به گزارش پایگاه خبری یازاکو، در سالهای همکاری چین و جمهوری آذربایجان شاهد رشد چشمگیری بوده که در این امر، حوزه اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکنون تجارت بین جمهوری آذربایجان و چین به سه میلیارد دلار رسیده و باکو برای تبلیغ محصولات خود مراکز تجاری در شش شهر چین افتتاح کرده است. همچنین، باکو واردات از تأمینکنندگان چینی را افزایش داده است، برای نمونه در توافق اخیر، غول خودروسازی چین (BYD) ۶۰ میلیون دلار در تولید اتوبوسهای مسافربری برقی و قطعات یدکی در آذربایجان سرمایهگذاری خواهد کرد. اما یکی از حوزههای مهم همکاری دو کشور، انرژیهای تجدیدپذیر و برنامه باکو برای راهاندازی کریدور سبز تا اروپاست که در این امر به فناوری چینی نیاز دارد. در ادامه به جزئیات و پیامدهای این همکاری پرداخته میشود.
جزئیات همکاری سبز چین و آذربایجان
بهگزارش کاسپیننیوز، همکاری بین آذربایجان و چین بهسرعت در حال گسترش است که این امر مسیرهای راهبردی کلیدی را در بر میگیرد و فرصتهای جدیدی را برای رشد متقابل ایجاد میکند. یکی از مهمترین جنبههای این مشارکت در حال تحول، توسعه بخش انرژی سبز است که هر دو کشور آن را در چارچوب استراتژیهای بلندمدت خود در اولویت قرار دادهاند. دو کشور از طریق ابتکارات بینالمللی مختلف، از جمله COP29 و مجمع کمربند و جاده، به توافقات جدیدی دست یافتند که نویددهنده پذیرش فناوریهای پیشرفته و اجرای پروژههای انرژی تجدیدپذیر در مقیاس بزرگ است. این همکاری نهتنها در چشمانداز انرژی آذربایجان بلکه در کمک به اهداف پایداری جهانی نقش اساسی دارد.
در سال ۲۰۲۴، روابط انرژی بین چین و آذربایجان به سطوح بیسابقه همکاری رسیده است. سرمایهگذاریهای چین، همراه با فناوریهای پیشرفته و تعهد آذربایجان به بخش انرژی سبز، پایه محکمی برای رشد اقتصادی پایدار، امنیت انرژی منطقهای و همسویی گستردهتر با اهداف آبوهوایی جهانی فراهم میکند. این مشارکت فزاینده دستاوردهای کلیدی در انرژیهای تجدیدپذیر را آشکار و زمینه را برای همکاری دوجانبه در این حوزه حیاتی فراهم میکند.
درواقع، انرژی سبز بهعنوان سنگ بنای روابط آذربایجان و چین مطرح شده است. در جریان COP29 در باکو، آذربایجان چندین قرارداد مهم را با شرکتهای چینی در راستای پیشبرد توسعه انرژیهای تجدیدپذیر امضا کرد. از جمله مهمترین آنها، توافق بین شرکت سرمایهگذاری خارجی انرژی چین و «سوکار گرین» است که شاهد ساخت یک نیروگاه خورشیدی ۱۶۰ مگاواتی در منطقه «فضولی» خواهد بود. این پروژه گامی مهم در راستای تلاشهای آذربایجان برای متنوع و گسترش سبد انرژیهای تجدیدپذیر خود است. این توافقنامهها، زمینه را برای همکاری عمیقتر در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر و فناوریهای مرتبط فراهم میکند و همچنین، فراتر از سرمایهگذاریهای سنتی است و شامل طرحهایی برای ایجاد یک تأسیس مرکز تحقیق و توسعه در آذربایجان هستند که بهعنوان مکانی برای نوآوری و اشتراک دادهها عمل خواهد کرد. این ابتکار بر تعهد هر دو کشور به تقویت رویکردی آیندهنگر به انرژی، استفاده از فناوریهای پیشرفته و تحقیقات برای پیشبرد گذار سبز تأکید میکند.
