به گزارش یازاکو، حوادث ترافیکی یکی از مهم‌ترین معضلات بهداشت عمومی در کشور محسوب می‌شوند و سالانه جان هزاران نفر را می‌گیرند و باعث مصدومیت‌های شدید جسمی و ناتوانی‌های بلندمدت می‌شوند. عابران پیاده به‌عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌های جامعه، بخش قابل‌توجهی از این تلفات و آسیب‌ها را تجربه می‌کنند، چراکه در هنگام عبور از خیابان با خودروها تماس مستقیم دارند و از هیچ‌گونه حفاظتی برخوردار نیستند. توجه به رفتارهای ایمن عابران پیاده و بررسی الگوهای غیرایمن آنان می‌تواند گامی مؤثر در کاهش تصادفات و تلفات جانی باشد.
مراقبین سلامت نقش مهمی در آموزش و ترویج رفتارهای سالم در جامعه دارند. این گروه می‌توانند به‌عنوان حلقه اتصال میان دانش تخصصی سلامت و رفتارهای روزمره مردم، نقش تعیین‌کننده‌ای در ارتقای فرهنگ ایمنی ایفا کنند.
آموزش رفتارهای ترافیکی ایمن به مراقبین سلامت، امکان انتقال این دانش به جامعه و افزایش آگاهی عمومی در زمینه عبور ایمن از خیابان را فراهم می‌کند و در نتیجه می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش حوادث داشته باشد.
نقش مراقبین سلامت در ارتقای فرهنگ ترافیکی
مراقبین سلامت با ترکیب آموزش‌های پیشگیرانه و فرهنگ‌سازی رفتاری، می‌توانند به عنوان پل ارتباطی میان آگاهی و ایمنی عمل کرده و نقش مؤثری در ارتقای فرهنگ ترافیکی و کاهش حوادث جاده‌ای ایفا کنند.
همایون صادقی بازرگان، رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری از حوادث جاده‌ای، گروه آمار و اپیدمیولوژی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز در گفت‌وگو با ایسنا به نتایج پژوهشی که با مشارکت همکارانش در نهمین سمینار بین المللی کاهش سوانح ترافیکی، چالش ها و راهکارهای پیش رو ارائه شد، اظهار کرد: مراقبین سلامت از ارکان اصلی آموزش و ترویج رفتارهای سالم در جامعه به شمار می‌آیند. این گروه نقش مؤثری در آموزش عموم مردم، دانش‌آموزان و سایر گروه‌های هدف در زمینه‌های گوناگون سلامت رفتاری ایفا می‌کنند.
وی افزود: چنانچه مراقبین سلامت در زمینه رفتارهای صحیح و ایمن ترافیکی آموزش ببینند، قادر خواهند بود این آموزه‌ها را به جامعه منتقل کرده و در ارتقای فرهنگ ایمنی نقش‌آفرینی کنند.
وی ادامه داد: رفتارهای صحیح ترافیکی، به‌ویژه در حوزه عابرین پیاده، می‌تواند سهم بسزایی در کاهش حوادث رانندگی و مرگ‌ومیر ناشی از آن داشته باشد؛ حوادثی که متأسفانه در ایران به عنوان دومین علت مرگ شناخته می‌شوند.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری از حوادث جاده‌ای تاکید کرد: با توجه به آسیب‌پذیری بالای عابران پیاده در تصادفات، آموزش اصول عبور ایمن به مراقبین سلامت می‌تواند زمینه‌ساز ارتقای دانش ترافیکی در جامعه و افزایش سلامت عمومی باشد.
وی تاکیدکرد: بنابراین، آموزش برنامه‌های ارتقای رفتار ایمن عابرین پیاده به مراقبین سلامت نه تنها منجر به بهبود رفتارهای ترافیکی آنان می‌شود، بلکه اثرات مثبت آن در سطح جامعه نیز مشهود خواهد بود.
قدم‌های ناایمن در مسیر خیابان؛ زنگ خطری برای سلامت جامعه
بی‌توجهی به اصول ایمنی در عبور و مرور نه‌تنها جان عابران را تهدید می‌کند، بلکه به عاملی جدی در افزایش تصادفات شهری و بحران سلامت اجتماعی تبدیل شده است.
فاطمه باختری اقدم، معاون آموزشی گروه سلامت و ترافیک دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز در گفت‌وگو با ایسنا با استناد به پژوهش‌های انجام شده در این دانشکده به بررسی رفتارهای غیرایمن عابران پیاده پرداخت و اظهار کرد: حوادث ترافیکی یکی از مهم‌ترین معضلات بهداشت عمومی در کشور به شمار می‌روند.
