یاز اکو، مصطفی داننده- سریال کرهای بازی مُرَکَب (Squid Game) حسابی سروصدا کرده و پرمخاطبترین سریال در حال پخش نتفلیکس بدل شده است و طبق اعلام شرکت نتفلیکس همکاری سال گذشته این شرکت با صنعت فیلم و سریال کره جنوبی، در مجموع موجب تزریق ۱.۹ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور شده است.
در سال ۲۰۱۹ هم سینما انگل(Parasite) توانست نگاهها را به سمت خود جلب کند وحتی به اسکار برسد. موضوعات هر دو فیلم به مشکلات طبقه ضعیف کره و فاصله طبقاتی ایجاد شده در این کشور اشاره میکند.
حالا تصور کنید این سریال و آن فیلم سینمایی توسط کارگردانهای ایرانی ساخته میشد، واکنشها در داخل کشور چگونه بود؟ روزنامه کیهان یا خبرگزاری فارس از چه تیترهایی استفاده میکردند؟ احتمالا درس حدس زدید؛ بله، میگویند این فیلمها سیاه نمایی است و میخواهند چهره ایران را در جهان بد نشان بدهند.
میبیند دوستان دو فیلمی که در جهان دیده شد، موضوعات اجتماعی دارند و به بیان یک مشکل پرداختهاند. حتی فیلمهای آمریکایی هم که در تمام سالها دیده و مورد تحسین قرار گرفتهاند، به اشکال مهمی در جامعه آمریکا اشاره داشتهاند.
فکر میکنید در همین سینمای ایران چرا فیلم آژانس شیشهای دیده شد؟ به خاطر اینکه دست روی موضوعی گذاشت که کمتر به آن در دوران بعد از جنگ پرداخته شده بود. در تمام این سالها فقط فیلمهایی ساخته شده بود که از شجاعت و فداکاری رزمندگان را به تصویر کشیده بودند. اما ابراهیم حاتمیکیا دست روی زندگی رزمندگان بعد از جنگ گذاشت. به حال و هوای آنها اشاره کرد.
نباید از فیلمهای اجتماعی که به بیان مشکلات جامعه میپردازند، حساس شویم و آن را سیاه نمایی ببینم. الان در بخشی از ساختههای سینمای ایران به روابط زن و مرد و ماجرای خیانت میپردازد. این بخشی از واقعیت جامعه ماست که باید به آن اشاره کرد.
با اینکه از نظر فکری فاصله زیادی با مسعود دهنمکی دارم اما او مستندی ساخته است به نام «فقر و فحشا». مستندی تکان دهنده درباره زنان خیابانی، قاچاق زنان به دبی و فاصله طبقاتی در کشور پرداخته است. چرا این فیلم نباید اکران شود و مردم آن زمان از طریق سیدی قاچاق آن را ببیند.
نگفتن و ندیدن، قطعا کمکی به بهبود وضعیت جامعه نمیکند. همین دیدنها باعث شده است که فاصله برخی از تصمیمگیران با عرف و واقعیت ایران به اندازه زمین تا آسمان باشد. آنها در دنیای خود زندگی میکنند و مردم سبک زندگی دیگری دارند.
یکی از بهترین راههای آشنا شدن با مشکلات جامعه فیلم و سریال است. بهتر است به جای سانسور وممیزی و زدن برچسب زدن سیاه نمایی، این فیلمها را ببینم و برای مشکلاتی که بیان میکنند به فکر راه حل باشیم.