به گزارش واحد ترجمهی پایگاه خبری یاز اکو، این اثر که با عنوان NFT یعنی non-fungible token به نمایش گذاشته شد، «جنونآمیزترین» ترند سالهای اخیر را یک بار دیگر در رأس مباحث قرار داد.
امروزه یکی از جالبترین موضوعات در جهان این است که چگونه آثار دیجیتالی که بهراحتی از اینترنت بارگیری میشوند میتوانند خریداران میلیون دلاری پیدا کنند. اینجاست که NFT ها وارد میدان میشوند، به همین دلیل از این آثار با عنوان «هنر رمزنگاری» یاد میشود. شاید NFT بهترین گواهی دیجیتال از واقعیت یک چیز باشد.
آثاری که در اینجا فروخته میشوند، مثل یک تابلوی نقاشی یا یک مجسمه، وجود فیزیکی ندارند. به همین دلیل NFT ها یعنی «گواهینامههای دیجیتال» تمثیل نادر بودن و مالکیت هستند. NFT ها درست مثل بیتکوین و دیگر ذخایر پولی دیجیتال از تکنولوژی زنجیر سیاه استفاده میکنند و خرید و فروشهای انجام شده از طریق این فناوری ثبت میشوند.
به لطف این سیستم، هنرمند بدون نیاز به شرکتهای مزایده میتواند مستقیماً با خریداران در ارتباط باشد و علاوه بر این در صورت فروش مجدد اثر دیجیتال فروخته شده از خریداری به خریدار دیگر، هنرمند میتواند حق کمیسیون دریافت کند. درست در همین نقطه میتوانیم مثالی بزنیم: یکی از نقاشیهای دیوید هوکنی گرانقیمتترین نقاش زندۀ انگلیس در سال ۲۰۱۸ با قیمت ۹۰٫۳ میلیون دلار دست به دست شد اما هیچ سهمی از این فروش دوباره نصیب هوکنی نشد چرا که همان نقاشی را در سال ۱۹۷۲ به قیمت ۱۸ هزار دلار فروخته بود. در سایۀ NTF هنرمند دیجیتال، میتواند از فروشهای ادامهدار سهم ۱۰ درصدی خود را دریافت کند. گیفها، ترانهها و ویدئوها نیز در میان این آفریدههای دیجیتال جای میگیرند و رقمهای نجومی به دست میآورند. علاوه بر این، کم نیستند عدهای که جنون فروشهایی با گواهی NFT را به عنوان یک حباب سرمایهگذاری ارزیابی میکنند.
“شاخص دموکراتیک سازی در بازار هنر”
همچنین عنوان شده است که این گواهینامههای دیجیتال یک مشکل بزرگ زیستمحیطی ایجاد میکنند زیرا در فناوری Blockchain ثبت شدهاند.
اوچمان بالابان، هنرمندِ هنر سه بعدی که در انگلیس زندگی میکند نیز سرعت این تحول را غیرقابل باور میداند و میگوید: «کاری که انجام میدهم و میدهیم مثل یک درخت بیثمر به نظر میآمد اما این تغییرات واقعاً هیجان انگیز است.»
وی سؤال ابتدایی ما را به «حق ستایش» مربوط دانسته میگوید: «من درک میکنم که هنرمندان چرا به این هجمه میپیوندند اما هنوز متوجه دلیل جذب کلکسیونرها به این سمت نشدهام. من فکر میکنم موضوع اصلی، فراتر از بارگیری راحت از اینترنت و بیشتر میل به درج نام در تاریخ هنر است. در این بازۀ زمانی عجیب میل شدید به مالکیت از ابژۀ فیزیکی پیشی گرفته و یک اثر دیجیتال ۷۰ میلیون دلار به فروش رفته است.»
از نظر بیپل که رکورد فروش NTF را شکسته، این تحول، شاخص بارز دموکراتیکسازی بازار هنر است. این هنرمند هنر سه بعدی در گفتگو با سیانان گفت: «این وضعیت کمی فراواقعی (سوررئال) است، من هرگز تصور نمیکردم تا وقتی زندهام بتوانم تصاویر دیجیتالی را بفروشم. اما حالا دیگر میتوانم با مخاطبان به طور مستقیم در ارتباط باشم و دیگر به واسطه نیاز ندارم. فکر میکنم این نقطۀ آغاز دورانی جدید در تاریخ هنر باشد.»
