به گزارش پایگاه خبری یازاکو، ریشه های تاریخی یکسان، زبان مشترک و دین واحد در کنار تشابه سنت ها، آیین ها و باورهای اجتماعی ملی و محلی، شرایط بی بدیلی را برای توسعه پیش از پیش مناسبات فرهنگی میان ۲ کشور ایران و تاجیکستان فراهم آورده است.
عید نوروز و اعیاد مذهبی مانند عید فطر و عید قربان همانند کشورمان در تاجیکستان گرامی داشته می شود، از این رو فرهنگ و سنن مشترک ۲ کشور زمینه مناسبی برای افزایش دوستی هاست.
روابط ایران و تاجیکستان در دهه گذشته با فراز و نشیب هایی همراه بوده است اما همواره مسوولان ۲ کشور علاقمندی خود را برای توسعه و تعمیق روابط و همکاری ها ابراز کرده اند.
در این میان شهر تبریز هم با توجه به وجود آرامگاه کمال خجندی در این شهر مورد توجه تاجیک ها بوده است و همواره علاقه مندی خود برای افزایش مراودات از طریق برگزاری هفته های فرهنگی و محافل ادبی را نشان داده اند.
پس از آنکه در مهرماه سال ١٣٩٠ گروهی از هنرمندان و فرهیختگان عرصه های موسیقی، شعر، ادبیات،، صنایع دستی کشورمان با همت شهرداری تبریز، در قالب هفته فرهنگی گوشه هایی از توانایی های تبریز را در تاجیکستان عرضه کردند، در آبان سال ۱۳۹۳ به همت انجمن دوستی ایران و تاجیکستان و به میزبانی شهرداری تبریز، فرهیختگان فرهنگی خجند میهمان تبریز، تهران و مشهد شدند.
به گفته علی اصغر شعردوست سفیر سابق کشورمان در تاجیکستان در یکی از این محافل ادبی، فرزانه خجندی که به فروغ تاجیکستان شهره است به همراه همسرش شباهنگ حضور داشت و شعر خواند.
این شاعره نامدار تاجیک ، بانو “فرزانه ” از نخستین آشناییش با ایران سخن گفت، اینکه چند کتاب او از جمله “پیام نیاکان” با انتخاب مرحوم “قیصر امین پور” توسط انتشارات سروش در ایران چاپ شده است.
در همان سال استاندار سغد و معاون اول رییس مجلس عالی جمهوری تاجیکستان تربتی از خاک مقبره کمال الدین مسعود خجندی در تبریز را با هدف ساخت مقبره ای نمادین از این شاعر و عارف بزرگ به کشورش به ارمغان برد.
آرامگاه کمال خجندی در کنار آرامگاه کمال الدین بهزاد ( نگارگر شهره ایرانی ) در محلی که به نام دوکمال معروف است در شهر تبریز قرار دارد.
فهرست
کمال خجندی حلقه اتصال تبریز و تاجیکستان است
تبریز را با خجند عهدی است ناگسستنی، زیرا که کمال خجندی روزگاری از خجند عزم سفر کرد و از همه جای دنیا، تبریز را اختیار کرد تا آن زمان که جان به جان آفرین تسلیم کرد و در دارالسلام شعر و ادب “تبریز” زیست از این رو می توان گفت وی حلقه اتصال تبریز و تاجیکستان است.
به اعتقاد دکتر شعردوست پیوند کمال خجندی با تبریز تنها به اعتبار اقامت و تدفین وی در این شهر نیست؛ بلکه کمال شیفتۀ این شهر که روزگاری مولانا کوی دلبرانش نامیده است_ بود و اگر رگ و پی خویش از خجند داشت، تبریز را جان خویش می انگاشت تا آنجا که در یکی از شعرهای دل انگیزش در وصف تبریز سروده است.
تبریز مرا به جای جان خواهد بود/ پیوسته بدو دل، نگران خواهد بود
تا درنکشم آب چرنداب و گجیل/ سرخاب ز چشم من روان خواهد بود
به گفته سفیر سابق کشورمان در تاجیکستان، کمال خجندی شاعر تاجیکستانی، سمبل اشتراکات تاریخی و فرهنگی ایران و تاجیکستان است به طوری که این عارف و شاعر نام‌آشنا، تبریز را قطعه‌ای از بهشت تشبیه کرده است.
هر چند وقفه هایی در برگزاری هفته های فرهنگی تبریز و خجند دیده می شود اما مهر ماه سال ۱۴۰۱ روز فرهنگی تاجیکستان با همکاری وزارتخانه های فرهنگ ایران و جمهوری تاجیکستان و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با حضور هنرمندان این کشور در تبریز آغاز شد.
