز اسکو و آذرشهر به لیست های متمرکزی که گرانیگاه سیاسی محسوب میشدند را میتوان بعنوان نشانه ای از همان حس عمومی تحلیل نمود.
حالا باید سئوال نخست این مطلب را پاسخ دهیم چرا باید رای داد و نداد ؟ برای پاسخ باید مجددا اذعان نمود چه بخواهیم چه نخواهیم آنچه میدان دار این عرصه انتخاباتی است نه منطق فرمال سیاسی ، بلکه یک حس عمومی است ، حالا شاید با انتخاب این مفروض پاسخ دادن به تیتر این مطلب کمی راحت باشد.
باید حتما رای داد تا جنبه دموکراتیک این چرخه محقق شود ، باید آگاهانه به گزینه هایی رای نداد تا این چرخه میل مبتنی بر این حس عمومی ارزشمند بتواند نقش پیشران سیاسی خود را بدرستی ایفا نماید.
روز جمعه، تجلی این حس را خواهیم دید. بسیاری از مردم بیشتر از اینکه منتظر تحلیل نتایج دمکراتیک انتخابات باشند، منتظر سویه های حسی این تسویه حساب سیاسی هستند.
البته بنظر می‌رسد خود این مطلب نقصی را در دل خود آشکار میکند ، آن هم چیزی جز پاسخ به این سئوال نیست که آیا ظهور و بروز این حس سیاسی عمومی در آینده به نفع تبریز خواهد بود یا نه؟ به چه کسانی می توان رای داد در حالیکه دقیقا به چه کسانی نباید رای داد تا هم این حس عمیق را متجلی نمود و هم آینده سیاسی شهر را در ورطه خطر نیانداخت؟
