به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یاز اکو به نقل از آنادولو، پروفسور الیف نوراوغلو استاد اقتصاد در دانشگاه ترک-آلمانی درباره وضعیت اخیر تعرفه‌های گمرکی که به ابزاری تاکتیکی در مذاکرات ایالات متحده تبدیل شده، یادداشتی نوشته است.
فهرست
شوک تعرفه‌ها با بازگشت ترامپ به قدرت
با بازگشت دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا نوسانات شدید در نظام تجارت جهانی مشاهده می‌شود. جنگ تعرفه‌ای که ترامپ تقریباً علیه همه دنیا آغاز کرده بر شاخص‌های بورس آمریکا و بسیاری کشورهای دیگر فشار وارد کرده است. تعرفه‌های جدید که قرار بود در تاریخ ۹ ژوئیه اجرا شوند، در آخرین لحظه توسط کاخ سفید به اول اوت موکول شدند. با این حال این بار برخلاف دفعات قبل موضع قاطع‌تری اتخاذ شده است. در نامه‌هایی که به ۲۴ کشور ارسال شد، جزئیات مربوط به نرخ و دامنه تعرفه‌ها ارائه شده است.
تعرفه‌ها علیه کدام کشورها و به چه میزان؟
ترامپ اعلام کرده است که:
• بر واردات فولاد و آلومینیوم ۵۰٪
• بر کالاهای خودرویی ۲۵٪
• و بر سایر گروه‌های کالایی ۱۰٪ تعرفه وضع خواهد شد.
در نامه‌ای به اتحادیه اروپا نیز آمده است که از اول اوت، علاوه بر تعرفه‌های بخشی، ۳۰ درصد تعرفه گمرکی اضافی بر تمام کالاها اعمال خواهد شد.
در واکنش به این اقدام:
• کمیسیون اروپا بسته‌ای به ارزش ۲۱ میلیارد یورو برای تلافی تهیه کرده
• و در حال تدوین فهرستی دوم به ارزش ۷۲ میلیارد یورو است.
• اتحادیه اروپا در صورت شکست مذاکرات، آماده پاسخگویی قوی و متقارن است.
همچنین ترامپ اعلام کرده که:
• محصولات کانادایی با ۳۵ درصد
• برزیل با ۵۰ درصد
• اتحادیه اروپا و مکزیک با ۳۰ درصد
• و داروها تا ۲۰۰ درصد مشمول تعرفه‌های جدید خواهند شد.
برای کشورهایی مانند ترکیه، تعرفه‌های فعلی ۱۰ درصد بوده که قرار است به ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یابد.
بر اساس داده‌های آمریکا:
• به مکزیک ۳۰ درصد
• ژاپن و کره جنوبی ۲۵ درصد
• کشورهای در حال توسعه جنوب شرق آسیا و آفریقا بین۲۵ تا ۴۰ درصد
• به کشورهای چون مالزی، اندونزی، تایلند، آفریقای جنوبی، بوسنی و صربستان نیز تعرفه‌هایی خاص اعلام شده است.
• برای اعضای بریکس نیز ۱۰ درصد تعرفه اضافی اعمال خواهد شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که این تعرفه‌ها هم برای کالاهای خاص و هم به‌صورت کشورمحور طراحی شده‌اند.
آیا اول اوت تاریخ نهایی است؟
اگرچه بر اساس بیانیه‌ها و نامه‌های رسمی تاریخ ۱ اوت به عنوان موعد نهایی اعلام شده، اما با توجه به سابقه ترامپ، بعید نیست باز هم به تعویق بیفتد. با این حال نماینده تجاری آمریکا اعلام کرده که دیگر تعویق در کار نخواهد بود. بنگاه‌های اقتصادی و دولت‌ها با فرض اجرای تعرفه‌ها در ۱ اوت در حال انجام آمادگی‌های نهایی هستند.
