یازاکو، جعفر ساعی نیا_ تولید در ایران دیگر نمیخوابد؛ مرده است! وقتی اقتصاد در چنبره نفت، رانت و دولت گرفتار شود، نه صنعت جان میگیرد، نه معیشت معنا پیدا میکند. سالهاست که دولتها در ایران با تکیه بر دلارهای نفتی، اقتصاد را از مسیر طبیعیاش منحرف کرده و به جای آزادسازی، آن را به انحصار کشیده اند. آنچه حاصل شده، یک اقتصاد بیمار است؛ پرهزینه، ناکارآمد، و وابسته به رانت.
کارخانهها یکییکی خاموش میشوند، سرمایهگذاران فراریاند، جوانان یا مهاجرت میکنند یا بیکار میمانند، و در این میان، مردم با تورم، کاهش قدرت خرید و نابودی امید اقتصادی روزگار میگذرانند. اما دولت همچنان بازیگر اصلی است؛ تصمیم میگیرد، توزیع میکند، دخالت میکند و در نهایت پاسخگو هم نیست.
رانتخواری گسترده، فساد نهادینهشده، ناپایداری در قوانین، تحریمهای خارجی و خودتحریمیهای داخلی مثل FATF، همه و همه به تولید ضربه زدهاند. اما ضربه اصلی را نگاه ضدرقابتی و ضدشفافیت داخلی وارد کرده است. در این کشور تولیدکننده باید از دولت مجوز بگیرد، با فساد مذاکره کند، و با قوانین متغیر هر روز بجنگد؛ نتیجه این است که تولید صرف نمیکند و واردات و دلالی سود دارد.
اکنون دیگر نمیتوان با وعده و شعار، وضعیت را تغییر داد. باید اقتصاد آزاد، نه بهعنوان یک گزینه، بلکه بهعنوان ضرورت ملی پذیرفته شود. کاهش تصدیگری دولت، ایجاد فضای رقابتی، قطع دست رانتخواران، ثبات سیاستهای اقتصادی، و اعتماد به بخش خصوصی، تنها راه برونرفت از این بحران است. ادامه وضعیت فعلی یعنی نابودی کامل طبقه متوسط، سقوط ارزش کار و تولید، و گسترش شکافهای اجتماعی و اقتصادی.
این مثلث مرگبار نفت، رانت و دولت باید شکسته شود، نه فقط برای نجات صنعت، بلکه برای بازگرداندن نان به سفره مردم.