وی افزود: براساس آمارهای رسمی، سالانه بیش از ۱۷ هزار نفر در ایران بر اثر تصادفات جان خود را از دست می‌دهند و تعداد مصدومان نیز دست‌کم چهار برابر این رقم برآورد می‌شود. بسیاری از این مصدومان دچار آسیب‌های شدید و جبران‌ناپذیری همچون قطع نخاع، ازکارافتادگی و مشکلات جدی جسمی می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: در این میان، عابران پیاده از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها هستند؛ به‌طوری که بیش از ۳۶ درصد از تلفات ترافیکی مربوط به این قشر است. نبود وسایل حفاظتی و تماس مستقیم با خودروها باعث می‌شود شدت آسیب در این گروه بسیار بالا باشد.
معاون آموزشی گروه سلامت و ترافیک تشریح کرد: با توجه به اهمیت موضوع، مطالعه‌ای در شهرستان ماکو در سال ۱۳۹۸ با هدف بررسی رفتارهای عابران پیاده انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد که بیش از ۷۵ درصد از عابران رفتارهای غیرایمن از خود نشان می‌دهند.
وی عنوان کرد: به طور مشخص، حدود ۶۰ درصد از افراد از خطوط ویژه عبور عابر استفاده نکرده و در هر نقطه از خیابان اقدام به عبور می‌کنند. همچنین بیش از ۳۰ درصد بدون توجه به خودروهای در حال حرکت وارد خیابان می‌شوند.
وی اضافه کرد: در بیش از نیمی از موارد، عابران به‌صورت مورب یا با عجله از گذرگاه‌های ناایمن عبور کرده‌اند. افزون بر این، بیش از ۳۵ درصد لباس‌های تیره به تن داشتند که در ساعات تاریک یا شرایط گرگ‌ومیش دید آن‌ها را دشوار می‌ساخت و همچنین نزدیک به ۳۰ درصد نیز هنگام عبور از خیابان از تلفن همراه استفاده می‌کردند که این امر منجر به کاهش تمرکز و افزایش خطر می‌شود.
باختری اقدم مطرح کرد: این نتایج نشان می‌دهد که بی‌توجهی به اصول ایمنی در میان عابران پیاده سهم قابل‌توجهی در آمار بالای تصادفات کشور دارد. بر همین اساس، یکی از راهکارهای اساسی در کاهش این حوادث، اجرای برنامه‌های آموزشی گسترده برای ارتقای رفتارهای ایمن ترافیکی در جامعه به‌ویژه برای عابران پیاده است.
وی در پایان سخنان خود تاکید کرد: آموزش صحیح می‌تواند نقش مهمی در کاهش میزان مرگ‌ومیر و مصدومیت‌های ناشی از حوادث ترافیکی ایفا نماید و به ارتقای سلامت عمومی منجر شود.
حوادث ترافیکی همچنان یکی از جدی‌ترین تهدیدهای سلامت عمومی در کشور به شمار می‌روند و سالانه جان هزاران نفر را می‌گیرند. در این میان، عابران پیاده به دلیل تماس مستقیم با خودروها و نبود وسایل حفاظتی، از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها هستند و بخش بزرگی از تلفات را به خود اختصاص می‌دهند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که درصد بالایی از عابران پیاده در کشور، رفتارهای غیرایمن از خود بروز می‌دهند؛ رفتارهایی مانند عبور از نقاط غیرمجاز، بی‌توجهی به خودروهای در حال حرکت، استفاده از تلفن همراه و پوشیدن لباس‌های تیره که همگی خطر وقوع تصادف را افزایش می‌دهند.
در مقابل، نقش آموزش و فرهنگ‌سازی می‌تواند بسیار تعیین‌کننده باشد. مراقبین سلامت به عنوان حلقه واسط میان دانش تخصصی و زندگی روزمره مردم، قادرند با دریافت آموزش‌های لازم، اصول صحیح عبور و مرور را به جامعه منتقل کنند.
تقویت این آموزش‌ها نه تنها باعث ارتقای آگاهی عمومی و بهبود رفتارهای ترافیکی می‌شود، بلکه در کاهش تلفات و ایجاد محیطی ایمن‌تر برای شهروندان تأثیر مستقیم دارد.
بنابراین، توجه جدی به برنامه‌های آموزشی و سرمایه‌گذاری در ارتقای فرهنگ ایمنی عابران پیاده می‌تواند گامی مؤثر در جهت حفظ جان انسان‌ها و ارتقای سلامت جامعه باشد.