به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از فارس، حوضه آبریز دریاچه ارومیه که در شمال‌غرب کشور با مساحت ۵۱هزار۸۷۶ کیلومتر مربع واقع و یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور به شمار می‌رود، این حوضه بین استان‌های آذربایجان‌غربی، آذربایجان شرقی و کردستان قرار گرفته و به دلیل برخوردار بودن از ویژگی‌های بی‌نظیر طبیعی و اکولوژیکی منحصربه‌فرد در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از مهم‌ترین تالاب‌های بین‌المللی جهان در نشست رامسر به ثبت رسیده است.
دریاچه ارومیه یکی از ۹ ذخیره‌گاه بیوسفری ایران که در یونسکو ثبت‌شده و از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین اکوسیستم‌های آبی ایران و جهان به شمار می‌آید و در نتیجه مرز حوضه آبریز دریاچه ارومیه، مرز دقیقی را برای مدیریت عوامل مؤثر بر دریاچه و زیستگاه‌های مهم در حوضه به وجود آورده است و این دریاچه اولین دریاچه شور بزرگ کشور و از نظر وسعت دومین دریاچه شور جهان بوده و به دلیل وجود کمیاب‌ترین گونه از سخت پوستان، آرتمیا در آب دریاچه ارومیه و ترکیبات و مواد معدنی که از پوسته این موجود زنده به دست می‌آید، نمک این دریاچه جزء نمک‌های نادر در جهان به شمار می‌رود.
نمک دریایی این طلای سفید به عنوان یک منبع تامین مواد معدنی مورد نیاز بدن محسوب می‌شود که نمک‌های دریایی با کیفیت معمولا حاوی ۶۰ نوع ماده معدنی هستند، منیزیم و پتاسیم از جمله املاحی هستند که به وفور در نمک دریاچه ارومیه وجود دارد و براساس اظهار نظر کارشناسان از شورابه دریاچه ارومیه می‌توان با روش‌های شناخته شده هفت و نیم میلیون تن منیزیم تولید کرد.
در این راستا خاطرنشان می‌شود دریاچه ارومیه از جهاتی مشابه دریاچه یوتای آمریکا است طوری که لقب خواهر خوانده را به خود اختصاص داده و قابل بیان است و از سال ۱۹۵۰ سالانه به نرخ امروزی دلار، بیش از ۲۲ هزار میلیارد تومان از دریاچه یوتای آمریکا بهره برداری اقتصادی انجام و تنها صادر کننده آرتمیا در جهان است می‌توان گفت بیش از آرتمیا از نمک دریاچه درآمد زایی دارند.
با تاسیسات و کارخانجات ایجاد شده در منطقه دریاچه یوتای آمریکا به طور مستقیم بیش از ۸ هزار نفر مشغول به فعالیت هستند، و سالانه ۱۶ هزار میلیارد تومان از درآمد دریاچه بزرگ نمک آمریکا تنها در بخش بهره‌برداری از نمک دریاچه بوده است.
فهرست
صدور ۱۴ فقره مجوز برداشت نمک از دریاچه ارومیه
پریسا عابدپور معاونت معدن سازمان صنعت، معدن آذربایجان‌غربی اظهار داشت: استحصال نمک از دریاچه ارومیه از دیرباز و با صدور پروانه بهره‌برداری استحصال نمک انجام گرفته است.
وی ادامه داد: با توجه به مخالفت اداره کل محیط زیست استان برای صدور پروانه اکتشافات استحصال نمک از دریاچه ارومیه و موافقت اداره‌کل محیط زیست بر اساس ضوابط و مقررات زیست محیطی مبنی بر صدور مجوز برداشت موقت با محدوده یابی بامساحت ۲۰ هکتار و به صورت موقت ۲ماهه صورت می‌گیرد.
وی در خصوص میزان درآمد حاصل استخراج نمک دریاچه ارومیه یادآور شد: میزان حقوق دولتی به ازای هر تن نمک خشک ترسیب شده به صورت علی الحساب با قیمت پایه ۱۱ هزار ریال است که در زمان صدور مجوز به حساب خزانه واریز می‌شود.
عابدپور در خصوص میزان استخراج نمک از دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: با توجه به صدور برداشت نمک از دریاچه ارومیه به صورت موقت و در بازه زمانی هر مجوز برداشت ۲ماهه می‌باشد میزان برداشت روزانه نسبت به مجوز برداشت صادره متفاوت بوده و طی ۹ ماه سال جاری تعداد ۱۴ فقره مجوز برداشت نمک به میزان ۵۶۴/۲۰۰ تن صادر شده است.
این مقام مسوول اضافه کرد: به طور مستقیم روزانه ۲۰ نفر و غیر مستقیم ۱۵۰ نفر در مجوز برداشت‌های صادره مشغول به فعالیت هستند.
