به گزارش یازاکو، افزایش پرشتاب جمعیت شهری در تبریز، رشد وسایل نقلیه و گرایش فزاینده شهروندان به استفاده از خودروهای شخصی، طی سالهای اخیر چهره ترافیکی شهر را به یکی از مهمترین دغدغههای مدیریت شهری تبدیل کرده است. خیابانهایی که روزگاری محل تردد روان و منظم خودروها بودند، امروز گاه به پارکینگی بزرگ تبدیل میشوند که در آن اتومبیلهای روشن، ساعاتی طولانی سوخت را میسوزانند و هوا را آلوده میکنند.
در چنین شرایطی، نبود مدیریت واحد برای ساماندهی امور ترافیکی، پراکندگی وظایف سازمانهای مرتبط و گسترش بیبرنامه شبکههای حملونقل عمومی، مشکلات را چندبرابر کرده است. کارشناسان معتقدند که ترافیک تنها یک معضل شهری نیست، بلکه پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی گستردهای دارد و مدیریت مؤثر آن نیازمند نگاه جامع و راهبردی است.
در کشورهای پیشرفته، حملونقل شهری به عنوان یکی از محورهای سیاست توسعه پایدار شناخته میشود. دولتها با سرمایهگذاری در حملونقل ایمن، ارزان و کارا، علاوه بر کاهش هزینههای خانوارهای شهری، سهم بزرگی از تولید ناخالص ملی را در مسیر رشد واقعی قرار میدهند. اما در بسیاری از شهرهای ما ـ از جمله تبریز ـ بخش چشمگیری از بودجههای عمرانی صرف ساختوسازهای بزرگراهی میشود؛ پروژههایی که با وجود تأثیر مثبت در بهبود زیرساختها، اگر بدون رویکرد جامع حملونقل پایدار اجرا شوند، تنها موقتاً از شدت ترافیک میکاهند.
بررسیهای میدانی از وضعیت اتوبوسرانی، مینیبوسرانی، تاکسیرانی و آژانسهای تلفنی تبریز نشان میدهد که هماهنگی میان این بخشها و نهادهای مدیریتی هنوز به سطح مطلوب نرسیده است. نبود برنامهریزی دقیق برای نوسازی ناوگان و ارتقای کیفیت خدمات، سبب شده بخش بزرگی از مردم تمایل خود را به استفاده از وسایل نقلیه عمومی از دست بدهند.
ترافیک تبریز تنها حاصل افزایش خودروها نیست؛ نشانهای از شکاف میان مدیریت سنتی و نیازهای نوین شهری است. دستیابی به حملونقل پایدار یعنی بازنگری در سیاستهای ترافیکی، تقویت حملونقل عمومی، استفاده از فناوریهای هوشمند شهری و ارتقای فرهنگ ترافیک در میان شهروندان. این مسیر نه فقط راهحلی برای کاهش ترافیک، بلکه راهی برای حفظ سرمایههای انسانی، اقتصادی و زیستمحیطی شهر تبریز است.
