جای خالی پایش در کارکرد پروژه‌های اتمام‌یافته‌ی شهر از نگاه کاربران
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یازاکو، سعید موسوی از اساتید حوزه‌ی معماری و شهرسازی در وبینار بررسی موانع توسعه‌ی پایدار شهر تبریز گفت: اگر تبریز بخواهد شهری پایدار باشد می‌بایست تعریفی از استانداردهای توسعه‌ی پایدار در شهر داشته باشد و گام اول در جهت حرکت و رسیدن به شهر پایدار برنامه‌ریزی شهری است.
لازم است تا پایش و ارزیابی از خروجی طرح‌ها پس از تکمیل و بهره‌برداری صورت گیرد تا صرفا به اجرا و اتمام انواع پروژه‌ها منجر نشود.
وی افزود: شناخت آسیب‌های شهری گام اول در برنامه‌ریزی شهر پایدار تلقی می‌شود.
سعید موسوی با تاکید بر توجه به حمل و نقل عمومی و خودروهای اشتراکی در بحث شهر پایدار گفت: در ایران دو سوم خودروهای در حال تردد تک‌سرنشین هستند و لازم است بدانید که اولین آیتم در بحث رسیدن به یک شهر انسانگرا و انسان‌محور استفاده از دوچرخه به شکل وسیع است. شهری که بخواهد به سمت توسعه‌ی پایدار حرکت کند باید فضا، فرهنگ و بستر لازم برای استفاده‌ی حداکثری از دوچرخه در حمل و نقل عمومی را مدنظر قرار دهد. تغییر رویکرد به سمت استفاده از خودروهای الکترونیکی یکی دیگر از بایدهای رسیدن به شهر پایدار است.
وی توجه به فضای سبز را فاکتوری بسیار مهم و ارزشمند در توسعه‌ی پایدار شهری دانست و افزود: معتقدم بسیاری از آمار و ارقام اعلام شده در خصوص وضعیت فضای سبز صحیح نیست و شهر تبریز از استانداردهای جهانی و حتی ملی عقب است و آنچه می‌بینیم و می‌شنویم فقط بر روی کاغذ وجود دارد.
سعید موسوی ادامه داد: گام دوم، تدوین اولویت‌های اجرایی در شهر است و علت اینکه اغلب برنامه‌ریزی‌های شهری در ایران در این مرحله به مشکل می‌خورد این است که کار چگونه و از کجا و چگونه شروع شود.
وی افزود: گام چهارم که متاسفانه هرگز در بحث مدیریت شهریِ شهرهای ایران اتفاق نمی‌افتد مانیتورینگ و ارزیابی از نگاه کاربران است. این که ببینند چند درصد از اهداف احداث یک طرح از نگاه کاربران محقق شده است. واقعیت این است که در نظام شهری ما هیچ‌کدام از مدیران شهری مسائل و مشکلات زندگی روزمره شهروندان را تجربه نمی‌کنند، شهرداری یا مدیری که پارک یا مسیر دوچرخه را طراحی می‌کند هیچ وقت خودش یا فرزندانشان از آن استفاده نمی‌کنند تا متوجه مشکلات کار شوند.
وی پیشنهاد کرد برای رفع این مشکل سازمان یا بخشی برای پایش و ارزیابی تحقق اهداف پروژه‌های عمرانی وجود داشته باشد.
سعید موسوی کارشناس حوزه‌ی شهرسازی در ادامه با ابراز تاسف است از نحوه‌ی نگاه مدیریت شهری به بحث توسعه‌ی پایدار گفت: برای آغاز این گام‌ها در جهت حرکت به سمت توسعه‌ی پایدار شاهدیم که فرایند کار به‌قدری پر اصطکاک و خسته‌کننده است که عملاً تزریق یک استراتژی به آن سال‌ها به طول می‌انجامد و عمر حرفه‌ای کسانی که ایده‌پرداز آن استراتژی بوده‌اند کفاف نمی‌کند.
گرافیک محیط و زیباسازی شهر تبریز در تضاد با هویت و کارکرد هنر در زندگی است
بهمن رسولی استاد دانشگاه و کارشناس گرافیک محیطی نیز در این وبینار تاکید کرد: بسته‌ی گرافیک محیطی در سازمان زیباسازی شهرداری نه به شکل تخصصی که بیشتر سلیقه‌ای دنبال می‌شود، گاهی به نظر می‌رسد که تنها با اضافه کردن چیزهایی به زیبایی می‌رسیم اما حقیقت این است که گاهی با حذف نازیبایی‌های موجود می‌توان به زیبایی رسید.
وی افزود: متاسفانه شهر ما پر شده از مجسمه‌ها و مجسمه‌سازانی که خود را صاحب‌نظر می‌دانند اما به‌راستی تعریف ما از زیبایی چیست؟ آنچه امروز شاهدیم حجم بالای آلودگی‌های بصری در سایه‌ی نصب اِلِمان‌ها و مجسمه‌های بدور از هویت و ناهمخوان با فرهنگ این شهر است. برای مثال مجسمه‌ی فیل‌ها در ورودی شاهگلی چه مناسبتی با شهر تبریز دارد؟ وقتی کسی وارد تبریز می‌شود بدنبال چه چیزی است؟ آیا این تصویر سنخیتی با هویت شهر تبریز دارد؟! بارها در این باره تذکر دادم و پاسخ تنها این بود که هزینه شده است!
