به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یاز اکو، دومین نشست تخصصی نظامی‌پژوهی با محوریت پیوند هنرهای نمایشی با آثار حکیم نظامی عصر دیروز با همکاری موسسه نظامی پژوهی و اداره کل فرهنگ و ارشاد آذربایجان شرقی و با سخنرانی «شکرخدا گودرزی»؛ استاد دانشگاه هنرهای زیبای تهران و سوره در حوزه ادبیات نمایشی و «اردشیر رستمی»؛ پژوهشگر ادبیات، نویسنده و بازیگر نقش جوانی استاد شهریار در تالار صیامی مجتمع فرهنگی هنری ۲۲ بهمن تبریز برگزار شد.
شکرخدا گودرزی در این مراسم با بیان اینکه تبریز شهری است که سایه بزرگانش بر سر ادبیات، شعر و هنر ایران گسترده شده است، گفت: حکیم نظامی یکی از این شاعرانی است که من او را دوست دارم. چرا که او از عشق سخن می‌گوید.
وی تصریح کرد: تعبیری عرفانی از بیشتر آثار شاعران کرد و من به جرآت می‌گویم ما هیچ شاعری را به اندازه نظامی نداریم که اینقدر زمینی از عشق سخن بگوید و این وجه تمایز نظامی با سایر شعرا است.
گودرزی گفت: نظامی را با آن چیزی که در قرن بیستم از آن تحت عنوان «ارتباط خلاق در جامعه» نام می‌بریم، می‌توان مقایسه کرد. خصوصاً در جامعه‌ای که خشونت و نامهربانی تبدیل به عنصر اصلی شده است، خواندن آثار نظامی می‌تواند روح انسان را لطیف کرده و با عشق آشنا کند.
وی دیگر ویژگی نظامی را نگاه امروزی به زن دانست و افزود: نظامی این قدرت را که از زن گفتمان امروزی کند. وقتی از نظامی صحبت می‌کنیم از یک شاعر قرن بیستمی که با پدیده فیمینیسم و برابری زن و مرد آشنا است، سخن نمی‌گوییم بلکه از یک شاعر در قرن ششم در دوره سلجوقی یعنی حدود ۹ قرن پیش حرف می‌زنیم و این قدرت تفکر او را می‌رساند.
این نمایشنامه‌نویس آثار نظامی را سرشار از گفتمان و هرمنوتیک دانست و افزود: همانطور که هانس گئورگ گادامر بحث هرمنوتیک را مطرح می‌کند ما می‌توانیم با خواندن متون نظامی و کشف لایه‌های پیدا و پنهان آن به اصل مهم هرمنوتیک دست یابیم.
گودرزی اضافه کرد: اصل مهم در هرمنوتیک این است که چطور متون کهن را می‌توانیم به زبان امروزی تبدیل کنیم و در این رابطه در ابتدا با شناخت زبان و سپس نشانه‌ها و معنا می‌توانیم راهی برای گفتمان پیدا کنیم.
وی با اشاره به آثار غلامحسین ساعدی، نویسنده تبریزی گفت: همانطور که از آثار او پیداست تمام نوشته‌های او ریشه در فرهنگ بومی و ملی کشور دارد. همین ویژگی در آثار نظامی نیز قابل لمس است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: نظامی یکی از زیباترین و شیواترین زبان‌ها را دارد و زبانش به‌دور از هرگونه پیچیدگی، جاری جویبار و شناور بوده و زبان یک قصه‌گو است و این همان چیزی است که در تئاتر و هنرهای نمایشی به آن نیاز داریم.
وی با بیان اینکه از هر اثر نظامی می‌توان چندین اثر تئاتر ساخت، ادامه داد: متون نظامی پیچیدگی نوشته‌های سهروردی را ندارد. متن‌های سهروردی رمزی است و نیاز به رمز گشایی دارد اما نظامی زبان شیوا، پیش برنده دارد.
گودرزی افزود: خصیصه خاص آثار او ایجاد کنش است و منجر به کشش از سوی مخاطب می‌شود که یکی از ویژگی‌های مهم درام است.
گودرزی تصریح کرد: یکی از عللی که باعث کم‌لطفی به نظامی شده، این است که آثارش مبتنی بر عشق و عشق زمینی است. نوشته‌های نظامی پر از عشق است؛ پر از رابطه زمینی؛ نه مجازی،تجریدی و خیالی.
وی با بیان اینکه آثار حکیم نظامی از سال ۱۳۱۴ در کشورهای مختلف از جمله ترکیه، هندنوستا و سایر کشورها به فیلم سینمایی تبدیل شده است، گفت: بر اساس تحقیق یکی از اساتید ۶۰۰ اثر در جهان بر اساس آثار نظامی نوشته شده است که اسامی همگی موجود است.
گودرزی در خاتمه گفت: من برای گادامر، هایدگر و بِکِت احترام زیادی قائل هستم اما فکر می‌کنم اگر ما سراغ متون قدیمی خودمان نرویم، دچار خسران می‌شویم.
پژوهشگر ادبیات: یکی از مشکلات سرزمین ما آسمانی بودن است
پژوهشگر ادبیات و نویسنده در این مراسم با تاکید بر اینکه به عنوان یک هنرمند در این مراسم حضور دارد، نه یک شخصیت آکادمیک گفت: نظامی پروردگار داستان است.
اردشیر رستمی گفت: یکی از مشکلات سرزمین ما آسمانی بودن است، سر ما مدام رو به آسمان است. گویی انسان هیچ نقشی در این دنیا ندارد. و همین امر تفاوت اصلی انسان ایرانی و آلمانی و سایر کشورها است. ما خداوند را مسئول تمام کارها و امور می‌دانیم.
بازیگر نقش جوانی شهریار با بیان این مطلب افزود: نظامی شاعر زمین و شاعر عشق است و خصیصه اصلی او همین است.
رستمی گفت: گرچه زبان نظامی، شعر است اما در اصل او یک داستان‌سرا است.
وی ادامه داد: بیان داستان با آوا، هجا، وزن و قافیه باعث شیرین‌تر و قشنگتر شدن آن شده و حفظ کردن شعر را راحت‌تر می‌کند.
