«جواد محرمپور» روز چهارشنبه در گفتوگو با خبرنگار افزود: تداوم ثبت این رویداد در سالهای بعدی به استمرار تطبیق شرایط با دستورالعمل مربوطه وابسته است.
به گفته وی دستورالعمل ثبت رویدادها در تقویم گردشگری کشور طی شهریور ماه سال ۱۴۰۱ از سوی وزیر میراث فرهپگی، گردشگری و صنایع دستی ابلاغ شد و ثبت روز مراغه در تقویم گردشگری کشور گامی در راستای شناساندن بیش از پیش ظرفیتهای این کهنشهر در عرصه ملی است.
وی با بیان اینکه ۱۶ اردیبهشت به مناسبت بسته شدن زیج ایلخانی به عنوان «روز مراغه» انتخاب شد، اضافه کرد: عمده فعالیت علمی در رصدخانه مراغه بر پایۀ تنظیم زیج ایلخانی متمرکز بود و بر همین اساس بسته شدن زیج ایلخانی و آغاز تنظیم جدول نجومی در حقیقت نقطه شروع کار علمی در رصدخانه محسوب میشود.
«محرمپور» اظهار کرد: فعالیتهای علمی گستردهای پس از بسته شدن زیج ایلخانی در مراغه آغاز شد و مدارس مختلف علمی همپای رصدخانه رشد کرد که از جمله آنها میتوان به مدرسه ریاضی «ابن مغربی» اشاره کرد که نقش موثری در محاسبۀ چند رقم اعشار عدد پی(π) داشت.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مراغه ادامه داد: مدرسه رومی، مدرسۀ ایجی، مدرسۀ خلیفه و مدرسۀ سیّاره از دیگر مدارس فعّال دورۀ ایلخانی در مراغه به شمار میرفت که شاخصترین آنها مدرسه دخترانه «سرقویتی بیگی» بود.
گواهینامه ثبت روز مراغه در تقویم رویدادهای گردشگری کشور
اولین رصدخانه ایران که زاده دوران طلایی علم در خاورمیانه بود، در زمانی توسط خواجه طوس در مراغه ساخته شد که تلسکوپ و تجهیزات مدرن نجومی به وجود نیامده بود.
مراحل ساخت رصدخانه مراغه ۱۵ سال طول کشید و پس از آن، با تلاشهای هلاکو که تحت تاثیر خواجه نصیر به علم و فرهنگ علاقهمند شده بود، ابزارها و تجهیزات علم نجوم و کتابهای مرتبط در آن جمعآوری شد؛ این موضوع سبب شد تا مراغه به یکی از مراکز علمی مهم در جهان اسلام تبدیل شود و دانشمندان، منجمان و علاقهمندان بسیاری گرد هم آیند.
عظمت رصدخانه مراغه به قدری بود که آن را برای سالها بهعنوان بزرگترین رصدخانه جهان میشناختند. چنین مرکزی باشکوهی حتی امروزه نیز در جهان اسلام به چشم نمیخورد و بیتردید، الگویی برای تمام جهانیان شناخته میشود.
رصدخانه مراغه تا زمان حکومت «سلطان محمد خدابنده» در سال ۷۰۳ هجری قمری فعال بود و پس از آن اندک اندک به فراموشی سپرده شد تا آنجا که بنابر مکتوبات «حمدالله مستوفی»، در سال ۷۲۰ هجری سازه رصدخانه کاملا ویران بود.
خوشبختانه همت «دکتر پرویز ورجاوند» و کاوشهای گروه او در دهه پنجاه، به مرمت بخشهایی از این بنا منجر شد و اکنون نیز گنبدی سفید رنگ برای جلوگیری از تخریب بیشتر بنا و در امان ماندن آن از گزند باد و باران، روی آن قرار دارد.