به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از مطالعات اوراسیا-خاورمیانه، تشدید بحران میان اوکراین و روسیه و عینیت یافتن نیت روسیه برای اشغال بخشی یا کل اوکراین مورد گمانه‌زنی محافل سیاسی قرار گرفته است و سناریوهای متعددی از سوی مراکز مطالعاتی اعلام شده است. در این نوشته به اهم سناریو ها خواهیم پرداخت.
فهرست
الف: سناریوی اول، اجتناب از جنگ
علیرغم محاصره کامل اکراین از سوی روسیه در سه محور مرز بلاروس، دریای سیاه و شرق اوکراین، برخی از تحلیلگران بر این باورند که حمله واقعه روسیه به اوکراین جامعه عمل نخواهد پوشید و آنچه که در میدان می گذرد برآیند خشم و مانور قدرت روسیه است. دو عامل عمده برای تحقق این سناریو ذکر شده است: ابتدا اینکه جامعه روسیه آمادگی جنگ جدید آنهم با کشور هم تبار یعنی اوکراین را ندارد و تعداد افرادی که خواهان پس کشیدن نیروها از مرز می باشند کم نیست، و در مورد دوم نیز هزینه های بسیار بالای چنین تحرکی مدنظر قرار داده می شود. اگرچه که پاسخ نظامی تنش نظامیه روسیه از سوی غرب مشاهده نمی شود اما تبعات اقتصادی آن بسیار سنگین خواهد بود. تحریم بانکی روسیه همانند آنچه که برای ایران اتفاق افتاد و همچنین جایگزین کردن منابع جدید برای نفت و گاز روسیه و به نوعی به حاشیه راندن اقتصادی روسیه برای این کشور می تواند مرگبار باشد. اتحادیه اروپا هم اکنون ۴۷ درصد گاز و ۲۷ درصد نفت خود را از روسیه وارد می کند و به نوعی اقتصاد تک محصولی و نه چندان توسعه یافته روسیه با تحریم انرژی فلج خواهد شد. به عبارت دیگر، اقتصاد ۱.۷ تریلیون دلاری روسیه توان مقابله با اقتصاد بیش از ۴۰ تریلیون دلاری آمریکا و اروپا را ندارد.
ب: شناسایی جمهوری خودخوانده به عنوان کشور مستقل یا بخشی از روسیه
پس از ناآرامی های سال ۲۰۱۴، دو جمهوری خود خوانده با نام دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین پدید آمد که تا کنون از سوی هیچ کدام از کشورها و سازمان های بین المللی و حتی خود روسیه به رسمیت شناخته نشده است. این دو جمهوری بخش نسبتاً کوچکی از خاک اوکراین را اشغال کرده (حدود ۲۰ هزار کیلومتر مربع) اما هم اکنون به صورت کامل از دسترس و کنترل ارتش اکراین خارج شده است. مسکو میتواند در اولین اقدام این دو جمهوری را مستقل یا بخشی از خاک خود اعلام کند، همانند آنچه که در آبخازیا و اوستیای گرجستان شاهد بودیم. چنین طرحی از سوی دیگر حزب حاکم روسیه به مجلس ارائه شده است و ناگفته پیداست که مورد استقبال قرار خواهد گرفت.
ج. سناریو سوم، دو نیم کردن اوکراین
مطابق سناریوی سوم نیروهای روسی وارد خاک اکراین شده و تا رودخانه اصلی این کشور (دنیپر) پیش می روند و اوکراین به دو قسمت شرق رود دنیپر و غرب آن تقسیم می شود. مطابق این سناریو جابجایی جمعیتی ۸ میلیون نفر محتمل است و می تواند بسیار خونین باشد، در ادامه آن نیز بخش باقی مانده اوکراین تمامی سواحل خود در دریای سیاه را از دست داده و روسیه به بخش جدایی طلب مولداوی متصل می شود. این سناریو مورد مخالفت جدی ناتو و اعضای ساحلی دریای سیاه از جمله ترکیه می باشد.
د: سناریوی چهارم اشغال کلیت اوکراین
مطابق سناریو چهارم حضور نیروهای روسی در اوکراین به شرق رودخانه دنیپر محدود نشده و نیروهای روسی با گذر از رودخانه و تقویت نیروها از جبهه شمال به پایتخت اوکراین کیف میرسند و با فلج کردن قوای نظامی اوکراین، یک دولت روس گرا در اوکراین منصوب می شود. بدون شرح این شدیدترین و خونی ترین سناریو محتمل میباشد و روسیه به صورت مستقیم با کشورهای عضو ناتو همسایه می شود. این سناریو مورد حمایت ملی گرایان افراطی روس می باشد و آنها بر این باورند که روسیه برای دفع تهدید ناتو می بایست ابتکار عمل را در دست گرفته و عمق استراتژیک خود را تا مرزهای لهستان به پیش برد، اما ناگفته پیداست که میتواند منجر به عواقب ناخواسته و از جمله جنگ های منطقه‌ای و حتی جهانی شود
