به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از وقت نیوز، تشکل مردم نهاد خانه توسعه آذربایجان شرقی از توقف و یا کندی طرح های احیا دریاچه ارومیه ابراز نگرانی کرده و نوشته است: در حال حاضر تمامی هست و نیست ساکنان این منطقه که افزون بر شش میلیون نفر را بالغ می شود در معرض خطر جدی خشک شدن این دریاچه قرار دارد.
بیانیه ی خانه توسعه آذربایجان زیان های زیست محیطی و ریزگردهای حاصله از طوفان های ناشی از خشک دریاجه را مورد اشاره قرار داده و آورده است : شدت و ابعاد بحران ناشی از دریاچه ارومیه برای ساکنان منطقه به حدی است که امروز دربسیاری از محافل علمی از آن به عنوان مصیبت عظما و فاجعه تمام عیار زیست محیطی باد می کنند.
بیانیه تاکید کرده است : در چنین شرایطی، فقدان مدیریت منسجم و کم فروغ ماندن مطالبات کارآمد سیاسی ، اجتماعی با شدتی بیش از گذشته خودنمایی می کند و به رغم مستندات ارائه شده توسط ستاد احیاء که مبتنی بر هزینه کرد ۹۷۳۷/۳۶۵ میلیارد ریال بعنوان ۲۶ درصد ( حدودا ۲۶ درصد) از مجموع اعتبارات سال ۹۳ تا ۹۶ می باشد، ارزیابی عملی قابل قبولی ارائه نگردیده است.
متن کامل این بیانیه که روز چهارشنبه نسخه ی از آن در اختیار رسانه های خبری قرار گرفت به این شرح است:
با استناد به شواهد تاریخی، دریاچه ارومیه به عنوان پارک ملی حفاظت شده و تالاب بین الملی، با مساحت تقریبی پنج هزار کیلومتر مربع ( با احتساب جزایر متعدد در داخل و اطراف آن) یکی از بزرگترین دریاچه های شور و منحصر به فردترین آن در نوع خود بوده که در حد فاصل دو استان آذربایجان شرقی و غربی واقع شده و از دیرباز به علت موقعیت خاص خود، علاوه بر اثرات زیست محیطی برای منطقه، در مسیر مهاجرت پرندگان از سیبری به اروپا و آفریقا نیز اهمیت به سزایی داشته است. و در حال حاضر، هست و نیست ساکنین این منطقه که متجاوز از شش میلیون نفر می باشند، در معرض خطر جدی بوده، همچنین با اثرات زیانبار تغییرات آب و هوایی و ریزگردهای حاصله از طوفان های ناشی از خشک شدن دریاچه مواجه است. تولیدات کشاورزی منطقه نیز به شدت آسیب دیده و منابع تولید از جمله خاک، آب و به طور کلی اقلیم در معرض تخریب واقع شده است.