بازدید از مکان‌های فرهنگی و تاریخی همچون بازار تبریز و خانه استاد شهریار؛ نشست با اساتید دانشگاه هنر، حضور در مقبره کمال خجندی، بازدید از هنرستان موسیقی، اجرای برنامه توسط گروه‌های هنری از جمله گروه موسیقی و قرائت شعر توسط شعرای تاجیکستانی از جمله برنامه‌های این رویداد فرهنگی در تبریز بود.
تاکید بر تقویت روابط خواهرخواندگی بین تبریز و خجند
زاهدی نظام‌الدین شمس‌الدین‌زاده سفیر جمهوری تاجیکستان در ایران مهر ماه همان سال در دیدار با یعقوب هوشیار، شهردار تبریز بر ضرورت تقویت روابط خواهرخواندگی بین تبریز و خجند با برگزاری هفته‌های فرهنگی و نامگذاری معابر به نام این شهرها تاکید کرد.
وی اظهار کرد: روابط ۲ کشور تاجیکستان و ایران در تمام سطوح روبه گسترش است و ما از رشد و توسعه همکاری‌های ۲ کشور دوست و برادر در سال‌های اخیر راضی هستیم.
سفیر تاجیکستان در ایران با بیان اینکه علاقمند به برگزاری هفته فرهنگی تاجیکستان در تبریز هستیم، مطرح کرد: برنامه‌های فرهنگی ما در سطوح عالی ادامه دارد که در کنار آن، در نمایشگاه‌ها و جشنواره ها نیز شرکت داریم.
وی با بیان اینکه در ملاقات‌های روسای جمهوری ۲ کشور تاکید شد که یکی از شیوه‌های همکاری بین ۲ کشور، همکاری بین مناطق، استانداران و شهرداران باشد، گفت: در این راستا، همکاری میان شهرها به ویژه با شهرهای خواهرخوانده ایران و تاجیکستان ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
وی با اشاره به کمرنگ شدن روابط خواهرخواندگی تبریز و خجند نیز اذعان کرد: ضرورت دارد همکاری خواهرخواندگی بین تبریز و خجند و میان استان‌ها را تقویت کنیم.
شمس‌الدین‌زاده با اشاره به راه‌های تقویت همکاری و توسعه ارتباطات بین تبریز و خجند نیز گفت: تقویت همکاری‌ها بین ۲ کشور و شهرهای تبریز و خجند می‌تواند از طریق برگزاری برنامه‌های فرهنگی محقق شود.
وی با بیان اینکه برای تقویت همکاری بین شهرهای خواهرخوانده، مردم این شهرها نیز باید همدیگر را بشناسند، بیان کرد: یک وسیله شناخت، نامگذاری معابری به نام شهرهای خواهرخوانده در تبریز و خجند است که پیش از هر چیزی یادآور خواهرخواندگی، وحدت و همدلی بین ۲ شهر و کشور خواهد بود.
در تاجیکستان احساس غربت نمی کنیم
سفر اخیر رئیس جمهور کشورمان به تاجیکستان هم با تاکید بر تقویت روابط دوجانبه انجام شد و دکتر پزشکیان در دیدار «قاهر رسول‌زاده» نخست وزیر تاجیکستان، با اشاره به سوابق دیرینه تمدنی و فرهنگی و نیز روابط طولانی ۲ ملت، گفت: ارتباطات ۲ ملت ایران و تاجیکستان در هم تنیده و عمیق است، تا جایی که وقتی از خیابان‌های دوشنبه عبور می‌کنم، نام‌های خیابان‌ها و نشان‌ها همان‌هاست که ما در کتاب‌های درسی خود در گذشته خوانده‌ایم، مثل رودکی، فردوسی و حافظ؛ ما در این کشور ابدا احساس غربت نمی‌کنیم.
وی با تأکید بر ضرورت گسترش همکاری‌ها میان ۲ کشور، افزود: سوابق مشترک ۲ کشور ایجاب می‌کند که روابط خود را روز به روز ارتقا دهیم و همکاری‌ها را در همه زمینه‌ها تعمیق بخشیم. ایران محدودیتی برای گسترش روابط با تاجیکستان در زمینه‌های مختلف ندارد و تلاش دارد تمامی موانع احتمالی پیش‌روی این هدف را رفع کند.
این سفر دستاوردهای قابل توجهی داشت، از امضای توافق‌نامه‌های اقتصادی گرفته تا همکاری های پزشکی و حذف روادید برای ایرانیان، که نشانه‌هایی از آینده‌ای پرامید در روابط تهران و دوشنبه است. اما شاید مهم‌ترین دستاورد این سفر، تقویت حس نزدیکی و همدلی باشد که میان ۲ ملت موج می‌زند.
خُجَند دومین شهر بزرگ تاجیکستان بعد از شهر دوشنبه است و مرکز ولایت سغد به شمار می رود.
