یاز اکو؛ محمد فرجپور باسمنجی – در اواخر دهه‌ی چهل شمسی وقتی خبر رادیو و تلویزیون ایران در تهران شروع به کار کرد، تبریز نیز از مراکز بزرگ کشوری بود که واحد مرکزی خبر در آن شکل گرفت و اخبار آذربایجان و تبریز بیشترین پخش در بین مراکز استانی را به خود اختصاص داد که در آرشیو سال‌های ۵۴ تا ۶۴ این نمود را می‌توان مشاهده کرد. بعد از انقلاب اسلامی نیز واحد مرکزی خبر تبریز از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار شد و حدود ۲۰ نفر در آن مشغول بهکار شدند و اردبیل نیز جزو استان آذربایجان‌شرقی بحساب می‌آمد.
با این حال بیشترین اخبار منتشره شهرستانی و استانی از اخبار شبکه‌های ۱ و۲ آن سال‌ها از تبریز روی آنتن می‌رفت…
تبریز به عنوان بزرگترین کانون جمعیت، صنعت، تجارت و اقتصاد شمال‌غرب کشور، با داشتن دومین دانشگاه با سابقه و بزرگترین بازار سرپوشیده‌ی جهان و شور و شوق کار و تلاش در آن همواره یکی از مراکز خبرخیز بوده و گوشه و کنار استان زرخیز و هنرپرور آذربایجان‌شرقی و مرکز تاریخی آن یعنی تبریز کهن می‌تواند سوژه‌های خبری و تصویری جذاب زیادی برای مردم ایران باشد. چراکه اندیشه و آگاهی، روشنفکری، شعر و ادبیات، کالا و تجارت و نقش تبریز در تحولات تاریخی ملت ایران و شکل‌گیری و تداوم آن و از همه مهم‌تر نقش آن در بیداری مردم و تأثیرگذاری از اروپا و آسیای مرکزی و قفقاز و سربرآوردن مردان بزرگ تاریخ از آن، همه و همه تبریز را یک سر و گردن از شهرهای بزرگ کشورمان متمایز ساخته است.
فهرست
مدیران غیربومی و بها ندادن به نیروهای مستعد بومی و جوان
با این حال در سال‌های اخیر بویژه شروع بهکار مدیرکل غیربومی در آن، بدلیل بها ندادن به نیروهای مستعد بومی و عدم جذب نیروهای جوان و کاربلد و جویای نام و کار خبری قلب این مرکز از تپش افتاده و حضور خبر استان مهم آذربایجان‌شرقی در شبکه‌های ملی و بین‌المللی از روند مطلوبی برخوردار نبوده و انتخاب کارمند قراردادی غیر بومی به عنوان معاون خبر که آشنایی چندانی همچون مدیر کلش با عظمت و شکوه تبریز و سابقه و قدمت درخشان آن نداشت، بیانگیزگی را در بین نیروهای موجود شدت بخشیده و ذوق هنری و شم خبری نیروهای موجود را نیز به افولی کشاند و امروز به استناد نظرسنجی‌ها و ارزیابی‌های ملی و همچنین نظر کارشناسان علوم ارتباطات، معاونت خبر تبریز با رتبه‌های بعضاً دورقمی در بین ۳۱ استان کشور با تنزل جایگاه مواجه شده و در ارزیابی‌های اخبار و گزارش‌های رادیویی و تلویزیونی تا رده‌ی ۲۰ کشوری سقوط کرده است.
در برخی از ایام هفته هیچ خبری از تبریز و آذربایجان‌شرقی در بخش‌های خبری شبکه‌های ملی سراسری دیده نمی‌شود و در اوایل اردیبهشت که اخبار سراسری تعطیلی بازارهای سرپوشیده‌ی کشور به دلیل کرونا در صدر اخبار ملی قرار می‌گرفت، تصاویر بازارهای سرپوشیده‌ی شیراز و روباز شمال کشور تصاویر غالب را نشان می‌داد و از بزرگترین سازه‌ی آجری تجاری سرپوشیده‌ی جهان در تبریز خبری نبود!
و یا موفقیت کارآفرینان استان و همچنین دستاوردهای علمی و فرهنگی دانشگاه‌های منطقه به گرد فراموشی سپرده شده و رویدادهای سطحی روابط عمومی برخی از نهادهای دولتی در آن برجسته می‌شود.
