به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یاز اکو به نقل از آذرنیوز، به‌مدت نزدیک به ۳۰ سال، شهر شوشا قلب فرهنگی آذربایجان پس از جنگ اول قره‌باغ تحت اشغال نیروهای ارمنی قرار داشت. از دست دادن آن در سال ۱۹۹۲ زخمی عمیق بر روان ملت آذربایجان بود. شوشا تنها یک دژ راهبردی نبود؛ بلکه گهواره موسیقی، شعر و اندیشه آذربایجانی محسوب می‌شد. اشغال آن همچون از دست رفتن روح ملت بود، گویی صدای کشور خاموش شده باشد.
اما در ۸ نوامبر ۲۰۲۰ آن سکوت شکسته شد.پس از ۴۴ روز نبرد شدید، نیروهای مسلح آذربایجان کاری را به انجام رساندند که بسیاری آن را ناممکن می‌پنداشتند. در عملیاتی جسورانه و پیچیده، سربازان آذربایجانی از صخره‌ها و جنگل‌های پیرامون شوشا بالا رفتند و در نبردی تن‌به‌تن شهر را بازپس گرفتند. آزادسازی شوشا در سخنرانی تاریخی تلویزیونی از سوی رئیس‌جمهور الهام علی‌اف اعلام شد؛ صدای او آمیخته با احساس بود هنگامی که گفت: «شوشا از آنِ ماست! قره‌باغ از آنِ ماست!»
این پیروزی تنها نظامی نبود؛ پیروزی‌ای اخلاقی، فرهنگی و سیاسی نیز بود. این رخداد فروپاشی رژیم اشغالگر و جدایی‌طلب در قره‌باغ را رقم زد و مستقیماً به امضای توافق آتش‌بس سه‌جانبه در ۱۰ نوامبر با میانجی‌گری مسکو انجامید. طبق این توافق ارمنستان پذیرفت از مناطق باقی‌مانده‌ی اشغالی عقب‌نشینی کند؛ امری که عملاً به درگیری پایان داد و بخشی از تمامیت ارضی آذربایجان را بازگرداند.
اما رهایی کار آسانی نبود؛ این تنها آغاز راهی دشوار بود. پس از آن فشارها، اتهامات ناعادلانه و تهدیدات ترکیبی بیشتری در انتظار آذربایجان بود. کارزارهای تخریبی در عرصه بین‌المللی تا آنجا پیش رفت که آذربایجان را متهم به تجاوز می‌کردند؛ همان‌گونه که گفته‌اند: «دزد آن‌قدر فریاد می‌زند که بی‌گناه آسیب می‌بیند.»
در برابر همه‌ی این فشارها، مردم آذربایجان محکم و استوار پشت رهبرشان ایستادند. وفاداری به میهن وظیفه‌ای وجدانی است، و هر شهروندی آن را از سر شرافت انجام داد. در جریان جنگ میهنی، وحدت و همبستگی مردم، چون مشت فشرده‌ای نیرومند، بار دیگر روحیه شکست‌ناپذیر ملت را به اثبات رساند.
روز پیروزی با فرمان ریاست‌جمهوری در دسامبر ۲۰۲۰ به‌طور رسمی بنیان گذاشته شد. از آن زمان هشتم نوامبر به روز غرور ملی بدل شده است؛ روزی که با رژه‌های نظامی، رویدادهای فرهنگی و ادای احترام به شهیدانی که جان خود را در راه میهن فدا کردند، گرامی داشته می‌شود. در باکو و سراسر سرزمین‌های آزادشده، پرچم آذربایجان در اهتزاز است نمادی از فداکاری‌ها و بازگشت عدالت.
جنگ سال ۲۰۲۰ که از آن به عنوان جنگ دوم قره‌باغ یا جنگ میهنی یاد می‌شود، نقطه عطفی در تاریخ آذربایجان بود. این جنگ قدرت ارتش آذربایجان، کارآمدی فناوری‌های نوین رزمی از جمله پهپادها و حملات دقیق و اراده شکست‌ناپذیر مردم را به نمایش گذاشت. همچنین معادلات ژئوپولیتیکی منطقه را دگرگون کرد، حاکمیت آذربایجان را تثبیت نمود و توازن قدرت در قفقاز جنوبی را تغییر داد.
اما فراتر از میدان نبرد، هشتم نوامبر معنایی ژرف‌تر دارد: تولد دوباره‌ی یک ملت. این روزی است که مردم آذربایجان تاریخ خود را به یاد می‌آورند، قهرمانانشان را گرامی می‌دارند و به آینده‌ای با وحدت و قدرت می‌نگرند. آزادسازی شوشا آغازگر رنسانس فرهنگی تازه‌ای شد؛ جشنواره‌های موسیقی، پروژه‌های بازسازی و بازگشت خانواده‌های آواره جان تازه‌ای به این شهر بخشیده‌اند.
هشتم نوامبر تنها یک تاریخ نیست، بلکه تپش قلب یک ملت است ملتی که تسلیم نشد، از خاکستر اشغال برخاست و جایگاه خود را بازپس گرفت. این روز صدای دوباره‌ی موسیقی مُوغام در خیابان‌های شوشاست؛ دعای مادر، افتخار سرباز و رویای کودکی که در صلح به دنیا آمده است.
هم‌زمان با بازسازی و ادغام دوباره‌ی سرزمین‌های آزادشده، روز پیروزی یادآور آن است که چه دستاوردی به‌دست آمده و چه چیزی باید پاسداری شود. این روز، ندایی است برای بیداری، اتحاد، و حفظ روح شکست‌ناپذیر مردمی که نشان دادند عدالت، هرچند دیر، سرانجام محقق می‌شود.