به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یاز اکو به نقل از قاینار اینفو به استناد رسانه های داخل ارمنستان نظرات این کارشناس اقتصادی را بشرح ذیل ارائه می دهد.
پارسیان گفت: بر اساس آمارهای رسمی نرخ تورم دیماه گذشته تا مهر امسال ۶.۹ درصد بوده است که طی آن تنها قیمت مواد غذایی ۱۰ درصد افزایش یافته و تورم دو رقمی در برخی کالاهای اساسی مصرفی نگران کننده است. حقوق بازنشستگی در سالجاری در همین حد باقی مانده و متوسط دستمزد اسمی کمتر از تورم افزایش یافته است. می توان گفت که جامعه روز به روز فقیرتر می شود و مشکلات اجتماعی حا‌دتر می گردد. قیمت سوخت و کود برای کشاورزی افزایش یافته است و اقتصاد به دلیل بهره وری پایین تورم سریعی را تجربه کرده است. از طرفی می توان گفت تورم ناشی از عوامل خارجی نیست در حالی که دولت فعلی افزایش قیمت در خارج از کشور را می پسندد.
تورم فعلی ناشی از عوامل داخلی ماست. به عبارت دیگر وزارت اقتصاد باعث شد پروژه های کشاورزی ورشکست شوند و نتیجه آن کاهش تولید بود که به تورم منجر شد. اگر محصولات کشاورزی مورد نیاز خود را در داخل تولید می کردیم، سطح تورم آنقدر بالا نمی رفت.اگر می خواهیم از تورم بیشتر جلوگیری کنیم، بایستی در سیاست های کشاورزی سال آینده تجدید نظر کنیم.
پارسیان افزود: بازار سوخت در ارمنستان در انحصار قرار دارد. بطوریکه قبلاً سوخت در اختیار دو شرکت بود، اما الان یک شرکت سوم ایجاد شده که ناشی از سیاستی است که دولت فعلی در پیش گرفته است. دولت هم به همین سیاست قیمت گذاری ادامه می دهد. باید بگویم که ما عمدتاً از روسیه بنزین و گازوئیل وارد می کنیم و در سال های اخیر گازوئیل بسیار کمی از ایران وارد کرده ایم. این را هم بگویم که حجم این واردات تاثیر چندانی بر بازار ندارد (بیش از ۵ درصد) و کاهش اخیر واردات سوخت از ایران ناشی از عوامل متعددی است. دلیل اول به سبب امنیت و اینکه منطقه زنگه زور به منطقه ای پرخطر برای حمل و نقل کالا تبدیل شده است. دلیل دیگر افزایش قیمت سوخت ایران در بازار است. در واقع حجم واردات از ایران به دلیل مشکلات اقتصادی و امنیتی متوقف شده است اما این نمی تواند بر اقتصاد ما تاثیر بگذارد.
وی در ادامه گفت: ارمنستان نمی توانست با ایده برقراری مجدد مسیرهای ارتباطاتی مخالفت کند، یعنی هم ارمنستان و هم کشورهای منطقه باید حمل و نقل مستقیم محموله داشته باشند. مشکل چیز دیگری است، طرف ارمنی در نظر می گیرد که با باز شدن مسیرهای ارتباطی از تنگنا بیرون خواهد آمد، مثلا محموله های صادراتی از گرجستان به ایران چطور از داخل ارمنستان عبور خواهند کرد را نیز در نظر می گیرد.
یعنی در این منطق ارمنستان محاصره را با باز شدن ارتباطات مرتبط می کند، در حالی که آذربایجان ایده کریدور را مطرح می کند، این یک واقعیت است که ارمنستان هیچ کنترلی بر این کریدور نخواهد داشت. واضح است که این پروژه ای نیست که بتواند تأثیر اقتصادی عمده ای بر آذربایجان داشته باشد، بنابراین خواسته آذربایجان ماهیت سیاسی دارد. آنها می خواهند نشان دهند که وارد منطقه زنگه زور شده اند.
ایران هرگز محموله های خود را از طریق ارمنستان به ترکیه منتقل نخواهد کرد. آنها از راه آهن باکو- تفلیس- قارص استفاده می کنند که سرعت آن از راه آهن ارمنستان بیشتر است. بر خلاف آذربایجان، امکان خارج شدن از محاصره برای ارمنستان وجود دارد، زیرا صادرات به روسیه عمدتاً از طریق لارس انجام می شود که هر از چند گاهی امکان بسته شدن آن وجود دارد. ما می توانیم از خاک آذربایجان به عنوان مسیر جایگزین استفاده کنیم و البته حمل و نقل ریلی برای ما گزینه مطلوب است، اما حمل و نقل کالا در اینجا زمان بر و هزینه بر می باشد.
ما می توانیم به یک کامیون آذربایجانی اجازه عبور از خاک خود را بدهیم، اما این بدان معنا نیست که باید اجازه فروش کالاهای آذربایجانی در ارمنستان را بدهیم. از یک طرف نباید بگوییم که ارمنستان تبدیل به یک مسیر ترانزیتی می شود، زیرا حمل بار در مسیر آذربایجان-ترکیه محور شرق-غرب هم اکنون کار می کند و آنها می توانند از طریق راه آهن تازه ساخته آستارا-رشت بار را از شمال به جنوب منتقل کنند. ما می توانیم از آن مسیر برای واردات استفاده کنیم، اما ارمنستان اهمیت ترانزیتی نخواهد داشت. خیلی بیشتر از این انتظار نداشته باشید. ارمنستان خارج از کریدور شمال – جنوب و شرق – غرب هست. از نظر اقتصادی حمل بار از خاک ارمنستان برای کسی سودی ندارد.
می توان گفت منطقه آزاد اقتصادی مغری هم هنوز در حد یک پروژه بر روی کاغذ است، زیرا آن منطقه هنوز عملیاتی نشده و فرصت رقابتی وجود ندارد.
موضوع کریدور نیز در واقع یک مسئله امنیتی در کشورمان است؛ بیشتر سیاسی است تا اقتصادی. جمهوری خودمختار نخجوان پیروز این موضوع است زیرا روابط نخجوان و آذربایجان در اسرع وقت برقرار خواهد شد.
مجددا تکرار می کنم مشکل در گشایش مسیرهای ارتباطی نیست.مشکل این است که ارمنستان باید بتواند حق حاکمیت خود را در این جاده ها حفظ کند و محموله های ورودی به ارمنستان را کنترل کند. در غیر این صورت آذربایجان می تواند کالاهای خطرناک را از این طریق حمل کند.
