به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یاز اکو به نقل از آنادولو، براساس داده‌های وزارت تجارت در ۱۹ منطقه آزاد ترکیه در مجموع ۲۰۸۹ شرکت، از جمله ۵۲۰ شرکت با سرمایه خارجی فعالیت می‌کنند. این مناطق تاکنون شاهد سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به ارزش بیش از ۷ میلیارد دلار بوده‌اند که ۲.۹ میلیارد دلار آن سرمایه‌گذاری خارجی است. این مناطق همچنین برای حدود ۹۰ هزار نفر فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند.
بولات در گفت‌وگو با خبرگزاری آنادولو اظهار داشت که مناطق آزاد با تولید ارزش افزوده، نقش مهمی در ارتقای جایگاه ترکیه در اقتصاد جهانی ایفا می‌کنند. او یادآور شد که صادرات این مناطق از ۲.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۲ به ۷.۶ میلیارد دلار در ۲۰۲۰ رسیده و طی ۴ سال اخیر نیز شاهد افزایش ۶۰ درصدی بوده است. این مناطق در سال گذشته ۴.۱ میلیارد دلار مازاد تجاری داشته‌اند و صادرات آنها در ۲۰۲۴ به ۱۲ میلیارد دلار رسیده است.
فهرست
تمرکز بر تولید با ارزش افزوده بالا
بولات تأکید کرد که اولویت اصلی در مناطق آزاد، تولید با ارزش افزوده بالا، اشتغال‌زایی و افزایش صادرات است. او اشاره کرد که در صادرات سال گذشته این مناطق، سهم محصولات با فناوری متوسط و بالا به ۴۷.۷ درصد و محصولات با فناوری بالا به ۸.۳ درصد رسیده است.
در بین مناطق آزاد، منطقه آزاد اژه رتبه نخست صادرات را دارد و پس از آن مناطق آزاد مرسین و بورسا قرار دارند. از نظر صنایع پیشرو نیز حوزه‌های خودروسازی، ماشین‌آلات، نساجی و پوشاک، فولاد، مواد شیمیایی، ساخت قایق و کشتی برجسته هستند.
رشد تولید در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر
بولات افزود که تولید در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر نیز در این مناطق گسترش یافته است. به عنوان مثال در منطقه آزاد ازمیر تولید توربین‌ها و پره‌های بادی انجام می‌شود. در مناطق آزاد استانبول و اطراف آن تولید تجهیزات انرژی خورشیدی رایج است. همچنین بسیاری از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در صنایع خودروسازی، هوافضا و صنایع دفاعی در این مناطق فعالیت می‌کنند. در مناطق آزاد آنتالیا و کوجائیلی نیز تولید قایق‌های لوکس و کشتی‌ها توسط سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی صورت می‌گیرد.
مشوق‌های مالیاتی و توسعه زیرساخت‌ها
بولات توضیح داد که با اصلاحات قانونی در ۲۰۰۸، مشوق‌هایی برای تقویت صادرات در این مناطق اجرایی شد. این مشوق‌ها شامل:
• معافیت شرکت‌های تولیدی از مالیات بر درآمد و مالیات شرکت‌ها برای فروش‌های خارجی.
• عدم کسر مالیات بر درآمد از حقوق کارمندان در صورت صادرات ۸۵ درصد از تولیدات.
• عدم دریافت عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده (KDV) برای کالاهای وارداتی به مناطق آزاد.
بولات تأکید کرد که این مشوق‌ها نقش مهمی در جذب سرمایه‌گذاران خارجی داشته و وزارتخانه نیز برای جذب سرمایه‌های جدید تلاش می‌کند.
افزایش ظرفیت و توسعه مناطق آزاد
وزیر تجارت با اشاره به افتتاح سومین منطقه آزاد در ازمیر در تاریخ ۱۸ مارس ۲۰۲۴، اظهار داشت: این منطقه با وسعت ۲.۲ میلیون مترمربع ظرفیت ایجاد ۱۵ هزار شغل و صادرات بیش از ۲ میلیارد دلار را دارد. همچنین مراحل تأسیس چهارمین منطقه آزاد در ازمیر (منطقه آزاد منمن) در دست اقدام است. هدف‌گذاری شده که صادرات مناطق آزاد در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۱۲.۵ میلیارد دلار برسد.
بولات افزود که مناطق آزاد آنتالیا و کوجائیلی در بخش تولید قایق و کشتی به حداکثر ظرفیت خود رسیده‌اند و بررسی‌ها برای تأسیس یک منطقه آزاد جدید در این حوزه ادامه دارد.
برنامه‌ریزی برای گسترش مناطق آزاد
بولات اشاره کرد که درخواست‌های بخش خصوصی برای ایجاد مناطق آزاد جدید پذیرفته شده و مطالعاتی برای شناسایی مناطق مناسب در مسیرهای جاده‌ای، ریلی و دریایی در حال انجام است.
وی همچنین از تلاش‌ها برای توسعه زیرساخت‌های لجستیکی خبر داد و گفت: پروژه‌هایی برای اتصال مناطق آزاد آدانا یومورتالیک، قاضی‌آنتپ و اروپا به شبکه ریلی جهت تسهیل حمل‌ونقل بارهای حجیم و کاهش هزینه‌ها در حال اجرا است. هدف این است که صادرات از مناطق آزاد با سرعت بیشتری انجام شود و توان رقابتی تولیدکنندگان افزایش یابد.