همچنین بد مصرفی آب در تمامی ابعاد، ایجاد سدهای متعدد کوچک و بزرگ (۱۳۹سد)، کاهش ورودی آب به دریاچه، افزایش تبخیر فراتر از توان تحمل اکولوژیک دریاچه، تشکیل بلورهای نمک در کف آب و اطراف، موجب تشدید نمایی وضعیت بحرانی دریاچه گردیده است بطوریکه کلمه رایج در محافل علمی برای بیان این مصیبت وارده، نه لفظ بحران، بلکه فاجعه تمام عیار زیست محیطی می باشد. در چنین شرایطی، فقدان مدیریت منسجم و نیز کم فروغ ماندن مطالبات کارآمد سیاسی _ اجتماعی با شدتی بیش از قبل، خودنمایی می کند و علی رغم مستندات ارائه شده توسط ستاد احیاء که مبتنی بر هزینه کرد ۹۷۳۷/۳۶۵ میلیارد ریال بعنوان ۲۶ درصد ( حدودا ۲۶ درصد) از مجموع اعتبارات سال ۹۳ تا ۹۶ می باشد، ارزیابی عملی قابل قبولی ارائه نگردیده است. در مورد هزینه کرد سایر منابع اعتباراتی اخذ شده نیز که مشتمل بر اعتبارات بین المللی و افراد نیکوکار ، اعتبارات اختصاصی از مناطق مرزی، اعتبارات مصوب دستگاه های اجرایی می باشند، تاکنون گزارشی معتبر اعلام نشده است. مضافا اینکه ستاد احیاء وظایف خود را به دستگاه های ذیربط از جمله وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست و دانشگاه های استان، وزارت بهداشت و درمان محول نموده است. حتی متاسفانه برنامه مدون و جامعی نیز از طرف دولت سیزدهم در رابطه با دریاچه ابلاغ نگردیده است. با توجه به اهمیت موضوع، دولت باید طرح احیای دریاچه ارومیه، را در اولویت قرارداده و با ارزیابی عملکرد پروژه های احیاء را به جد پیگیری نماید. چرا که کوچکترین سهل انگاری در رابطه با این نگین حیات بخش آذربایجان، و غفلت از مدیریت بوم شناسانه، خسارات جبران ناپذیرتری به دنبال خواهد داشت. در جهت جلوگیری از شدت یافتن عمق فاجعه و کاهش برخی نگرانی های برحق دلسوزان آذربایجان، خانه توسعه به عنوان نهادی مدنی و یکی از بازوان مطالبه گری مردمی، پیشنهادهای خود را خطاب به مردم عزیز و مسولان محترم، به شرح ذیل اعلام می دارد.
۱_ طراحی انسجام مدیریتی توسط دولت در جهت مدیریت یکپارچه حوضه آبریز دریاچه، و ایجاد ساختار سازمانی بهینه مدیریت منطقه ای ( با تلفیق مدیریت های سیاسی- اجتماعی بخشی موجود) بخصوص در بخش هواشناسی کشاورزی
۲_ ایجاد نهادی هماهنگ و مسول نسبت به ستاد احیای دریاچه، بعنوان مثال تشکیل سازمان همکاری و هماهنگی مدیریت و احیای حوضه آبریز دریاچه که عاری از ضعف های ساختار قبلی ستاد احیاء باشد و کرسی های نامریی ذینفعان را لحاظ نماید.
۳_ افزایش مشارکت ذینفعان در اجرا و بهره برداری از پروژه های احیاء
۴_ در اولویت قراردادن موضوع آینده نگری و آینده پژوهی به ویژه در رابطه با واگذاری نهادینه سازی شده عملیات احیای دریاچه به ذینفعان و همچنین تقویت تشکل‌های مدنی و تخصصی
۵_ استفاده از استعداد تولید برون مرزی و حفاظت از منابع آبی منطقه به ویژه جلوگیری از صادرات آب چه به صورت انتقال آب شیرین به حوضه های دیگر، از سدها و رودخانه ها و چه به صورت انتقال آب پنهان در قالب صادرات سیفی جات و محصولات جالیزی
۶_تدوین سندی جامع مشتمل بر ادبیات سازگاری با کم آبی و تاکید بر ارتقای بهره وری آب چه در بخش کشاورزی و چه در مصارف شهری و ادامه این روند تا حصول به اهداف ریاضت آبی
۷_ توانمندسازی فنی و اقتصادی زراعت دیم با عطف نظر به اهدف اجتماعی آن
۸_ استفاده از ظرفیت های محلی و ملی در جهت بهره گیری از ظرفیت سازمانهای بین المللی برای تسهیل در جریان سرمایه گذاری. بعنوان مثال از طریق ایجاد صندوق ویژه دریاچه با مشارکت دولت و نیکوکاران منطقه و مساعدت های بین المللی
نهایتا مردم در انتظار اجرای جدی برنامه های احیاء دریاچه بوده و خواستار مساعدت بی وقفه تمامی نهادهای ذیربط در این خصوص می باشند.
خانه توسعه آذربایجان