تأثیر اقتصادی تعرفه‌ها
اقتصاد قوی آمریکا در ماه‌های اخیر شرایط لازم برای اقدامات تهاجمی تجاری ترامپ را فراهم کرده است. اما اجرای تعرفه‌ها می‌تواند به شکل جدی توازن تجارت جهانی را بر هم بزند و منجر به افزایش قیمت‌ها در داخل آمریکا و سایر کشورها شود.
در نیمه اول سال ۲۰۲۵ اخبار مربوط به تعرفه‌ها بازارها را تحت تأثیر قرار داد و هر اطلاعیه جدید، باعث نوسانات مقطعی شد. در ابتدا این نوسانات شدید بود، اما به‌مرور بازارها نوعی ایمنی نسبت به این اخبار پیدا کردند.
اعمال تعرفه‌های بالا در آمریکا باعث افزایش قیمت‌ها و تورم خواهد شد. در صورت اقدامات تلافی‌جویانه، چنین وضعیتی در سایر کشورها نیز قابل انتظار است. این به معنای اثر زنجیره‌ای افزایش قیمت‌ها در سطح جهانی است.
در روزهایی که تعرفه‌ها موضوع داغ بازارها بودند، بورس‌های اروپا نیز دچار افت شدند. شاخص‌هایی مانند FTSE 100، DAX 40، FTSE MIB 30 و CAC 40 همگی کاهش یافتند. انتظارات قوی وجود دارد که تعرفه‌های بالا رشد اقتصادی جهانی و سودآوری شرکت‌ها را تحت فشار قرار دهد. اما هنوز برای پیش‌بینی قطعی، زود است.
تعویق؛ تاکتیک یا استراتژی؟
رفتار دولت ترامپ مبنی بر اعلام اولیه تعرفه‌ها، سپس تعویق و بعد اتخاذ مواضع سخت‌گیرانه، صرفاً یک سیاست تجاری نیست، بلکه نوعی استراتژی مذاکره‌ای پیچیده است. این رفتار استفاده از ابهام و قدرت اقتصادی آمریکا به‌عنوان اهرم فشار در مذاکرات محسوب می‌شود.
اگرچه این‌بار نامه‌های کاخ سفید حاکی از جدیت بیشتری است، اما تعویق‌های پیشین به اعتبار واشینگتن لطمه زده‌اند. در نیمه اول ۲۰۲۵ تهدیدهای غیرقابل‌باور به دغدغه اصلی بازارها و شرکای تجاری تبدیل شد و آن‌ها را خسته کرده است. این فرآیند همچنان به نتیجه نرسیده و ادامه دارد. بازی موش و گربه ادامه دارد.
اگر تعرفه‌هایی که آمریکا وعده اجرای آن‌ها در اول اوت ۲۰۲۵ را داده، اجرا شوند، شکاف‌های بزرگی در زنجیره‌های تأمین جهانی به‌وجود خواهد آمد. اما اگر دوباره به تعویق بیفتند، ترامپ بیشتر از پیش اعتبار خود را از دست خواهد داد.
ترامپ با لذت تمام، فضای ابهام را حفظ می‌کند. اگرچه این وضعیت شرکای تجاری آمریکا را خسته کرده، اما با توجه به عظمت بازار ایالات متحده، کشورها ناچار به تحمل این وضعیت هستند. در حالی که کشورهای دیگر حق مقابله‌به‌مثل دارند، اما ترامپ آن‌ها را تهدید به افزایش بیشتر تعرفه‌ها می‌کند.
تجارت جهانی اکنون به یک بازی موش و گربه بین آمریکا و سایر کشورها تبدیل شده است. در این معادله، کشورها برای کاهش آسیب‌پذیری باید مواضع استراتژیک خود را تقویت کنند، وابستگی خود به بازار آمریکا را کاهش دهند و در برابر بلاتکلیفی مقاومت بیشتری نشان دهند.