به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یاز اکو، سال ۱۳۸۲ بود که وعده‌های مسئولان برای حمایت از هنرمندان صنایع‌دستی، با عنوان مجتمع هنر امیریه در کوچه‌ی مجتهدی، انتهای خیابان دارایی ۱ تبریز شکل گرفت.
هرچند از همان ابتدا، همانند اکثر طرح‌های دیگر شهری، منافع مادی طرح، بر کلیت این کار فرهنگی و اقتصادی چربید و مکانی که برای احداث نخستین مجتمع تجاری هنر و صنایع دستی این شهر در نظر گرفته شد، دور از محوطه‌های گردشگری و حتی دور از چشم شهروندان این شهر قرار گرفت.
هنرمندان این شهر از همان ابتدا این دورهمی را به فال نیک گرفتند و «امیریه» بازار بزرگ هنر و صنایع‌دستی میان رنگ، بو و آوای هر آنچه هنردوست بود آغاز به کار کرد. چشم امید هنرمندان به تحقق وعده‌هایی بود که حل مشکلات امیریه را در پی داشته باشد. از مسیرگشایی تا تبلیغات شهری و … ولی دیر زمانی نگذشت که آن همه شور و امید میان هزارتوی بوروکراسی اداری به یاسی عمیق تبدیل شد؛ چرا که وعده‌های مسئولان به سرمنزل مقصود نرسید و امیریه تنها در حد رزومه و خاطره‌ای از روزهای کوتاه و نویدبخش برای صنایع دستی آذربایجان‌شرقی باقی ماند.
تجربه‌ی کوتاه از گردهمایی هنرمندان که می‌توانست علاوه بر اشتغال‌زایی، رونق و رشد بیش از پیش صنایع دستی را به دنبال داشته باشد ولی در عمل با مدیریت اشتباه و نداشتن نگاه درست، به محلی برای کارگاه و انباری تبدیل شد و به جز چند نفری که مجبور به ماندن شدند، مابقی رفتن از امیریه را به اتلاف وقت و ماندن در مجتمعی دور از چشم شهروندان و گذر گردشگران ترجیح دادند.
تراب محمدی رئیس وقت اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان در سال ۸۸ ضمن مطلوب ندانستن شرایط امیریه، از تلاش‌ها برای توسعه‌ی فضای صنایع‌دستی و انجام مطالعاتی برای احداث شهرک صنایع‌دستی در شهرک فناوری اطلاعات خبر داده بود.
به گفته‌ی وی، کار مطالعاتی احداث شهرک صنایع دستی جزو مصوبات سفر ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۷ بوده و بودجه‌ی آن نیز ابلاغ شده بود. حال اینکه چرا این طرح تا سالها در سکوت و بی‌نتیجگی باقی ماند، خود حکایتی است.
امیریه می‌توانست بستری مناسب برای هم‌اندیشی و هم‌افزایی و رشد هنرمندان صنایع‌دستی استان باشد و با تثبیت جایگاه خود به عنوان نخستین مجتمع هنر و صنایع دستی استان نقشی موثر در رونق گردشگری و البته رونق بازار صنایع دستی استان ایفا کند. حال آنکه به جای پرداختن به چرایی عدم موفقیت این طرح، مسئولان وقت هر یک به دنبال افزودن برگی به رزومه‌ی کاری خود بودند.
سالها گذشت…
تا اینکه دی ماه ۱۳۹۷ خبرها از تلاش برای احداث شهرک صنایع دستی استان به مساحت ۶ هکتار و با پیش‌بینی ۵۵ میلیارد تومان اعتبار منتشر شد. بنا بود تا این شهرک در مدت یکسال ساخته شود!
زمستان امسال نیز استاندار آذربایجان‌شرقی از احداث شهرک صنایع دستی تبریز به مساحت ۵ هکتار در مجاورت شهر تبریز خبر داد. بر مبنای این گزارش، تا به امروز ۱۵ میلیارد تومان برای ایجاد زیرساخت‌های این شهرک هزینه شده است و هدف از آن اشتغال‌زایی زودبازده توسعه‌ی گردشگری و کاهش هزینه‌ها و تعدیل در مسائل زیست محیطی صنایع‌دستی استان بوده است.
البته در این خبر آمده که احداث چندین شهرک یا ناحیه‌ی صنعتی در زمینه‌ی صنایع‌دستی در مبادی ورودی شهر تبریز با این هدف در دستور کار استانداری قرار گرفته است و امید می‌رود با احداث و توسعه‌ی این شهرک‌ها، تولید صنایع دستی استان انسجام بیشتری یابد و امکانات زیرساختی لازم برای تولید و عرضه‌ی این محصولات به نحو مطلوبی فراهم شود.
شاید باید منتظر بود و البته امیدوار تا سرنوشت شهرک صنایع دستی با انجام مطالعات و آسیب‌شناسی از سوی متولیان امر پیش از اجرای پروژه، به سرنوشت مجتمع هنر و صنایع دستی تبریز دچار نشود.
بر اساس آخرین آمار اعلامی از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، در حال حاضر بیش از ۱۳۰۰۰ هنرمند دارای پروانه در ۸۹ رشته‌ی صنایع‌دستی در استان آذربایجان‌شرقی فعالیت می‌کنند. به طور حتم ایجاد فرصت‌هایی از احداث مجتمع هنر گرفته تا شهرک صنایع دستی می‌تواند در کاهش بار اقتصادی از دوش هنرمندان در کار تولید صنایع دستی با داشتن مکان کارگاهی مناسب تاثیرگذار باشد. اما سوال اینجاست آیا تدابیری برای افزایش تقاضای خرید تا صادرات بیشتر صنایع‌دستی در اولویت کاری مسئولان امر قرار دارد؟!
عدم استقبال کافی مردم از صنایع‌دستی و افزوده نشدن صنایع‌دستی به سبد خرید خانوار، خود بحثی مفصل است. پرداختن به چرایی نبود فرهنگ‌سازی درست و موثر، هم‌راستا با توسعه‌ی فیزیکی کارگاه‌های صنایع‌دستی شاید بتواند پاسخی مناسب برای این سوال که چرا صنایع دستی استان با وجود پتانسیل بالا هیچگاه نتوانسته است آنگونه که باید در جذب مخاطب و بازار خرید در مقایسه با رقیبان خود موفق ظاهر شود، باشد.
سهم بزرگ صنایع‌دستی در ارزآوری و افزایش صادرات غیرنفتی نکته‌ی مهم و البته مغفول در نزد سیاستگذاران اقتصادی و فرهنگی است. آسیبی که سبب شده فعالان صنایع‌دستی را برای تداوم راهشان در مسیر حفظ و اعتلای هنر این خاک مردد کند.
