به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یاز اکو، کتاب «سومریان سرآغاز تاریخ» در ۳۰۴ صفحه شامل ۲۷ فصل و فرهنگ اعلام، توسط «انتشارات آذر توران» نوشته «ساموئل نوح کریمر» و ترجمه بهروز محمودی قلندری؛ دکترای باستانشناسی به تازگی به چاپ رسیده است. این کتاب با دیدی تفصیلی به دوران سومریان میپردازد.
کتاب فوق ترجمه اثر «ساموئل نوح کریمر» با دیدی تقزیبا جامعهشناختی به بررسی مکاتب سومری، مشاجرات سیاسی و دیپلماسی سومریان، اصلاحات بنیادین سیاسی، قانون نامههای سومری، عدالت اجتماعی، نخستزادگان و خدایان سومری، فردوس سومری، برآمدن نخستین اَبر انسان، کشاورزی، مدینه فاضله، بهشت موعود، توفان نوح سومری(زیوسودرا) و… پرداخته است.
نویسنده کتاب «سومریان سرآغاز تاریخ» پیش از این نیز چندین کتاب تاریخی از جمله «سلسلههایی که در ایران قدیم سلطنت کردند»، «عهد باستان»، «تمدن درخشان سومر» و «صهیونیسم غاصب» منتشر کرده است. همچنین چندین مقاله تاریخی از وی در محافل بینالمللی ارائه شده است. بهبهانه رونمایی از این کتاب گپی کوتاه با این نویسنده و تاریخپژوه جوان میزنیم.
دلیل توجه به دوره تاریخی سومریان چه بوده و این ادعا که سومریان سرآغاز تاریخ است ادعای بزرگی نیست؟
مطمئنا پژوهشگری که میخواهد در راستای تاریخ ملل یا همان تاریخ تمدن و حتی تاریخ اسلام تحقیق کند، خواسته یا ناخواسته به ریشه تاریخی این مقوله میرسد و چنانکه موشکافانه به مباحث علمی، ادبیات و حتی افسانه و اسطوره دورانهای تاریخی توجه کند، قطعا به نکتهای میرسد که آغاز شکلگیری جوامع بشری است و تمدن نامیده میشود.
چنان که میبینیم دانشمندان بزرگ تمدنشناس از جمله «آرنو پیبل»، «فرانسو شامپولیون»، «آدام فالکشتین»، «ساموئل نوح کریمر» و «معزز علمیه چیغ تورک» شکلگیری تمدن در خاورمیانه را از ملت کنگر یا همان سومریان میدانند. بنابراین این ادعا ریشهدار است.
واژه «سرآغاز تاریخ» در عهد سومریان بیشتر به کدام خصیصه اشاره دارد؟
به نظر میآید نخستین گام در شناساندن سرآغاز تاریخ به اسم سومریان با ابداع خط میخی میسر میشود که تحولی اساسی و نقش بنیادینی در زمینه گفتگوی بین ملل دیگر چون آکادها، آشورها و عیلامیها اتفاق میافتد و این خصیصه شاید اصلیترین مقوله آغاز تاریخ تمدن انسان باشد.
به عنوان یک پژوهشگر از نظر شما چه نقدی به کتابهای تاریخی در ایران وارد است؟
به عنوان یک تاریخنگار و باستانپژوه ملل تورک از دیدگاهی دیگر به موضوع میپردازم. به نظر میرسد متاسفانه تاریخپژوهان داخلی در دو حالت به موضوعی خاص میپردازند؛ نخست از باب تخصص خود برای مثال زبانشناسی و دوم از روی تعصبات فرهنگی و قومگرایی به میل خود تاریخ را تفسیر و ترجمه میکنند که در دو حالت به تاریخ انقضاء خواهند رسید و خروجی کار مطمئنا پایان خوبی نخواهد داشت. تحقیقات تاریخی باید در راستای تاریخ سنجی و تاریخنگاری بر مبنای علم باستان شناسی صورت گیرد .
شما در این کتاب دید کلان و تطبیقی نداشتهاید، درست است؟
بله. این کتاب بیشتر به جامعه سومری دلالت دارد و به سایر جنبهها توجهی نشده است.
به نظر میرسد تاریخ مکتوب مخصوصا تاریخ غیر معاصر چندان باب میل مخاطب امروزی نیست، این امر هم میتواند به دلیل سبک نوشتاری خشک و رسمی کتابهای تاریخی و هم فاصله زمانی زیاد با آن برهه تاریخی باشد، به عنوان یک نویسنده چگونه مخاطب را قانع به خواندن این کتاب میکنید؟
من در ابتدا لازم است باید به مخاطب بگویم که هدف از انتشار کتاب سومریان سرآغاز تاریخ بحث نقد کردن کتابهای پیرامون این تخصص نیست بلکه منبعی دیگر در پژوهش این تمدن است که مخاطب این دوره از تاریخ و باستان از این کتاب نیز در پژوهشهایش استفاده کند و بتواند راحتتر در این دوره کنکاش کند.
این کتاب چه محتوای جدیدی به مخاطب ارائه میدهد؟
ما در این کتاب غیر از وفادار ماندن به متن اصلی از منابع دیگر نیز سود جستهایم و نتیجه نهایی را به احترام مخاطبمان به انتقادات و نظرات آنها گذاشتهایم. همچنین غیر از ترجمه صرف متن با اضافه کردن فرهنگ اعلام، مخاطب کتاب را بیشتر یاری رساندهایم.