به گزارش پایگاه خبری یاز اکو حسن صادقیان تحلیلگر مسائل سیاسی ترکیه نوشت: به زعم ما، راز و سرّ توسعه و پیشرفت و جذابیت ترکیه طی دو دهه اخیر را نه در میزان بالای پتانسیلها و ظرفیتهای متعدد این کشور اعم از رشد و تقویت دموکراسی، برقراری ثبات و امنیت پایدار، ایجاد روابط نسبی حسنه با کشور اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا، برقراری روابط حسنه با کشورهای منطقه ای (حداقل در یک دهه اول حاکمیت حزب عدالت و توسعه)، بلکه باید در فقدان این پتانسیلها و ظرفیتها در کشورهای همجوار و منطقهای و حتی برخی از کشورهای اروپایی جستجو کرد.
به بیان دیگر، پیشرفت و توسعهی همه جانبه ترکیه طی دو دهه اخیر، بیشتر از دلایل و عوامل داخلی، متأثر از دلایل و عوامل خارجی بوده است. به این معنا که ظرفیت و پتانسیل کشورهای منطقه در عرصه توسعه و حکمرانی مطلوب، به شدت پایین آمده و به همین سبب، درصد جذابیت سرمایهگذاری و میزان پیشرفت و توسعه این کشورها، تقریباً منفی بوده است.
آغاز تحولات بیداری و بروز جنگ و درگیری در کشورهای سوریه و عراق، اعمال تحریمهای سخت و سیاست فشار حداکثری علیه ایران از جمله دلایل مهم این افت و تنزل در منطقه غرب آسیا بوده است. لذا وقتی در سوریه، عراق، ایران و … ظرفیت و جذابیتی برای سرمایهگذاری باقی نمانده است، وقتی در کشورهای حوزه خلیج فارس، حوزه آسیای میانه، منطقه بالکان و … ظرفیت و پتانسیلی برای سرمایهگذاری کلان و گسترده وجود ندارد؛ طبعاً سیل سرمایهگذاران و فعالین اقتصادی و تجاری به سوی ترکیه روانه خواهد شد؛ طوری که آخرین آمارها نشان میدهد در ماه جولای سال ۲۰۲۰، خرید و فروش ملک در کشور ترکیه، ۱۲۴ درصد رشد داشته و به بالاترین سطح خود در سالهای اخیر رسیده است؛ در این میان ایرانیها طی سال ۲۰۲۰، با خرید ۷۱۸۹ واحد مسکونی در جایگاه نخست وجزو بزرگترین سرمایهگذاران خارجی در املاک این کشور قرار گرفتند. اتباع عراق با خرید هفت هزار و ۵۹۶ واحد، اتباع روسیه با خرید دو هزار و ۸۹۳، اتباع عربستان با خرید دو هزار و ۲۰۸ واحد و اتباع افغانستان با خرید دو هزر و ۱۹۱ واحد در ردیفهای دوم تا پنجم جای گرفتند.
معهذا، اگر روند به همین ترتیب ادامه پیدا کند؛ طولی نخواهد کشید که کشور ترکیه به «هارتلند» سرمایهگذاران از مناطق مختلف غرب آسیا، تا آسیای مرکزی و بالکان و قفقاز و حتی اروپا مبدل خواهد شد. لذا دو حالت بیشتر پیشروی کشورهای منطقه باقی نمانده است: ۱٫ یا باید تغییر و تحولاتی در عرصه حکمرانی ایجاد کنند و زمینه را برای برقراری امنیت سرمایهگذاری و توسعه فراهم کنند؛ ۲٫ یا اینکه به وضعیت کنونی ادامه دهند؛ که در این صورت شاهد رشد و توسعه روزافزون کشور رقیب یعنی ترکیه و عقب ماندگی بیش از پیش خودشان خواهند بود.
شکل ذیل، تصویری از تأثیرگذاری و نقش آفرینی کشورهای منطقه ای و بین المللی در توسعه و پیشرفت و سرمایه گذاری کشور ترکیه را به نمایش میگذارد. به زعم ما، هر یک از کشورهای مناطق مذکور در میزان رشد و توسعه کشور ترکیه طی حداقل دو دهه اخیر سهم قابل توجهی دارند و این واقعیتی است که معمای چرایی و چگونگی رشد و توسعه روزافزون ترکیه در عرصههای مختلف اقتصادی، تجاری، نظامی و … را پاسخ می دهد.