چگونه لیتیوم افغانستان را قدرتمند می کند

به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یازاکو به نقل از تی آر تی ورلد، دولت افغانستان برای بهره مندی از ثروت عظیم و دست نخورده مواد معدنی این کشور، از جمله لیتیوم، فلز مورد استفاده در باتری های تلفن همراه و کامپیوتر که برای زندگی مدرن ضروری است، روابط کاری با چین آغاز کرده است.

افزایش علاقه به ماشین‌های خودران در سال‌های اخیر، به‌ویژه خودروهای الکتریکی، باعث تمرکز فزاینده بر لیتیوم به عنوان ماده ضروری برای واحدهای ذخیره‌سازی انرژی مورد نیاز این ماشین‌ها شده است.

در نتیجه، لیتیوم که اغلب نفت و گاز طبیعی آینده نامیده می شود، به تدریج در حال تبدیل شدن به یک کالای استراتژیک در صحنه بین المللی است .

کشورها در حال پیشبرد ابتکارات خود در مورد لیتیوم، مهمترین ماده خام در آینده هستند، که عمدتاً پایداری و اقتصاد را برجسته می کند.با این وجود، چین به عنوان کشور محوری در پردازش لیتیوم به عنوان یک ماده خام پیشتاز است. در واقع، چین در حال خرید شرکت‌های لیتیوم در آمریکای جنوبی است که نیمی از ذخایر جهان را در اختیار دارد، در حالی که به طور همزمان موقعیت بازار خود را با تشکیل انجمن شرکت‌های معدنی با شرکت‌هایی در کشورهای غنی از لیتیوم تثبیت می‌کند .

در این چارچوب، تحلیل روابط چین با کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی نقش مهم تجارت لیتیوم را آشکار می کند.از جمله این کشورها افغانستان است که دارای ذخایر فراوان لیتیوم است.

رقابت بر سر لیتیوم

بر اساس گزارش های منتشر شده، امروز حدود ۱۰۰۰۰۰ تن کربنات لیتیوم در سطح جهان معامله می شود. شیلی، آرژانتین، بلژیک، آلمان، چین و آمریکا ۹۸٫۳ درصد از این کل را صادر می کنند.کشورهای واردکننده که ۸۶٫۳ درصد از این تجارت را به خود اختصاص داده اند شامل کره جنوبی، ژاپن، آمریکا، چین، بلژیک، آلمان، اسپانیا، ترکیه، روسیه، تایلند، فرانسه، هند و ایتالیا هستند.

این امر منجر به رقابت قابل توجهی بر سر لیتیوم در میان کشورهای مختلف شده است. بر اساس برآوردها، ارزش افزوده این بخش تا سال ۲۰۳۰ از ۴۰۰ میلیارد دلار فراتر خواهد رفت.

در این زمینه، استرالیا، شیلی و آرژانتین سه بازیگر اصلی در مراحل اولیه زنجیره فرآوری مواد معدنی هستند، در حالی که چین بازیگر غالب از مراحل میانی تا نهایی زنجیره ارزش است .ژاپن، کره جنوبی و ایالات متحده به عنوان تولیدکنندگان پیشرو الکترونیک در مرحله نهایی این زنجیره ارزش شرکت می کنند. در میان این بازیگران، چین ۶۰ درصد از تولید و پالایش جهانی لیتیوم را در اختیار دارد و بر بازار خودروهای الکتریکی تسلط دارد.علاوه بر این، چین با ظرفیتی بین ۸۰ تا ۹۰ درصد در سراسر جهان، جایگاه مسلط در بازار باتری های الکتریکی دارد. شایان ذکر است، ۶ تا از ۱۰ تولیدکننده برتر باتری خودروهای الکتریکی جهان در چین مستقر هستند.

چین ۶۰ درصد از تولید و پالایش جهانی لیتیوم را در اختیار دارد و بر بازار خودروهای الکتریکی تسلط دارد. نقش رهبری چین در زنجیره مواد معدنی حیاتی تصادفی نیست، بلکه نتیجه برنامه ریزی سنجیده و استراتژیک است.

درس های آموخته شده از موقعیت چین در زنجیره جهانی فولاد، استراتژی های صنعتی آن را در گذار به انرژی پاک، به ویژه در مورد خودروهای الکتریکی و باتری های لیتیومی شکل می دهد.

