به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از مطالعات اوراسیا-خاورمیانه, این بیانه که طی سفر رئیس جمهور ترکیه به اراضی آزاد شده آذربایجان در ماه خرداد میان روسای دو کشور به امضا رسیده بود امروز موافقت مجلس جمهوری آذربایجان را نیز کسب کرد. الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان این بیانیه و تفاهم بر اجرای آن را مهم ارزیابی کرده و گام بلندی در راستای اتحاد استراتژیک دو کشور توصیف کرده است.
پی نوشت و تحلیل کوتاه
اگرچه که بیانیه شوشا بندهای مهمی در عرصه اقتصادی تجاری و فرهنگی نیز دارد اما مهمترین بند آن را میتوان همکاری های دفاعی مشترک میان دو کشور نامید. مطابق این بیانیه ،در صورت تهدید سرزمینی و وقوع جنگ در هر کدام از این کشورها، هر دو کشور به صورت مشترک به مدافعه خواهند پرداخت. برداشت نهادی این بند به این صورت قابل تفسیر است که دو کشور منافع و منابع سیاست خارجی و درک مشترکی از تهدیدات بالقوه منطقه‌ای و بین‌المللی دارند. با توجه به ارتش مدرن، عضویت در بزرگترین اتحاد نظامی جهان ناتو، وزن جمعیتی قابل توجه به همراه صنایع دفاعی بومی رو به رشد، ناگفته پیداست که ترکیه احتیاجی به لحاظ امنیتی به جمهوری آذربایجان ندارد و میتوان آذربایجان را نفع بر اصلی این بیانیه و اتحاد مبنی بر دفاع مشترک دانست.
تصویب این بیانیه در مجلس جمهوری آذربایجان و به نوعی مطرح سازی دوباره آن در حال حاضر زمانی بسیار معنادار می باشد و می توان آن را بخشی از پازل صفحه متشنج اوراسیا و تنش‌های اخیر قزاقستان و اوکراین تفسیر کرد. اگرچه که جمهوری آذربایجان توانست ارتش ارمنستان را شکست داده و شرایط پس از جنگ را با این کشور بقبولاند اما این کشور هنوز هم خود را به لحاظ سیاسی تحت فشار دو همسایه شمالی و جنوبی خود یعنی روسیه و ایران می بیند. وقایع اخیر اوکراین و نابسامانی وضعیت موجود سیاست بین‌الملل و همچنین وجود زمزمه‌هایی مبنی بر نیت روسیه برای بسط نفوذ خود در کشورهای به جا مانده از اتحاد جماهیر شوروی، موقعیت امنیتی جمهوری آذربایجان را می تواند متزلزل کند اما اتفاق نظر سران دو کشور به ویژه ترکیه برای ایجاد اتحاد استراتژیک و دفاع مشترک می تواند تضمینی برای حیات سیاسی جمهوری آذربایجان باشد.
شایان ذکر است که جمهوری آذربایجان با کمک مستقیم نظامی و وزن ژئوپلیتیک ترکیه در معادلات منطقه‌ای توانست بخش اعظم خاک از دست رفته خود را طی جنگ ۶ هفته ای به خاک اصلی خود بازگرداند.
