پزشکیان و آرای مطرودین

یازاکو؛ غلامرضا منصوری، دکتری علوم سیاسی – آرای دکتر پزشکیان در استان های مرزی ایران که بنا نظریه مرکز-حاشیه ، از مرکز قدرت سیاسی که محل تجمع و انباشت ثروت و رفاه اجتماعی و .. است دور افتاده اند، به طور معناداری بیشتر از رقیب او بود. اغلب تحلیل گران نیز بر این باورند که مولفه محرکی که توانست بدنه های مختلف اجتماعی را با پزشکیان همراه کند ابدا دوقطبی اصلاح طلبی-اصولگرایی نبود. بلکه مساله مرکز-مطرودین(حاشیه) بود. با این حال بعد از اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ ، بخصوص بعد از ارائه نتایج تفکیکی استان ها از طرف وزارت کشور، دو طیف سیاسی متفاوت تلاش نمودند تا یک گزاره نسبتا مشابه را به خورد افکار عمومی بدهند. نخستین طیف مشخصا ایرانشهری های رادیکال بود که همواره دنبال سرکوب هر نوع تفاوتی هستند اما طیف مقابل ، بنا به ترتیب بندی سیاسی بخشی از رادیکال های انقلابی نما است. این دو طیف تلاش می کنند تا بگویند پزشکیان رئیس جمهوری ملی نیست و صرفا برخاسته از مساله تقسیم بندی قومی و منطقه ای است تا به زعم خود پیروز میدان را به عنوان تهدید معرفی نمایند و یا دست کم تحقیر کنند.
برای رد این مطلب چند استدلال باید مطرح شود .۱- اینکه دوقطبی شکل گرفته احتمالی که باعث رای حاشیه نشین ها شده است، یک صورت بندی سیاسی اجتماعی واقعی است که نیازمند تحلیل و تفسیر است و به خودی خود هیچ مساله مثبت و منفی ای محسوب نمی گردد. همچنانکه آرای جلیلی هم در مناطق فارس نشین می تواند واجد چنین تحلیل هایی شود ۲-گر این تقسیم بندی بوجود آمده است قطعا محصول و مرهون عملکرد چند دهه ای سیاستمداران دو طیف اصولگرا و اصلاح طلب است و اگر این داستان به زعم ایشان مقصری دارد کسی جز خود اینها نیست۳-این انتخابات فرصتی برای بازبینی روایت های کلان کشور است. مساله تفاوت های قومی و زبانی و مذهبی متاسفانه سالها مورد انکار و طرد قرار گرفته است و به نوعی خود این امر و پرداخت به آن تهدید انگاری شده است. حالا فرصتی است تا در مورد این مساله بیشتر تعمق صورت گیرد.
حاصل اینکه ، بله دینامیک اصلی آرای پزشکیان صدای مطرودین جامعه بود همانهایی که پزشکیان در سخنرانی خود در شهر قدس به خوبی طرح نمود و گفت من صدای شما بی صدایان خواهم بود. این بی صدایان یا همان مطرودین به زعم فوکویاما، کسانی هستند که اغلب به دبنال به رسمیت شناخته شدن خود هستند . از نسل زد بگیرید تا اقلیت های مذهبی و یا مطالبات هویتی اقوام ایرانی . این آرا همان بی صداهایی بودند که چپ و راست سیاسی مستمرا و تلویحا آنها را انکار کرده بودند و این بار فرصت صندوق ، صدای آنها را تا افق های دور و دراز بالا برد و همگان دیدند که چگونه این بی صداها می توانند در دل جمهوریت صحنه های بازی را به هم زنند. نهایتا اما باید گفت آرای پزشکیان صرفا مربوط به این طیف نبود، بلکه کسانی که از ترس رقیب به او رای دادند، افرادی که ساده زیستی، ادبیات ساده و غیر متکلف او در مناظره ها را پسندیدند و نهایتا مساله مذاکره با آمریکا ، بدنه اصلاح طلبان و بخصوص شبکه رسانه ای آنها نقش مهمی در پیروزی پزشکیان ایفا نمود. لذا علیرغم اینکه پزشکیان رئیس جمهور همه مردم ایران است، اما بنظر ف پیروزی خود را مدیون همین مطرودین و توده های عادی مردم است.