به گزارش پایگاه خبری یاز اکو، یک هفتهای بعد از عقد قرارداد عظیم ۲۷ میلیارد دلاری شرکت “توتال” برای توسعه حوزه انرژی عراق، این غول فرانسوی دومین میدان بزرگ گازی دریای خزر در آبهای جمهوری آذربایجان را افتتاح کرد.
شرکت فرانسوی “توتال” که اکنون دومین میدان بزرگ گازی دریای خزر در آبهای جمهوری آذربایجان را افتتاح کرده، ژوئن پارسال نیز یک قرارداد عظیم برای توسعه بخش قطری میدان پارس جنوبی، مشترک با ایران، امضا کرده بود.
این شرکت دو روز پیش نیز اولین مجتمع خاورمیانه برای تبدیل ضایعات پلاستیکی به مواد پتروشیمی را در عربستان سعودی افتتاح کرد.
تنها شرکت توتال و سه کشور یادشده نیستند که پروژههای انرژی خود را با شتاب توسعه میدهند، اما در میانه پیشرفت سریع پروژههای نفت و گاز منطقه، ایران کماکان درگیر رکود در پروژههای انرژی، چالش فروش نفت و کسری فزاینده برق و گاز است.
در حالی که ایران تنها کشور ساحلی دریای خزر است که هیچ نفت و گازی از آن تولید نمیکند، جمهوری آذربایجان چند سالی بعد از راهاندازی فاز دوم میدان شاهدنیز، بزرگترین میدان گازی دریای خزر، برای صادرات سالانه ۱۶ میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه و اروپا، اکنون دومین میدان بزرگ گازی خزر، آبشرون، را نیز با کمک شرکت توتال راهاندازی کرد.
نکته اینجاست که میدان آبشرون، عمیقترین میدان دریای خزر، در عمق ۶۰۰ متری آب قرار دارد که ۱۰ برابر عمیقتر از پارس جنوبی است و به همین دلیل توسعه آن بسیار دشوار بود. عمیقترین چاه دریای خزر به طول ۷۴۱۱ متر از بستر دریا نیز در همین میدان حفر شده است. میدان آبشرون حاوی ۳۵۰ میلیارد متر مکعب ذخایر گاز و ۴۵ میلیون تن میعانات گازی است
جمهوری آذربایجان به مدد توسعه میادین جدید گازی، طی نیمه ابتدایی امسال ۵.۷ میلیارد متر مکعب صادرات گاز به اتحادیه اروپا، ۵ میلیارد متر مکعب به ترکیه و ۱.۳ میلیارد متر مکعب به گرجستان داشته و طی توافقنامهای که پارسال امضا شد، قرار است صادرات سالانه گاز این کشور به اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۲۶ به ۲۰ تا ۲۵ میلیارد متر مکعب برسد،
جمهوری آذربایجان تقریبا همزمان با ایالات متحده آمریکا اولین تولیدکننده صنعتی نفت در جهان بود و حتی در سال ۱۹۰۰ میلادی نیمی از کل نفت جهان را تولید میکرد. اکنون این کشور به یکی از مهمترین صادرکنندگان گاز منطقه تبدیل شده، بهطوری که بر اساس آمارهای گمرکی، در نیمه ابتدایی امسال، درآمد صادرات گاز جمهوری آذربایجان برای اولین بار در تاریخ از صادرات نفتاش پیشی گرفته است.
اوضاع همسایههای ایران
در غرب ایران ترکیه دو ماه پیش یک میدان بزرگ گازی در آبهایی به عمق ۲۱۰۰ متر را افتتاح کرد و همسایه دیگر ایران، عراق، هفته گذشته بعد از دو سال مذاکره سخت، نهایتا قرارداد ۲۷ میلیارد دلاری با شرکت توتال برای توسعه پروژههای انرژی خود امضا کرد.
در حالی که قطر طی یکسال گذشته چندین قرارداد عظیم با شرکتهای بینالمللی برای توسعه بخش قطری میدان پارس جنوبی به ارزش ۲۹ میلیارد دلار امضا کرده، هفته گذشته همراه با شرکت توتال وارد توسعه میادین نفت و گاز عراق شد، بهطوری که سهم توتال از پروژه ۲۷ میلیارد دلاری توسعه میادین نفت و گاز عراق حدود ۴۵ درصد، سهم “قطر انرژی” ۲۵ درصد و بقیه سهم خود شرکتهای عراقی خواهد بود.
بخشی از این قرارداد، توسعه یک نیروگاه برقی خورشیدی با ظرفیت هزار مگاوات است که دو برابر صادرات کنونی برق ایران به عراق است و عملا دولت بغداد را از واردات برق ایران بینیاز خواهد کرد.
کویت و عربستان نیز از ماه گذشته به رغم تهدیدهای ایران در تدارک توسعه میدان مشترک گازی الدره (آرش) هستند و عمان، دیگر همسایه ایران، ماه گذشته اقدام به امضای سه قرارداد عظیم با شرکتهای بینالمللی برای ساخت یک مجتمع عظیم تولید سوخت پاک هیدروژن به ارزش ۲۰ میلیارد دلار کرد.
آنطرف، در شرق ایران، هفته گذشته چین آغاز به ساخت یک نیروگاه اتمی ۱۲۰۰ مگاواتی به ارزش ۳.۵ میلیارد دلار برای پاکستان کرده و حتی افغانستانِ تحت کنترل طالبان با کمک شرکت “افچین” چین، هفته گذشته بهرهبرداری از یک میدان نفتی در ایالت سرپل را آغاز کرد.
دیگر همسایه ایران، ترکمنستان، سه روز پیش یک قرارداد عظیم تبدیل ۵۰۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی به محصول پتروشیمی اوره را با شرکتهای چینی امضا کرد.
ایران تنها کشور منطقه است که نه در آن خبری از امضای قراردادها و نه راهاندازی پروژههای جدید شنیده میشود.