به گزارش پایگاه خبری یازاکو، مروه دینجر، مدرس مرکز کاربردی و تحقیقاتی آموزش زبان ترکی دانشگاه آماسیا، در مقالهای تحلیلی به مناسبت ۱۳ می روز زبان ترکی، تأثیر این زبان بر جهان از دوران باستان تا به امروز را مورد ارزیابی قرار داد.
او در بخشی از این مقاله نوشت:
«ترکیه، در سرزمینی به نام آنادولو که در یونان باستان به معنای “خورشیدی که هر روز طلوع میکند، جایی که خورشید طلوع میکند، جایی که خورشید دیده میشود” است و میزبان هزاران تمدن از جمله هیتیها، لیدیاییها و روم بوده و آسیا، آفریقا و اروپا را به هم متصل میکند، واقع شده است.
کشور ترکیه با موقعیت و فرهنگ غنی خود در هر دوره مورد علاقه تمدنها بوده است.
زبان ترکی که از قدیم الایام تا به امروز در میان زبانهای دنیا رو به رشد بوده است، نقش انتقال فرهنگ بین تمدنها را بر عهده میگیرد.
– تاریخچه زبان ترکی
زبان ترکی، آنگونه که آرمین وامبری متولد مجارستان، مشهورترین ترک شناس تاریخ، که در سال ۱۸۶۳ از مجارستان حرکت کرد و از طریق سرزمین های ترک به سمت آسیا سفر کرد، بیان کرده است: یک زبان بسیار قدرتمند با حوزه نفوذی است که از جغرافیای بالکان تا چین را در بر میگیرد.
در واقع یکی از مهمترین اهداف نوشتن بزرگترین اثر؛ «دیوان لغات ترک» که گواه شهرت تداوم زبان ترکی در طول تاریخ است، توضیح زیباییهای ترکی برای عربها بود.
محمود کاشغری، صاحب این اثر بزرگ زبان ترکی با گفتن: ”برای اینکه ترکها به دردهای شما گوش دهند و دل آنها را به دست بیاورید راهی جز صحبت به زبان آنها وجود ندارد.” علاقهای که از دهه ۱۰۷۰ به زبان ترکی در جهان نشان داده شده است را بیان کرد.
– فعالیتهای موسسات ترک در جهان
می بینیم که امروزه نیز مانند دوره های اولیه تاریخ، ترکی از مرزهای کشور در جهان پیشی گرفته است.
موسسه یونس امره که نامش را از «یونس» که میگوید «زبان میگوید و گوش میشنود، دل میگوید و کائنات میشنود»، گرفته است، در بیش از ۸۰ مرکز فرهنگی در ۶۴ کشور جهان از آلبانی تا چین، از کوزوو تا نیجریه فعالیت میکند.
حتی در سال ۲۰۲۰، دوره پاندمی کووید-۱۹ در جهان، مؤسسه یونس امره موفق شد عشق به زبان ترکی را به قلب ۱۰۰ هزار نفر در محیط دیجیتال در ۱۹۶ کشور جهان برساند.
بنیاد معارف ترکیه که به همین منظور در خارج از ترکیه فعالیت میکند و با فعالیت در تمامی سطوح از پیش دبستانی تا آموزش عالی ماموریت “پرورش افراد خوب بر اساس سنت و خرد آنادولو” را بر عهده دارد، در ۶۷ کشور جهان فعالیت میکند.
آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه «تیکا» که ارزش اصلی آن انسان محوری است و هدف آن کمک به صلح در جهان است، در ۱۵۰ کشور با ۶۳ دفتر هماهنگی برنامه، فعالیت میکند.
– یکی از ۱۰ کشوری که در جهان ترجیح داده میشود؛ ترکیه
جدای از این تشکلهای رسمی که نام بردیم که با عشق به زبان ترکی شروع به کار کردهاند، برخی از موسسات خصوصی، بنیادها و انجمن های داوطلبانه در ترکیه و سراسر جهان و معلمانی که بدون وابستگی به هیچ سازمانی، به افزایش توجه به زبان ترکی و فراهم کردن شرایط آمدن بسیاری از دانشجویان بین المللی به کشور را فراهم میکنند، نیز در این زمینهها فعال هستند.
بر اساس اعلام شورای آموزش عالی ترکیه در ۱۸ آوریل ۲۰۲۴، ترکیه در بین ۱۰ کشور برتر مورد علاقه دانشجویان بین المللی در جهان قرار دارد.
طبق آمار این شورا، ترکیه در سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ در مجموع میزبان ۳۰۱ هزار و ۶۹۴ دانشجو از جمله ۱۰۳ هزار و ۴۹۸ دانشجوی تازه ثبت نام شده بوده است.
دلیل افزایش علاقه اخیر به کشور توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. تحقیقات ملی و بین المللی دلایل ترجیح دانشجویان بین المللی ترکیه را به شرح زیر فهرست میکند:
– نزدیکی جغرافیایی
– عشق به مردم و فرهنگ ترک
– تاریخ ترک
– موسیقی ترکی
– دلایل مذهبی
– ویژگیهای فرهنگی و قومیتی
– کنجکاوی برای یادگیری فرهنگهای مختلف
– آرامش و امنیت
– فرصت آموزش با کیفیت
– توصیه خانواده و دوستان
– مردم خوب، مهربان و خوش برخورد
– سریالهای ترکی و زبان ترکی
در میان این دلایل، یکی دیگر از عوامل قدرتمندی که به افزایش شهرت زبان ترکی کمک کرده است، بی شک سریالهای ترکی است.
علاقه به سریالهای ترکی حتی در کشورهایی که فرهنگ و تاریخ مشترکی نداریم روز به روز بیشتر میشود. در نتیجه افزایش تعداد کانالها در رسانههایمان از دهه ۲۰۰۰، سریالهای ترکی در جغرافیای وسیعی از بالکان تا خاورمیانه، از آمریکا تا آسیا تماشا میشوند.
سریالهای ترکی که ویژگیهای خاص خود را دارند به قدرتی تبدیل شدهاند که به رونق فرهنگ ترکی و البته زبان ترکی کمک میکند.
– سرعت غیرقابل توقف رسانههای اجتماعی و زبان ترکی
اخیراً شاهد افزایش تعداد تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی بینالمللی بودهایم که با ورود به کشور به عنوان دانشجوی بینالمللی و یادگیری زبان ترکی به مؤثرترین روش، فالوورهای زیادی را در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی به دست آوردهاند.
همانطور که مشاهده میشود، زبان ترکی در هر دوره و در هر زمینهای به سرعت در حال رشد است، از زمانهای اولیه تاریخ تا امروز که تکنولوژی بخش ضروری از زندگی ما است.
بدین وسیله «۱۳ می، روز زبان ترکی» که سالگرد اعلان زبان ترکی به عنوان زبان رسمی توسط کارامان اوغلو مهمت است را تبریک میگویم.»
[مروه دینجر، مدرس مرکز کاربردی و تحقیقاتی آموزش زبان ترکی دانشگاه آماسیا ترکیه است.]