وی درخصوص امتیاز برداشت نمک از دریاچه ارومیه عنوان کرد: امتیاز برداشت نمک به اداره‌کل راهداری و حمل و نقل و جاده‌ای استان آذربایجان‌غربی، شهرداری، شرکت کیمیاکلر کبودان ارومیه و شرکت کاوه سودا مراغه داده شده است.
معاونت معدن سازمان صنعت، معدن آذربایجان‌غربی تصریح کرد: تمام مجوزهای استحصال نمک طبق تاییده سازمان محیط زیست انجام می‌شود و در زمان صدور مجوز برداشت از دستگاه‌های مربوطه استعلام انجام و در صورت مخالفت یکی از دستگاه‌های استعلام شونده هیچ‌گونه مجوزی صادر نمی‌شود.
خام فروشی آسیب جدی در بخش معادن است
استاندار آذربایجان‌غربی در خصوص مزیت دریاچه ارومیه و مواد معدنی موجود در آن اظهار داشت: در اطراف دریاچه ارومیه بیش از ۷ میلیارد تن ذخایر معدنی وجود دارد که تاکنون مورد استفاده قرار نگرفته است و بهره برداری از آن ناچیز است.
محمد صادق معتمدیان ادامه داد: دریاچه ارومیه دارای بهترین معادن پتاس، منیزیم بوده اما بنا به دلایلی به نحو احسن برای توسعه استان مورد استفاده از قرار نگرفته است.
استاندار آذربایجان‌غربی عنوان کرد: در حال حاضر یکی از عمده‌ترین آسیب‌ها وارد شده در بخش تولید در کشور و استان آذربایجان‌غربی خام فروشی است.
وی گفت: استخراج و برداشت موجب افزایش درآمد و اشتغالزایی نمی‌شود و باید به فکر فرآوری و ارزش افزوده محصول بود.
معتمدیان تاکید کرد: خام فروشی باعث‌می‌شود ثروت استان به صورت خام به جای دیگر هدیه داده شود.
وی عنوان کرد: بایستی در نظر داشت اگر معدنی واگذار و سرمایه‌گذاری انجام شده چرخه کامل خود را طی کند و به فکر فرآوری محصول باشیم.
استاندار آذربایجان‌غربی خاطرنشان کرد: استان آذربایجان‌غربی پتانسیل‌ها و زمینه‌های صادراتی بسیار مناسبی دارد بایستی زیرساخت‌های آن تقویت شود.
رسوب بیش از ۶.۵ میلیارد تن نمک در بستر دریاچه ارومیه
حجت جباری سرپرست مرکز مدیریت هماهنگی و ارزیابی احیا دریاچه ارومیه گفت: نمک موجود در دریاچه ارومیه غنی از عنصرهای کلر، سدیم ، منیزیم و مقداری پتاسیم است.
وی ادامه داد: مجوز زیست محیطی برداشت نمک دریاچه ارومیه را اداره کل محیط زیست صادر می‌کند و میزان برداشت نمک مربوط به سازمان صنعت، معدن و تجارت است.
سرپرست مرکز مدیریت هماهنگی و ارزیابی احیا دریاچه ارومیه افزود: طی بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان و بازرسان از محل، در صورت وجود ذخیره‌های نمکی در مساحت های ۲۰ هکتاری مجوزهای برداشت صادر می‌شود.
جباری برداشت نمک اگر اصولی انجام شود هیچ گونه آسیبی به دریاچه وارد نمی‌کند و بیش از ۶.۵ میلیارد تن نمک در بستر دریاچه ارومیه رسوب کرده است.
وی درخصوص فرآوری محصول نمک در استان عنوان کرد: شرکت کیمیا کلر در استان آذربایجان‌غربی اقدام به تولید کلر و شرکت دیگری در استان نیز در فرآوری محصول فعالیت می‌کند.
سرپرست مرکز مدیریت هماهنگی و ارزیابی احیا دریاچه ارومیه در خصوص اشتغالزایی اضافه کرد: دریاچه ارومیه و استفاده از مواد معدنی فرصتی بسیار مناسبی برای اشتغالزایی مردم بومی منطقه است که در حال حاضر ۲۵ نفر از مردم بومی منطقه دریک شرکت در خصوص برداشت نمک دریاچه ارومیه فعالیت می‌کنند.
جباری اذعان کرد: متاسفانه برخی مواقع شهرداری‌ها و راهداری در خصوص انتقال نمک ضوابط را رعایت نمی‌کنند که بایستی هنگام برداشت نمک و انتقال اقدام پوشش نمک را انجام دهند تا از ریزش نمک در جاده و آسیب زیست محیطی جلوگیری شود.
