به گزارش پایگاه خبری یازاکو، دنیز صمدپور، کارشناس ارشد فرهنگ و زبان های باستانی ایران نوشت: طی تحقیقات علمی میدانی که به تاریخ ۱۴۰۳/۵/۵ در منطقه مشتبان سراب انجام شد با صحنه های تلخ و فاجعه باری در این منطقه باستانی روبرو شدم.
درد آثار تیشه ها و مته های برقی تاراج گران بر روی سنگ افراشته های قیرخ قیزلار و کتیبه اورارتویی آن تمام وجود مرا فرا گرفت. احساس مسئولیت درقبال هویت و میراث ملی مرا موظف می کند که این مطلب را بنویسم و به چند مورد از آنان اشاره کنم:
سنگ نوشته ای که نشانه تمدن بیش از ۲۷۰۰ ساله شهرستان سراب است در کمال بی تفاوتی مردم و مسئولین بر اثر حفاری های غیر مجاز در آستانه نابودی کامل است، واگر زود اقدامی نشود به زودی فرو خواهد ریخت، همانگونه که برخی از سنگهای ایستاده افسانه ای قیرخ قیزلار بر اثر این بی مبالاتی ها فرو ریخته است
در حالی که سنگ نوشته نشتبان ثبت ملی سده و جزء آثار ملی کشور است. هیچ حفاظتی از آن صورت نمی گیرد، محوطه اثر باستانی حتی یک فنس کشی ساده هم ندارد، این محوطهی تاریخی هیچ تابلو راهنمایی ندارد، راه دسترسی آن خاکی و کم عرض است و کوچکتربن امکانات رفاهی برای این منطقه در نظر گرفته نشده است.
افسوس خوردن تا چه حد؟ آیا وقت پایان بیتوجهی و رها شدگی چندین سالهی این اثر نرسیده است؟ چرا در طول این سالیان محوطه سنگ های قیرخ قیزلار و سنگ نوشتهی اورارتویی نشتبان از طرف ادارهی میراث فرهنگی و مسئولان شهرستان و استان ساماندهی نشده است؟ چرا بجای بهره برداری از این مکان تاریخی در مسیر گسترش صنعت گردشگری شاهد رهاشدگی آن هستیم و آثار تمدن ۲۷۰۰ ساله شهرمان را به افراد سودجو و نادانی سپرده ایم که بیش از چهل حفاری غیرمجاز در محوطه آن انجام داده اند! تا کی باید با همچون صحنه هایی درد آور و جاهلانه ای روبرو شویم؟ چه کسی پاسخ این تاراج ها را خواهد داد؟ چرا این سنگ نبشته ها هر بار کوچک تر از دفعه ی قبل خود میشوند؟
اگر سکوت کنیم باز همانند تخریب قلعه ی اورارتویی نشتبان سنگ و ناپدید شدن چندین سنگ از میان سنگ های باستانی قیرخ قیزلار شاهد فروریختن کامل سنگ نوشته خواهیم شد. این چنین نامهربانی هایی لایق آثاری که ثبت ملی و جهانی شده اند نیست. از این رو از تمامی مسئولین مربوطه از جمله نماینده ی محترم مجلس شورای اسلامی شهرستان سراب، ادارهی میراث فرهنگی، فرمانداری و استانداری خواهشمندیم از ادامهی این روند فاجعه بار جلوگیری نمایند.
سنگ نوشتهی نشتؤلو (نشتبان) در ۲۵ کیلومتری شرق شهرستان سراب، در روستای قیرخ قیزلار (نشتبان) واقع است. این کتیبه به طول ۵/۴ و عرض ۱۰/۲ متر درجوار قلعهی نشتبان بر روی صخرهی اصلی کوه قیرخ قیزلار نقر شده است. این کتیبه شامل ۱۳ سطر بوده که به دلیل فرسایشات عوامل محیطی و تماس دست مردمان در طول سالیان تقریبا سطر آخر آن محو شده است.
کتیبهی نشتبان متعلق به دوران اورارتویی و زمان سلطنت آرگیشتی دوم (۶۸۵-۷۱۴ پ.م) است. مردمان اورارتو سال های سال در این خاک زیسته و میراث های عظیم برای آیندگان به ارث گذاشتهاند.
این اثر باستانی به شماره ۷۹۲ در اول فرودین ۱۳۴۷ جز آثار ملی ایران ثبت شده است!