تعطیلی‌های مکرر؛ ضربه‌ای مهلک بر پیکر نیمه‌جان اقتصاد ایران

یازاکو، جعفر ساعی‌نیا – اقتصادی که همین حالا هم از رکود، تورم، کاهش سرمایه‌گذاری و بی‌ثباتی شدید رنج می‌برد، با هر تعطیلی، یک گام دیگر به عقب رانده می‌شود. تعطیلی‌های پیاپی، برنامه‌ریزی کسب‌وکارها را مختل می‌کند، تولید را متوقف می‌کند، زنجیره تأمین را بر هم می‌زند و هزینه‌های مضاعفی بر دوش صنعتگران، کارفرمایان و کارگران می‌گذارد. کارخانه‌هایی که خطوط تولیدشان حتی با یک ساعت توقف دچار خسارت‌های سنگین می‌شود، چگونه باید با این تعطیلی‌های بی‌پایان کنار بیایند؟ مگر در کشورهای توسعه‌یافته هر بار که هوا آلوده یا انرژی کم می‌شود، اقتصاد را تعطیل می‌کنند؟
در زمستان، کمبود گاز بهانه تعطیلی‌ها می‌شود. دولت که در سرمای سوزان، ناتوان از تأمین گاز برای صنایع و حتی منازل است، به‌جای یافتن راهکار اساسی، کل کشور را تعطیل می‌کند تا شاید از پس تأمین انرژی برآید. اما واقعیت این است که مشکل اصلی، کمبود سرمایه‌گذاری در بخش انرژی است، نه کمبود گاز یا برق! سال‌هاست که زیرساخت‌های تولید انرژی در کشور توسعه نیافته و سرمایه‌گذاری‌های جدید صورت نگرفته است. نتیجه این بی‌توجهی‌ها حالا به شکل قطعی برق در تابستان، بحران گاز در زمستان و تعطیلی‌های پی‌درپی نمایان شده است.
هر تعطیلی، ضررهای میلیاردی به اقتصاد کشور وارد می‌کند، اما چه کسی پاسخگوی این خسارت‌هاست؟ شرکت‌هایی که باید تولیداتشان را به موقع تحویل دهند، چگونه می‌توانند در رقابت با بازارهای جهانی دوام بیاورند وقتی هر هفته با تعطیلی ناگهانی مواجه می‌شوند؟ کارگرانی که روزمزد هستند و با تعطیلی کارخانه‌ها دستمزدشان قطع می‌شود، چطور زندگی کنند؟ اصناف و مشاغل خرد که حتی در روزهای عادی هم با هزاران مشکل اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چگونه باید از پس این تعطیلی‌ها برآیند؟
راه‌حل بحران انرژی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید و مدیریت بهینه منابع است، نه تعطیلی‌های بی‌حساب‌وکتاب. کشورهایی که نیاز به انرژی‌شان افزایش یافته، به‌جای تعطیل کردن اقتصادشان، به سرمایه‌گذاری در انرژی‌های نو، توسعه میادین گازی و بهینه‌سازی مصرف روی آورده‌اند. اما در ایران، ساده‌ترین و ناکارآمدترین راه ممکن انتخاب شده است: تعطیلی و پاک کردن صورت‌مسئله.
هیچ اقتصادی با تعطیلی رشد نمی‌کند. هیچ کشوری با متوقف کردن تولید، توسعه نمی‌یابد. اگر این روند ادامه پیدا کند، در آینده نه‌چندان دور، تنها چیزی که باقی خواهد ماند، اقتصادی فلج، صنایع ورشکسته و میلیون‌ها جوان بیکار و ناامید از آینده خواهد بود. باید به‌جای این تعطیلی‌های مکرر، برای حل مشکلات واقعی اقتصاد چاره‌ای اساسی اندیشیده شود، وگرنه معیشت مردم بیش از پیش تحت فشار خواهد بود.