به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از تجارتنیوز، داریوش گلعلیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، اخیراً از رتبه اول ایران در مصرف انرژی خبر داد. میزان مصرفی که ۲٫۵ برابر میانگین مصرف جهانی به حساب میآید. اما آمار ارائهشده از مصرف انرژی ناشی از چیست؟ مصرف بیرویه مردم در این زمینه یا ناتوانی دولت در ارائه الگوی صحیح مصرف؟
چندی پیش جواد اوجی، وزیر نفت، بحث کسری ۲۰۰ میلیون مترمکعبی گاز را پیش کشید. رقمی که با پیشبینی کارشناسان احتمال افزایش آن طی سالهای آتی وجود دارد. این کارشناسان معتقدند که کسری انرژی موجود قبل از هر چیز از عدم سرمایهگذاری در میدانهای گازی نشأت میگیرد.
بر اساس اعلام وزیر نفت این میدانها در حال حاضر به حداقل هفت میلیارد دلار سرمایه نیاز دارند که در گرو ورود سرمایهگذاران خارجی است. هر چند اخباری از ورود روسیه برای سرمایهگذاری در میادین گازی منتشر شد که البته با ابهامات زیادی همراه است.
خطر در کمین بازار بنزین
کسری انرژی محدود به گاز نمیشود و دامان تولید بنزین را گرفته است. محسن خجسته مهر، معاون وزیر نفت، تولید داخلی این محصول را در سال ۱۴۰۱ به میزان ۱۰۴ میلیون لیتر و مصرف بنزین را در چهار ماه ابتدای امسال حدود ۱۰۱ میلیون لیتر اعلام کرد.
در همین راستا سید هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران، در مصاحبهای با تسنیم، با بیان افت ۱۰ درصدی تولید بنزین، ناترازی روزانه پنج میلیون تا هفت میلیون لیتر در تولید بنزین نسبت به مصرف را اعلام کرد. موضوعی که زنگ خطر واردات بنزین را به صدا درآورد.
از سوی دیگر، یکی از دلایل افزایش مصرف بنزین نسبت به تولید، خودروهای بیکیفیت داخلی است. به عقیده کارشناسان ۳۰ درصد از تولیدات خودروسازان باید به صورت دوگانهسوز عرضه شود که چنین اتفاقی تاکنون رخ نداده است.
همچنان که کسری بنزین برای آینده کشور پیشبینی میشود برخی اخبار از صادرات رایگان سوخت به کشورهای همسایه حکایت میکنند. حال مشخص نیست چگونه قرار است کالایی که کشور نیاز وارداتی به آن دارد را صادر کند؟
چه کسی مقصر مصرف بیرویه انرژی است؟
در زمینه تولید انرژی، بهویژه برق کشور نیز با ناترازی حدود ۲۰ هزار مگاوات در سال ۱۴۰۱ مواجه است. ناترازی برق ریشه در فرسودگی ۳۰ درصد از نیروگاههای کشور دارد. بخشهایی که همچنان اقدامی در جهت ترمیم آنها صورت نمیگیرد.
در حال حاضر ظرفیت تولید برق نصبشده در کشور حدود ۸۰ هزارمگاوات است که به علت ضعف در زیرساختها تنها ۶۰ هزارمگاوات آن به عرصه تولید میرسد. در چنین شرایطی محمدعلی فرحناکیان، مشاور وزیر نیرو، در گفتگویی با تجارتنیوز، از انتقال برق ایران به لبنان سخن گفت که تعجب برانگیز است!
با این اوصاف کسب رتبه اول ایران در مصرف انرژی دنیا دور از ذهن نیست. اما همچنان مسئولان مردم را متهم ردیف اول میدانند. در حالی که بر اساس این گزارش به وضوح نبود زیرساختهای مناسب برای صرفهجویی در انرژی کشور مشاهده میشود.
فارغ از زیرساختها متولیان امر اقدام قابل توجهی در ارائه صحیح الگوی مصرف وجود ندارد. مصداق بارز آن طرح هوشمندسازی کنتورهای برق است که بیش از ۲۰ سال بنای اجرا دارد و همچنان به عرصه ظهور نرسیده است.