وی با اشاره به مجسمه‌های موجود در پیاده‌گذر تربیت گفت: حس نوستالژیکی که این مجسمه‌ها تداعی می‌کنند ما را به گذشته خود بازمی‌گردند و یادآور آرامش گمشده در بطن ناآرامی و آشفتگی دنیای مدرن است.
وی تاکید کرد: قرار نیست در بحث دهکده‌ی جهانی مشابه هم شدن را پی بگیریم بلکه باید با تکیه به هویت تاریخی و بافت شهری درصدد حفاظت از آنها برآییم.
این صاحب‌نظر حوزه‌ی هنر با بیان اینکه در بحث گرافیک شهری کپی‌کاری از سایر شهرها درست نیست، گفت: اصفهان متمایز و متفاوت از تبریز است، شرایط جغرافیایی تا فرهنگ حاکم بر جامعه موجب می‌شود تا حتی رنگ مورد استفاده در گرافیک به‌شدت تاثیرگذار باشد.
وی ادامه داد: ما حتی شیوه‌های نقد را هم بلد نیستیم و تنها با اکتفا به نظر و سلیقه‌ی شخصی گرافیک شهر را به آشفتگی رساندیم و سکوت را از شهر حذف کردیم و با ایجاد آلودگی‌های بصری در عصر توسعه‌ی تکنولوژی عملاً امنیت فکری و روانی را از شهروندان سلب کردیم.
وی با انتقاد از حجم گسترده‌ی تبلیغات شهری گفت: در بحث تبلیغات شهری تبریز، از اندازه‌ی بیلبوردها تا محل نصب و حتی تصویری که روی آن منتشر می‌شود مناسب نیست؛ چرا یک سازمان می‌تواند با اکتفا به نفوذ خود هر جا که خواست بیلبورد یا مجسمه نصب کند آن هم بی‌توجه به بافت فرهنگی و تاریخی آن منطقه، اینها فاجعه است و باید مقابل این خودسری‌ها و نابسامانی‌ها گرفته شود.
وی با انتقاد از بی‌برنامگی‌ها در حوزه‌ی طراحی و زیباسازی شهر گفت: ده روز مانده به نوروز می‌آیند و برای نوروز فکر کنند تا هرچه زودتر چند مجسمه یا المان ساخته و نصب و البته رفع تکلیف شود، این در حالی است که باید از یک سال قبل در این باره فکر شود نه ده روز مانده به نوروز. برای مثال تخم‌مرغ‌های نوروزی ایده‌ی بسیار جالبی بود اما وقتی تمام شد جایی برای تخم‌مرغ نبود!
وی با بیان اینکه ما هویت خود را داریم و این است که روح و روان ما را به آرامش می‌رساند، گفت: مخاطب باید با طرح و حجمی که ساخته می‌شود ارتباط بگیرد و ذهنش با آن درگیر شده و احساس آرامش کند اما آنچه امروز شاهدیم با خیل مجسمه‌هایی که تنها باعث شدند ارزش‌ها به ضد ارزش تبدیل شده و جایگاه آن افراد یا کارهایشان پایین آورده شود.
عدم استقبال از رویدادهای تخصصی توسعه پایدار، خیانت به شهر است
محمد ابراهیم رمضانی کارشناس محیط‌زیست در این وبینار با بیان اینکه سرانه‌ی فضای سبز مطلوب برای شهر تبریز ۲۸ یا ۳۲ متر مربع است، گفت: این میزان در شهر تبریز چیزی در حدود ۱۰ متر مربع برای هر شهروند است.
وی افزود: متاسفانه تراکنش فضای سبز در شهر تبریز کارکرد اکولوژیک لازم برای توسعه‌ی پایدار را ندارد.
رمضانی تاکید کرد: وجود یا عدم وجود شرایط دلیلی بر آن نیست که با مدیریت مناسب نتوان آن را تغییر داد؛ هر شرایطی می‌تواند با مدیریت مناسب تغییر و به سمت شرایط مطلوب و حرکت کند.
وی با ابراز نارضایتی از نبود نگرش مثبت در مدیریت شهری برای ارتقاء آگاهی‌ها و تلاش برای توسعه‌ی پایدار گفت: وقتی مدیریت شهری از برگزاری چنین رویدادی استقبال نمی‌کند بزرگترین خیانت به این شهر است چرا که این سیستم نمی‌خواهد از تخصص و نتیجه‌ی سال‌ها تحقیقات کارشناسان حوزه‌ی توسعه پایدار در جهت توسعه‌ی شهر بهره‌مند شود.
وی تشکل‌های مردمی موجود و فعال در یک شهر را به عنوان مبنای توسعه‌ی پایدار دانست و افزود : نهادها و ساختارهای اجتماعی در شهر می‌تواند در مسیر توسعه‌ی پایدار بسیار موثر ظاهر شوند.
محمد ابراهیم رمضانی افزود: می‌بایست در تدوین برنامه‌ها برای هر سازمان بهبود شاخص‌های توسعه‌ی پایدار مد نظر قرار گیرد.
