یاز اکو ؛ افشار سلیمانی _ اداره ایمنی دریایی چین خبر از برگزاری رزمایش دریایی این کشور در بیخ گوش تایوان در مناطق تعیینشده در چند روز اخیر داده است، این در حالی است که تسای اینگ ون رییسجمهور تایوان در بحبوحه تنش با پکن در ۲۶ جولای برای تماشای یک مانور هوایی و دریایی با آتش واقعی که واکنش نظامی جزیره به حمله احتمالی ارتش خلق چین از سرزمین اصلی چین را شبیهسازی میکرد، سوار کشتی جنگی شد. این رزمایش بخشی از رزمایش سالانه پنج روزه هان کوانگ بود و مجموعهای از بازیهای جنگی است که مهمترین مانور نظامی سال تایوان در نظر گرفته میشود.
تایوان تحت فشار فزایندهای از سوی پکن قرار گرفته است که این کشور را قلمرو خود میداند و استفاده از زور برای کنترل جزیره را رد نکرده است. در بحبوحه گزارشهایی مبنی بر اینکه نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا قصد دارد در ماه آگوست از این جزیره بازدید کند، تایوان همچنین به نقطه اصلی درگیری بین پکن و واشنگتن تبدیل شده است.
لازم به ذکر است که چین بدون هیچ ملاحظه رزمایشی بابت استفاده از حجم انفجاری خاص، ادوات سنگین نظامی و توپخانهای ارتش خود را به سمت بندر فوجیان در نزدیکی مرز آبی با تایوان منتقل کرده است. این اقدام پس از مطرح شدن احتمال سفر نانسی پلوسی به تایوان باهدف برگزاری رزمایش غیرمنتظره آتش واقعی در استان فوجیان، نزدیکترین نقطه به تایوان صورت گرفته است.
چین، تایوان را یکی از استانهای خود میداند و با هرگونه ارتباط رسمی بین تایوان و کشورهای دیگر به شدت مخالف است. پکن هشدارهای خصوصی شدیدی به دولت آمریکا درباره سفر برنامهریزی شده نانسی پلوسی به تایوان ارسال کرده است.
اکانت ارتش آزادیبخش چین نیز (نیروی زمینی زیرمجموعه نیروهای مسلح چین) هم در شبکه اجتماعی wibo اعلام کرده است برای جنگ آماده شوید! باید دید مسوولان تایوانی بعد از شنیدن صداهای انفجار موشکها و بمبهای این رزمایش چه واکنشی نشان میدهند. وزارت خارجه تایوان هم درپی تماس تلفنی اخیر رهبران چین و آمریکا، اعلام کرد که به تعمیق همکاری امنیتی نزدیک خود با آمریکا ادامه خواهد داد.
پیش از این، رییسجمهور چین در تماس با همتای آمریکایی خود، با تاکید بر نگرانی پکن درباره بازدید احتمالی نانسی پلوسی از تایوان که چین آن را بخشی از خاک خود میداند، به ایالات متحده هشدار داد که در مورد تایوان با آتش بازی نکند. کاخسفید هم اعلام کرد که بایدن به همتای چینی خود گفته سیاست آمریکا درباره تایوان تغییر نکرده و واشنگتن به شدت با هرگونه تلاش یکجانبه برای تغییر وضعیت موجود یا تضعیف صلح و ثبات در سراسر تنگه تایوان مخالف است.
براساس گزارش سیانبیسی نیوز تقریبا ۷۰ درصد آمریکاییها نگران این هستند که درگیری در اوکراین به یک جنگ هستهای تبدیل شود. همین ۷۰ درصد معتقدند که جهان در مرحله اولیه جنگ جهانی سوم است.
به موازات اصطکاکهای زبانی میان پکن-واشنگتن دولت چین با هدف راضی ساختن کاخسفید و پرهیز از زیانهای ناشی از تحریم روسیه توسط غرب، مسکو را از پروژه «کمربند-جاده» کنار گذاشت. هفته گذشته اعلام شد که چین در نیمه نخست امسال هیچ قراردادی با نهادهای روسی در توسعه پروژههای ابتکار کمربند و جاده که به عنوان بزرگترین طرح قرن ۲۱ در ۱۰۰ کشور در حال اجراست، برای گذر از روسیه نداشته است. این در حالی است که روسیه در این طرح بیش از ۲/۱ تریلیون دلاری چین جایگاه مرکزی و اصلی را داشت.
به نظر میرسد پیوستن ناگزیر چین به تحریمهای جهانی غرب علیه روسیه در تداوم پیوستن همیشگی به نظم و قواعد قدرتهای دریایی پیشرفته و اطمینان یافتن از شکست روسیه در اوکراین و پرهیز کردن از هدر دادن هزینه و عدم تمایل برای پایان منازعه روسیه-ناتو از دلایل اصلی این تصمیم پکن باشد.
از این رو با کنار ماندن روسیه از این مسیر، محور چین- قزاقستان- کاسپین- قفقاز-آناتولی و دریای سیاه، میتواند آلترناتیو مناسبی برای پروژه «ابتکار یک کمربند-یک جاده» باشد.
پس از تهاجم روسیه به اوکراین مناسبات بینالمللی وارد مرحله جدیدی شده و رفتارهای کشورهای سیستمی و ساب سیستمی لاجرم دچار تغییر و تحولاتی شده است.
دولت تمامیتخواه چین از اینکه در موضوع تایوان از اهرم نظامی استفاده کند به دلیل غیرقابل پیشبینی بودن نتیجه آن و احتمال بروز بحران داخلی ناشی از انسداد در صورت حمله به تایوان و فرو ریختن سامانه اقتصادی و یکپارچگی کشور مردد و نگران است. از این رو تلاش میکند سیاست صبر استراتژیک را پیشه کند.
دولت آمریکا هم مایل نیست در شرایطی که با جنگ روسیه علیه اوکراین درگیر است و مشکلات ناشی از تحریم روسیه سبب بروز بحران انرژی و مواد غذایی و افزایش قیمت آنها در اروپا و آمریکا شده و از دیگر سو در آستانه برگزاری انتخابات میاندورهای کنگره قرار دارد و محبوبیت بایدن و حزب دموکرات آمریکا رو به کاهش است، وارد بحران جدی با چین نشود اگرچه تضعیف چین اولویت اصلی آمریکاست.
آنچه واضح به نظر میرسد این است که این تنشها و زورآزماییها ادامه خواهد یافت. استمرار بحرانها میان روسیه با اروپا و آمریکا، و چین با آمریکا فرصتی برای کشورهای خاورمیانه و غرب آسیا فراهم کرده تا رهبران این کشورها با عقلانیت بتوانند تنشها و درگیریها را پایان یا کاهش دهند و فرصت سوءاستفاده بیشتر را به رژیم صهیونیستی ندهند.