یازاکو، جعفر ساعی‌نیا_ معدن مس سونگون؛ با ذخیره‌ای بیش از ۵۴٪ از مس شناسایی‌شده ایران و ارزشی بالغ بر ۳۲۰ میلیارد دلار، روزی نماد امید بود؛ نمادی برای توسعه اقتصادی در آذربایجان شرقی. اما امروز این نماد، بدل به نمونه‌ای از بی‌عدالتی و زورگویی شده است. مردمی که سال‌هاست شاهد خروج ثروت‌های خود به استان‌هایی مانند کرمان و تهران هستند، دیگر به شعار و وعده‌های رنگارنگ مسئولان اعتماد ندارند. آنها به دردی عمیق دچارند، دردی که ریشه در تبعیض و سوءمدیریت دارد.
مردم آذربایجان نه شعار می‌خواهند و نه اسمی برای شرکت سهامی؛ آنها خواهان تحقق عدالت‌اند، خواهان آن‌اند که ثروتشان در این خاک باقی بماند، نه اینکه به بهانه فراوری به استان‌های دیگر منتقل شود. دستاورد ملموس می‌خواهند: بیمارستان، مدرسه، کار، خانه، نه وعده‌های انتزاعی و بی‌پایان. سال‌هاست که وعده‌های شیرین تبدیل به تلخی روزمره شده و هر روز که ثروت منطقه به جیب دیگران می‌رود، حس تحقیر و استیصال مردم عمیق‌تر می‌شود.
اگر قرار بود سونگون موتور توسعه باشد، امروز باید شاهد کارخانه‌های فرآوری، اشتغال پایدار، و زیرساخت‌های رفاهی باشیم. اما واقعیت این است که سیاست‌های تمامیت‌خواه مرکز و انتقال درآمدها، نه تنها توسعه را به تأخیر انداخته، بلکه آذربایجان را در مسیر عقب‌ماندگی اقتصادی قرار داده است. مردم دیگر به «طرح‌ها و برنامه‌ها» باور ندارند؛ آنها خواهان اقدام عملی‌اند.
اینک، فریادشان واضح است: «از شعار دادن خسته‌ایم!» این فریاد نه علیه معدن، که علیه سیاست بازی و بی‌عدالتی اقتصادی است. اگر مسئولان واقعاً دغدغه دارند، باید نشان دهند—نه با کلمات، بلکه با عملیاتی کردن وعده‌ها، انتقال مدیریت، و تضمین سهم استان در عواید معدنی. هر روز تأخیر در این موضوع، یعنی تثبیت نابرابری و تضعیف اعتماد عمومی.
سونگون نه تنها یک معدن، بلکه آیینه‌ای است از نگاه کشور به عدالت منطقه‌ای. وقتی مدیریت و درآمدها در تهران، اصفهان یا کرمان تصمیم‌گیری می‌شود، یعنی آذربایجان همچنان تماشاگر کم‌توجهی مسئولان است. این استحمار اقتصادی باید پایان یابد. مردم خسته‌اند از آنکه ثروتشان به جای اینکه زندگی‌شان را بسازد، به پروژه‌های دیگر استان‌ها و منافع خارجی هدایت شود.
چند دهه شعار، چند دهه انتظار، و امروز تنها یک خواسته ساده باقی‌مانده: عدالت واقعی در بهره‌برداری از منابع—برای مردم آذربایجان. عدالت یعنی سهم استان از مدیریت، سهم استان از درآمد، سهم استان از توسعه. عدالت یعنی اینکه سونگون، به جای اینکه منبع ثروت دیگران باشد، منبع قدرت و استقلال اقتصادی آذربایجان شرقی شود.
تا زمانی که این نابرابری ادامه یابد، هیچ‌کدام از وعده‌های بی‌پشتوانه و طرح‌های نمایشی نمی‌تواند خشم مردم را فرو بنشاند. مردم آذربایجان، کسانی که روزگاری به سونگون امید بسته بودند، امروز فریاد می‌زنند: «بس است! حق ما را بدهید!» این صدا باید شنیده شود—نه در سخنرانی‌های پرطمطراق، بلکه در عمل واقعی، در مدیریت عادلانه منابع، و در تحقق وعده‌ای که سال‌هاست به تأخیر افتاده است.