در صنعت فولاد، بیشتر سود به شرکت های معدنی مانند ریوتینتو و FMG و بخش های پایین دستی مانند خودرو می رسد. در مقابل، علیرغم تولید بیش از ۵۰ درصد فولاد جهان، چین تنها سهم کمی از سود را نسبت به انرژی و نیروی کار خود حفظ می کند.این تجربه تلاش‌های چین را برای دسترسی ایمن به معادن لیتیوم در سرتاسر جهان هدایت کرده است، که منعکس‌کننده هدف استراتژیک آن برای کنترل کل زنجیره لیتیوم برای جلوگیری از مخمصه مشابه در صنعت فولاد است.با در نظر گرفتن مهارت چین در این زمینه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا در حال انجام مذاکرات سختگیرانه برای تقویت همکاری با تامین کنندگان در کشورهای دارای لیتیوم فراوان هستند. همزمان، آنها بر اعمال فشار علیه سلطه چین در این بخش اصرار دارند.

علاقه مندی چین به لیتیوم افغانستان

تخمین زده می شود که منابع غنی لیتیوم افغانستان به زودی قادر به رقابت با منابع لیتیوم در بولیوی باشد.براساس مطالعه ای که توسط اداره ملی هوانوردی و فضایی ایالات متحده (ناسا) انجام شد، ارزش معادن لیتیوم را در افغانستان تقریباً یک تریلیون دلار تخمین زد.

گزارش شده است که معادن لیتیوم در افغانستان از ولایت هرات تا ولایت نورستان امتداد دارند و طول آن بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ کیلومتر و عرض ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر است. تخمین زده می شود که طول عمر این معادن لیتیوم تقریباً هفتاد سال باشد.

منابع لیتیوم در افغانستان برای اولین بار در دهه ۱۹۸۰ توسط کارشناسان معدن شوروی کشف شد. با این حال، آنها این اطلاعات را تا سال ۲۰۰۴ پنهان نگه داشتند.

با این حال، این حقیقت زمانی آشکار شد که تیمی از زمین شناسان آمریکایی به نقشه ها و داده های قدیمی در کتابخانه سروی زمین شناسی افغانستان در کابل روبرو شدند.

در سال ۲۰۰۷، آمریکایی ها از یک بمب افکن بریتانیایی مجهز استفاده کردند که نمایه ای سه بعدی از ذخایر معدنی زیرزمینی را ارائه می کرد. ذخایر غنی لیتیوم افغانستان، بیش از هر چیز دیگری در سال‌های اخیر، علاقه فزاینده چین به لیتیوم افغانستان و گام‌های مشخص در این راستا را برانگیخته است.پس از بازگشت طالبان به قدرت در ماه اوت ۲۰۲۱، دولت چین رسما تاکید کرد که توافقات با دولت های قبلی افغانستان ادامه خواهد داشت.

در واقع، در حال حاضر بیش از ۲۰ شرکت چینی در افغانستان فعال هستند و بیش از ۱۰۰ شرکت چینی در وزارت معادن افغانستان برای بهره برداری از معادن در این کشور ثبت نام کرده اند.پس از بازگشت طالبان به قدرت، تقریباً ۵۰۰ تاجر چینی به افغانستان سفر کردند تا منابع طبیعی این کشور را از نزدیک بررسی کنند.

اکثر شرکت‌های چینی و سرمایه‌گذاری‌های آن‌ها بر روی استخراج معادن و توسعه مواد معدنی متمرکز شده‌اند و به نظر می‌رسد معادن لیتیوم در این زمینه اهمیت ویژه‌ای دارند .

بر اساس گزارش های مطبوعاتی افغانستان، این علاقه ناشی از ذخایر غنی لیتیوم در ولایت غزنی افغانستان و سهولت حمل و نقل به چین از طریق مرز واخان است.

در واقع، بر اساس گزارشی که در ماه آوریل ۲۰۲۳ در مطبوعات افغانستان منتشر شد، شرکت چینی گوچین قصد خود را برای سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در معادن لیتیوم افغانستان در مرحله اولیه اعلام کرد.

منابع فراوان لیتیوم افغانستان نیز نقطه کانونی مقامات آمریکایی بوده است. در سال ۲۰۱۰، رسانه های آمریکایی به نقل از مقامات پنتاگون مدعی شدند که افغانستان به دلیل وسعت ذخایر لیتیوم، به «عربستان لیتیوم» تبدیل خواهد شد.

به طور کلی، هنگام بررسی روابط چین و افغانستان، به نظر می رسد که منافع اقتصادی متقابل غالب است. پس از کنترل مجدد طالبان بر افغانستان، چین به یکی از معدود کشورهایی تبدیل شد که روابط خود را با دولت طالبان حفظ کرد.منافع متقابل سیاسی و اقتصادی دو طرف را نزدیک‌تر می‌کند و چین تلاش می‌کند از فرصتی که با خروج ایالات متحده برای گسترش نفوذ خود در افغانستان ایجاد کرده، استفاده کند.