در سال ۲۰۲۳، مردم ایرلند بالاترین هزینه‌های مسکن را از جمله هزینه‌های آب، برق و گاز، داشتند که دو برابر میانگین اتحادیه اروپا بود. دومین کشور گران، لوکزامبورگ بود که هزینه‌ها ۸۶ درصد بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا بودند و دانمارک با ۸۰ درصد بالاتر از میانگین، در رتبه سوم قرار داشت. در همین حال، مردم بلغارستان و لهستان ارزان‌ترین مسکن را در اتحادیه اروپا داشتند، به طوری که هزینه‌ها به ترتیب ۶۱ درصد و ۵۶ درصد کمتر از میانگین اتحادیه اروپا بودند.
با نگاهی به تکامل قیمت‌ها در یورواستت، بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۳، هزینه‌های مربوط به مسکن در ایرلند از ۱۷ درصد بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا به ۱۰۱ درصد رسید و در نهایت به دو برابر رسید. این هزینه‌ها در ۱۷ کشور عضو در همین مدت افزایش و در ۹ کشور، از جمله یونان، قبرس و اسپانیا کاهش و در لهستان ثابت ماندند.
فهرست
کاهش قیمت خانه‌ها در ۲۰۲۳ در اتحادیه اروپا
در حالی که بحران مسکن کشورهای مختلف اروپا از جمله ایرلند، پرتغال و اسپانیا را درگیر کرده است، روند افزایش قیمت‌های مسکن در سال گذشته کمی متوقف شد و قیمت‌ها به طور متوسط ۰.۳ درصد کاهش یافت.
با این حال، نگاه به تصویر جامع‌تر نشان می‌دهد که قیمت خانه‌ها در مجموع بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۳ به طور متوسط ۴۸ درصد در اتحادیه اروپا افزایش یافته و بیشترین افزایش‌ها در استونی (+۲۰۹ درصد)، مجارستان (+۱۹۱ درصد) و لیتوانی (+۱۵۴ درصد) ثبت شده است. قیمت املاک تنها در دو کشور (هرچند داده‌ای از یونان در دسترس نیست) ایتالیا و قبرس کاهش یافت که به ترتیب هشت و ۲ درصد بود.
اجاره در حال افزایش
در همین دوره زمانی، هزینه‌های اجاره به طور مداوم افزایش یافت؛ به طوری که در فاصله ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳ به میزان ۲۲ درصد افزایش داشته است و تقریباً همه کشورهای عضو این افزایش را ثبت کرده‌اند به جز یونان. برای مقایسه، تورم کلی در اتحادیه اروپا در همین دوره زمانی، ۳۶ درصد بوده است.
با این حال، در برخی کشورها، افزایش قیمت اجاره‌ها به مراتب بیشتر از میانگین بوده است. در استونی، جایی که بیشترین افزایش قیمت اجاره ثبت شده، هزینه‌ها ۲۱۱ درصد افزایش یافته‌اند. در لیتوانی این افزایش ۱۶۹ درصد بوده و اجاره‌ها در ایرلند در همین دوره زمانی دو برابر شده است.
آیا مسکن در اتحادیه اروپا قابل دستیابی است؟
به طور متوسط، مردم اتحادیه اروپا در سال گذشته حدود یک‌پنجم (۱۹.۷ درصد) از درآمد قابل تصرف خود را برای مسکن صرف کرده‌اند. بیشترین سهم را یونان با ۳۵.۲ درصد، لوکزامبورگ ۲۷.۶ درصد و دانمارک با ۲۵.۹ درصد داشته‌اند. در نروژ، سوئیس و آلمان، مردم حدود یک‌چهارم از درآمد قابل تصرف خود را برای مسکن هزینه می‌کنند.
برای کسانی که در اتحادیه اروپا در معرض خطر فقر قرار دارند، این نرخ به مراتب بالاتر است و به طور متوسط ۳۸.۲ درصد بوده است. با این حال، در سهم افرادی که بدهی‌های معوق در مورد وام مسکن، اجاره یا قبوض خدماتی دارند، بهبودهایی دیده می‌شود. این نرخ در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ به ۹.۳ درصد کاهش یافت، در حالی که در سال ۲۰۱۰ این نرخ ۱۲.۴ درصد بود و تنها پنج کشور عضو شاهد افزایش این نرخ بوده‌اند. یونان برخلاف روند بهبودی کلی، مکانی است که تقریباً نیمی از جمعیت آن با بدهی معوق روبه‌رو هستند.
صاحبان خانه
در اتحادیه اروپا، تفاوت‌های زیادی در زمینه مالکیت خانه وجود دارد. به عنوان مثال، در رومانی بیش از ۹۵ درصد از جمعیت، خانه خود را دارند. در کشورهایی مانند اسلواکی، کرواسی و مجارستان نیز همینطور است و بیش از ۹۰ درصد از مردم آن‌ها خانه‌های خود را دارند. از سوی دیگر، در سوئیس و آلمان، جایی که بیش از نیمی از جمعیت مستاجر هستند، اجاره خانه امری رایج‌تر است.
در کل، بیش از دو سوم (۶۹ درصد) از مردم در اتحادیه اروپا صاحب‌خانه بودند، در حالی که ۳۱ درصد باقی‌مانده در مسکن‌های اجاره‌ای زندگی می‌کردند.
ویلایی یا آپارتمان؟
در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳، بیش از نیمی از جمعیت در خانه‌های ویلایی زندگی می‌کردند، تقریباً ۴۸ درصد که در آپارتمان سکونت داشتند و درصد کمی (۰.۶ درصد) به نوعی مسکن دیگر مانند قایق‌های مسکونی و ون‌ها روی آورده بودند.
هرچند انتخاب بین خانه یا آپارتمان عمدتاً به موقعیت جغرافیایی (شهر یا حومه) بستگی دارد، برای مقایسه کلی کشورها، ایرلند با ۹۰ درصد از جمعیت خود که در خانه‌های ویلایی زندگی می‌کنند، پیشتاز است.
کشورهایی که در آن‌ها بالاترین درصد از جمعیت در خانه زندگی می‌کنند شامل هلند (۷۹ درصد)، بلژیک و کرواسی (هر دو ۷۷ درصد) می‌شوند. در عین حال، اسپانیا بیشترین سهم آپارتمان‌ها را با ۶۶ درصد دارد، پس از آن لتونی (۶۵ درصد، داده‌های ۲۰۲۱)، مالت (۶۳ درصد) و آلمان (۶۱ درصد) قرار دارند.
بیشترین سرمایه‌گذاری در املاک کجا بوده است؟
مردم قبرس در سال گذشته معادل ۸.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را در املاک سرمایه‌گذاری کردند. در ایتالیا این نرخ هفت درصد بود که کمی بیشتر از آلمان (۶.۹ درصد) و فرانسه (۶.۴ درصد) بود. کمترین نرخ در لهستان (۲.۲ درصد از GDP) و یونان (۲.۳ درصد) ثبت شد.
سرمایه‌گذاری متوسط در بخش مسکن اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ معادل ۵.۸ درصد از تولید ناخالص داخلی بود که تقریباً یک تریلیون یورو می‌شود.