کمی بودن اخبار و نگاه سطحی به موضوعات و روزمره‌گی و بی انگیزگی، ویژگی صداوسیمای استانی در ۳ سال اخیر
متاسفانه در سه سال اخیر از تولید چندان گزارش‌های فاخر مستند خبری و تصویری در این مرکز، خبری نیست و کمی بودن اخبار و نگاه سطحی به موضوعات و روزمره‌گی و بیانگیزگی از آسیب‌های جدی است که جایگاه معاونت خبر تبریز را در سطح ملی خدشه‌دار کرده و مطالبه‌گر نبودن اخبار این شبکه و از هم گسیختگی گروه تحلیل و تفسیر و تحقیق و باشگاه خبرنگاران جوان و از همه مهم‌تر، تعطیلی اتاق فکر خبر و بی‌میلی کارشناسان و نخبگان و اساتید دانشگاه‌ها برای حضور در بخش‌های خبری و سنگینی ترازوی ایده‌ی سیاسی جناح راست در بخش‌های خبری تبریز از دیگر آفاتی است که معاونت خبر تبریز با آن روبه‌رو است.
از سوی دیگر به اعتراف کارشناسان افکار عمومی و خبر، خلاقیت و نوآوری در بخش‌های خبری این مرکز نیز فراموش شده و با بازنشسته شدن نیروهای کارکشته و عدم جایگزینی مناسب آن به دلیل بیانگیزگی مدیران غیر بومی از یک سو و سکانداری معاونت‌ها و مدیریت‌های این مرکز از سوی افراد بی‌علاقه‌ی خارج از استان که شناخت چندانی از جایگاه این مرکز در سطح ملی ندارند و همچنین نگشودن درب‌های این معاونت به روی نیروهای خلاق و مستعد و خوش‌چهره و خوش لهجه و عاشق خبر به بهانه‌ی نبود بودجه، معاونت خبر تبریز را در آستانه‌ی فروپاشی قرار داده است. و در این اواخر نیز با گنجاندن غیرحرفه‌ای پیام‌های بازرگانی و رپورتاژ آگهی در لابه‌لای باکس‌های خبری برای درآمدزایی و پورسانت‌گیری ریشه به تیشه‌ی اعتماد عمومی مردم استان زده و در سال‌هایی که ۹۰ درصد بینندگان مرکز را اخبار استان بویژه خبر پرمخاطب ترکی ساعت ۱۱ شب که پربیننده‌ترین بخش خبری استانی کشور بود جایش را امروز به مخاطبان اتفاقی و روابط عمومی محور داده و ریزش شدید مخاطب را در بخش‌های خبری مرکز تبریز به دنبال داشته است.
فرسودگی تجهیزات و عدم تجهیز معاونت خبر تبریز به آخرین تکنولوژی‌های روز ارتباطی، سبقت اخبار و رخدادهای مسئول محور بر مردم محور، پرداخت ناشیانه به سوژه‌های خبری بومی، نبود توجه کافی به تولید گزارش‌های پر محتوای مستند تصویری و مکتوب فاخر خبری و کم‌مایه بودن پژوهش و تحقیق و استفاده‌ی اندک از کارشناسان و متخصصان در حوزه‌های مختلف و نبود ارتباط لازم با مراکز علمی و دانشگاهی از آسیب‌های جدی معاونت خبر تبریز بوده که رتبه‌های دو رقمی برای شهر اولین‌ها در ارزیابی‌های ملی نمود عینی آن است.
خبر مرکز تبریز به امان خدا رها شده است
با این حال در چند سال اخیر شرکت تعدادی از گویندگان و خبرنگاران در انتخابات پارلمان‌های شهری و مجلس در معاونت خبر تبریز نیز بر سیکل معیوب آن افزوده است. به نظر می‌رسد معاونت سیاسی سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران چندان تمایل برابر تغییر در رویه‌ی معاونت خبر تبریز و تقویت آن ندارد و به قول یکی از سردبیران، خبر مرکز تبریز به امان خدا رها شده است.
و این روند نزولی و نگران‌کننده در صفحات استانی خبرگزاری صداوسیما و کانال‌های تلگرامی، سروش، اینیستاگرام نیز نمود خود را نشان می‌دهد و بازدید روزانه حدود ۳۰۰ نفر از صفحه‌ی خبری استان آذربایجان‌شرقی ریزش شدید مخاطب و بی‌میلی دنبال‌کنندگان و مخاطبان فعال را نشان می‌دهد که کارشناسان علوم ارتباطات اجتماعی با مقایسه آن با بازدید صدها هزار نفر از برخی شبکه‌های اجتماعی که یک نفر گرداننده دارند ضعف و ناتوانی معاونت خبر تبریز را با بیش از ۱۲۰ نفر عوامل خبری در تبریز و شهرستان‌های استان نشان می‌دهد.