اوچمان بالابان که آثارش از طریق NFT به فروش میرسد نیز به همین دموکراتیکسازی اشاره میکند: «فکر میکنم آنچه اینجا اهمیت پیدا میکند، این است که مفهوم «هنر و هنرمند» از انحصار گالریها، فروشندگان هنر و کتابها بیرون میآید و به همه شانس یکسانی داده میشود. انگار با از میان برداشتن واسطهها کار کمی بهتر پیش میرود. »
کلاهبرداران دیجیتال
با این حال، این نظر نیز وجود دارد که اینترنت بسیار ناشناخته است و باعث ایجاد تردید در مزایدهها میشود. تعداد زیادی از افراد فکر میکند که قیمتها توسط اشخاص ناشناسی میتواند بالا برود. دیوید ژرارد نویسندۀ کتاب هجوم غولها زنجیر سیاه (Attack of the 50-foot Blockchain) معتقد است که فروشندگان NFT به راستی «کلاهبرداران دیجیتال» هستند: «اینها همیشه آن جا حضور دارند. همیشه قصد دارند یک لوبیای سحرآمیز بیارزش ایجاد کرده و آن را تبدیل به پول کنند. رشد سریع بازار هنر دیجیتال، تخمین احتمال «تصادف و خرابی» را نیز سبب میشود.»
چارلز السوپ یکی از کارکنان قدیمی حراجی کریتسی نیز مفهوم خرید NFT را درک نمیکند و در گفتگو با بیبیسی میگوید: «به نظر من آدمهایی که در این حوزه سرمایهگذاری میکنند کمی غیرعادی هستند. امیدوارم ورشکست نشوند و سرمایۀ خود را از دست ندهند.»
پرداخت صدها میلیون دلار برای کلیپهای NBA
انفجاری که در فروش مجاز NFT رخ داد به گرافیک ها نیز سرایت کرده است. بسیاری از هنرمندان دیجیتال، گروههای موسیقی و کلوبهای ورزشی محصولات دیجیتالی خود را که پیش از این رایگان بودند، به این نتیجه رسیدند که از این راه میتوانند این محصولات را به منبع درآمد تبدیل کنند.
بسیاری این رونق را با انفجار راهاندازی وبسایت تاپشات توسط NBA مرتبط میدانند. در این سایت، لحظات مهم در بازیهای NBA در قالب کلیپهای کوتاه فروخته میشود. شاید به نظر دیوانگی بیاید اما به طور مثال در تاریخ ۲۲ فوریه، یک خریدار، ۲۰۸ هزار دلار برای دریافت کلیپ اسماش لبرون جیمز پرداخت کرد.
گفتههای زیر در سایت Top Shot باید برای افرادی باشد که نمیتوانند این مقادیر را درک کنند:
«هر محصول کلکسیون دارای یک شماره سریال منحصر به فرد است که نادر بودن آن را تضمین میکند و این مالکیت توسط بلاکچین تضمین میشود. وقتی صاحب بیست و سومین کلیپ از ۴۹ کلیپ مربوط به اسماش افسانهای لبرون جیمز میشوید، شما تنها مالک آن هستید.»
۱۰۰ هزار خریدار به میزان ۲۵۰ میلیون دلار از این ساین پنج ساله خرید کردند. مسعود اوزیل، بازیکن تیم فنرباغچه نیز با عنوان «آینده را در آغوش گرفت» در یک NFT مشارکت کرد و قصد دارد درآمد آن را برای مؤسسات خیریه هزینه کند. در حراج دیگری که در ۲۱ مارس به پایان میرسد، این بار این یک توییت با گواهیNFT فروخته میشود.
جک دورسِی یکی از مؤسسان توئیتر تخمین میزند که اولین توئیتی که به فروش گذاشته خواهد شد، میلیونها خریدار داشته باشد.
بنابراین، پس از محو شدن دود این انفجار که برخی همهگیری را عامل تحریک در جهان دیجیتال تعبیر میکنند، چه چیزی باقی خواهد ماند؟
جواب اوچمان بالابان به این سؤال چنین است: «گفته میشود که بازار در زیر این شرایط طلایی منفجر خواهد شد، اما پس از این انفجار، مجموعهداران و هنرمندانی که واقعاً به این تجارت مشغول هستند، باقی میمانند. باید منتظر بود و دید.»
وی میگوید: «پس از گذر از این مرحله من امیدوارم که طرحهای جدید از راه برسند. باید یک بار دیگر نشست و در مورد عناصری که طراحان را استثمار میکنند، فکر کرد. نظر من این است که از یک جایی به بعد هنرمندان حتی اگر نتوانند از طریقNFT درآمد کسب کنند، دست کم میتوانند با انجام کارهای پیشین خود، از احترام بیشتری برخوردار شوند.» مترجم: پری اشتری