وقتی موزه عکاسی از تبریز به تهران می رود
یاز اکو؛ افخم ابراهیمی – ماه ها از انتشار خبر افتتاح بزرگترین موزه عکاسی کشور در برج آزادی تهران گذشته است و این خبر برای شهروندان تبریزی و علاقهمندان به هویت و تاریخ این خاک، تکرار قصه تلخ جفا در حق هنرمندان شهر و جبر در مهاجرت شان به شهرهای دیگر است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یازاکو، محمدعلی جدیدالاسلام به عنوان پیشکسوت عکاسی با مجموعه ای از دوربین ها و تجهیزات عکاسی به قدمت بیش از ۱۷۰ سال، پس از ۳۵ سال دوندگی برای یافتن و داشتن فضایی برای افتتاح موزه عکاسی در شهری که خاستگاه عکاسی ایران بود، بار سفر بست تا به قول خودش از برکه به دریا بپیوندد.
استاد محمد علی جدید الاسلام در گفتگو با یاز اکو در تشریح چرایی انتقال موزه عکاسی از تبریز به تهران گفت: متاسفانه تنگ نظری ها در تبریز و بی توجهی به گنجینه های با ارزش هنری موجب دلسرد شدن مجموعه داران برای تداوم فعالیت در تبریز شده است.
وی با اشاره به سرنوشت تلخ موزه مشاغل تبریز افزود: رضا سرابی این همه زحمت و مشقت کشید کلی قرض و بدهکاری بالا آورد تا یک مجموعه ارزشمند در شان نام تبریز و تاریخش در این شهر راه اندازی کند ولی دست آخر اموالش توقیف و خودش روانه زندان شد!
وی افزود: من ۳۵ سال در تبریز دوندگی کردم تا یک فضا برای موزه عکاسی بگیرم. بارها و بارها با شهرداران وقت قرار بستیم، توافق نامه امضا کردیم و هر بار شاهد بدقولی ها بودیم.
از اتاقی در موزه سنجش تا خانه تاریخی نیکدل
عکاس پیشکسوت تبریزی در تصریح روندی که تا انتقال موزه از تبریز به تهران طی کرده گفت: از اتاقی در موزه سنجش با ۷۰ دوربین آغاز کردیم. گفتند فعلا کارت را شروع کن تا بعدها یکی از خانه های تاریخی را در اختیارت بگذاریم. در جشن یکصد سالگی شهرداری تبریز، شهردار وقت پیشنهاد داد زیر زمین عمارت شهرداری تبدیل به موزه شود. سالها گذشت و با تغییر مدیریت دیدیم موزه جمع آوری و اتاق ها در اختیار شورا قرار گرفته است.
بعدها نام خانه نیکدل برای تاسیس موزه عکاسی و مشاغل به میان آمد و بعد مدتها دوباره فراموش شد. مکان فعلی فرهنگسرای الغدیر یکی دیگر از گزینه شهرداران وقت برای تاسیی موزه بود که باز هم خبری از آن نشد.
وی ادامه داد: یخچال صادقیه یکی دیگر از مکان های تاریخی پیشنهادی برای موزه مشاغل و موزه عکاسی و حتی سینما برای نمایش فیلم هایی از تبریز قدیم بود و حتی برگزاری ورک شاپ های عکاسی در آن از دیگر برنامه های پیشنهادی شهردای وقت بود.
محمدعلی جدید الاسلام خاطر نشان کرد: این مجموعه بارها از سوی شهرداری و میراث فرهنگی افتتاح شد و چندین بند به رزومه مسئولان وقت اضافه کرد ولی در نهایت به سرنوشت سایر مجموعه های تاریخی و فرهنگی دچار شد و در نهایت اموال مجموعه توسط ماشین حمل زباله به خانه ام بازگشت.
محمدعلی جدید الاسلام تصریح کرد: به شدت از شرایط پیش آمده متاثر شدم و تصمیم گرفتم قید مجموعه داری را بزنم و در کمتر از یک هفته ۵۰۰ دوربین را به یک دهم قیمت و ارزش واقعی فروختم.
از دیداری دوستانه تا تحقق موزه در برج ازادی
هنرمند نام آشنای تبریزی افزود: کمی بعد برای دیدار خانوادگی به تهران رفتم و آنجا با یکی از دوستانم که مدیر مجموعه هنری برج آزادی است صحبت از موزه و گنجینه عکاسی ایران شد و پیشنهاد داد تا موزه را به تهران و برج آزادی منتقل کنم.
وی ادامه داد: تمام وسایل بیمه شد و با احتیاط تمام حمل و در محل جدید خود جای گرفتند و انجا بود که با تماشای دوربین ها و تجهیزات عکاسی در ویترین های مجموعه برج آزادی حس کردم صاحب یک گنجینه بسیار زیبا و ارزشمند هستم.
عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد
وی با ابراز تاسف از عدم تحقق هدف تاسیس موزه عکاسی در تبریز ادامه داد: اما تمام این ناملایمات و سختی ها موجب شد تا بیدار شوم و شاید لازم است از تمام کسانی که با بدقولی ها و تنگ نظری ها مانع از ایجاد موزه عکاسی در تبریز شدند تشکر کنم. معتقدم عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد.
محمدعلی جدیدالاسلام با بیان اینکه در حال حاضر وسایل مجموعه ام در مکانی قرار گرفته اند که در شان چنین قدمت و ارزشی است گفت: یک سالن با وسعت ۵۰۰ متر مربع با بهترین امکانات حفاظتی در برج آزادی میزبان آثاری شده که سالها زیر غبار خاک و نقل و انتقال های پی در پی آسیب فراوان دیدند.
شاهد حمایت واقعی از هنرمند در عمل بودم
محمدعلی جدید الاسلام می گوید: طی یک آیین باشکوه موزه عکاسی در تهران گشایش یافت و روزانه بیش از ۳۰۰ نفر مراجعه کننده داشت.
وی افزود: موقع تنظیم قرارداد گفتند ۱۰ درصد از حق فروش بلیط برای من است. موقع امضا دیدم این رقم به ۲۰ درصد افزایش یافته است. گفتم شاید اشتباهی شده و پاسخ دادند چون ممکن است به خاطر کرونا و محدودیت هایش، تعداد بازدیدکننده کم باشد این رقم را افزایش دادیم. آیا این نگاه و عملکرد نشانگر حمایت واقعی از هنر و هنرمند نیست؟!
از تبریز قهر نکرده ام
وی تاکید کرد: من همیشه نسبت به تبریز تعصب داشتم و دارم و به جدیت می گویم که از تبریز قهر نکردم. بارها مشتری های بزرگی از کشورهای عربی و اروپایی داشتم اما نمی خواستم این اموال که در حکم اسناد تاریخی اند از این خاک بیرون برود.
وی افزود: من حاضر شدم برای اینکه تاریخ و هویت این شهر در معرض نمایش گردشگران و میهمانان داخلی و خارجی قرار گیرد با کمترین رقم بیشتر اموال مجموعه رو به شهرداری بسپارم اما خب در نتیجه متوجه شدم تبریز برای آثار مجموعه کوچک است و حق مطلب ادا نمی شود و خوشحالم این آثار تاریخی در مکانی شایسته برای عرض اندام و معرفی خود آرام گرفته اند.