چین بهعنوان یک رهبر جهانی در فناوریهای سبز و انرژیهای تجدیدپذیر، شریک ایدهآلی برای انتقال سبز بلندپروازانه آذربایجان است. در ژوئن ۲۰۲۴، یادداشت تفاهم بین وزارت انرژی آذربایجان و سرمایهگذاری خارجی گروه «گژوبا» چین، زمینه را برای چندین پروژه فراهم کرد که شامل تأسیسات انرژی خورشیدی، مزارع بادی فراساحلی، تأسیسات ذخیره انرژی و سیستمهای انرژی هوشمند یکپارچه میشود. یکی دیگر از زمینههای امیدوارکننده برای همکاری که در این توافقنامه مشخص شده، پتانسیل بالای تولید هیدروژن سبز است که میتواند صادرات انرژی و نفوذ زیستمحیطی آذربایجان را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
انتظار میرود تخصص چین در فناوریهای انرژی خورشیدی و بادی، بخش انرژیهای تجدیدپذیر آذربایجان را توسعه دهد. همچنین، موقعیت استراتژیک آذربایجان و زیرساختهای مناسب، این کشور را قادر میسازد تا نقش مهمی در توسعه کریدورهای انرژی سبز در طرح کمربند و جاده چین ایفا کند. این کریدورها برای اتصال مناطق، افزایش امنیت انرژی و ارتقای پایداری در مقیاس منطقهای و جهانی پیشبینی شدهاند.
در اکتبر ۲۰۲۴، «پرویز شهبازوف»، وزیر انرژی آذربایجان، در سومین کنفرانس وزرای «ابتکار کمربند و جاده» در چین شرکت کرد که نقطهعطفی دیگر در همکاریهای دوجانبه بود. در این کنفرانس، شهبازوف با نمایندگانی از شرکتهای کلیدی چینی، برای رایزنی در مورد توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در سیستم انرژی آذربایجان دیدار کرد. این مذاکرات بر پروژههای بالقوه انرژی بادی خزر، تولید محلی تجهیزات انرژی سبز و سرمایهگذاری بیشتر در طرحهای انرژی خورشیدی و بادی تأکید داشت. در این راستا، «چاینا انرژی» قصد خود را برای گسترش مشارکت در پروژههای انرژی تجدیدپذیر آذربایجان ابراز و پیشنهاد ایجاد یک مرکز تحقیقاتی پیشرفته را داد.
بهموازات آن، آذربایجان طرحهای کریدور انرژی سبز خود را از طریق دریای خزر با هدف صادرات انرژیهای تجدیدپذیر به اروپا گسترش میدهد. در این پروژه، چین بهعنوان سرمایهگذار و ارائهدهنده فناوری، نقشی محوری دارد و مشارکت راهبردی را بیشتر تقویت میکند.
مشارکت شرکتهای مشهور چینی مانند «چاینا داتانگ» و «هواوی»، راههای جدیدی را برای همکاریهای فناوری باز کرده است. تخصص چاینا داتانگ در مدیریت انتشار کربن با اهداف آذربایجان برای کاهش انتشار کربن و اجرای راهحلهای انرژی پایدار همسو است. در همین حال، نقش پیشگامانه فناورانه هواوی در انرژی هوشمند فرصتهای قابلتوجهی را برای آذربایجان در راستای نوسازی زیرساختهای انرژی خود فراهم میکند. مشارکت هواوی در کریدورهای انرژی تجدیدپذیر و ابتکارات انرژی دیجیتال، عمق همکاری دوجانبه و منافع متقابل را نشان میدهد.
تفاهمنامهای که در جریان مجمع کمربند و جاده در نوامبر ۲۰۲۴ بین وزارت انرژی آذربایجان و اداره ملی انرژی چین امضا شد، دامنه همکاریهای انرژی را بیشتر گسترش داده است. این قراردادها شامل برق، انرژیهای تجدیدپذیر، نفت، گاز و پتروشیمی و همچنین مقرراتی برای سازماندهی مجامع مشترک، برنامههای آموزشی و تبادل دانش میشود. این چارچوب جامع دستیابی دو کشور برای اهداف مشترک در بخش انرژی را ممکن میسازد.
جمهوری آذربایجان، چین را بهعنوان یک شریک اساسی در انتقال انرژی سبز خود محسوب میکند. آذربایجان با تکیه بر تخصص چینی و فناوریهای پیشرفته، خود را بهعنوان یک پیشگام منطقهای در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر و پایدار معرفی میکند. مشارکت جاری نهتنها از اهداف بلندپروازانه انرژیهای تجدیدپذیر آذربایجان حمایت میکند بلکه به تلاشهای جهانی بهسمت آیندهای سبزتر و پایدارتر کمک میکند.
با نگاهی به آینده، همکاری آذربایجان و چین پتانسیل بسیار زیادی دارد. هر دو کشور به تعمیق روابط خود ادامه میدهند که تمرکز آن بر ارائه راهحلهای نوآورانه، گسترش فرصتهای سرمایهگذاری و تقویت توسعه پایدار است. چشمانداز مشترک ایجاد یک بخش انرژی سبز و قوی بر اهمیت استراتژیک این مشارکت تأکید دارد و پایهای نیرومند برای رشد مداوم در سالهای آینده ایجاد میکند.