به گزارش یازاکو، اتفاقات ایام نوروز در ارومیه، بار دیگر لزوم اصلاح شیوه مدیریت شکاف‌های هویتی را نشان داد. ایران ما با وجود وحدت فرهنگی، از تنوع قومی در خور توجهی برخوردار است. قرن‌ها، اقوام مختلف در کنار هم زیسته و در تقویت هویت ملی نقش داشته‌اند؛ اما در دوره معاصر تحت‌تأثیر ایدئولوژی‌های مدرن، همبستگی ملی ما از سه جهت تهدید می‌شود:
۱. فاشیسم قومی – فاشیسم زبان و نژاد را مبنای ملت می‌داند و برتری نژادی را ترویج می‌کند. در ایران، این رویکرد با ستایش نژاد آریایی و محدودسازی مفهوم ایرانیت به قوم فارس آغاز شد. نسخه نهایی این گرایش، تفکر ایرانشهری است که با تحقیر و توهین به اقوام غیرفارس همراه بوده است. اما این سیاست نتیجه معکوس داده و باعث شکل‌گیری مقاومت و حتی در مواردی فاشیسم متقابل در میان اقوام غیرفارس شده که تهدیدی جدی برای تمامیت ملی است. در واقع، هرگونه نگرش فاشیستی به زبان و نژاد، در نهایت کار نتیجه‌ای مهمی جز افزایش شکاف‌های قومی و تهدید تمامیت ایران ندارد.
۲. تمرکزگرایی افراطی – سانترالیسم باعث کنترل کشور از پایتخت و ایجاد نابرابری شده است. اقوام غیرفارس که عمدتاً در مناطق حاشیه‌ای زندگی می‌کنند، این نابرابری را تبعیض قومی تلقی می‌کنند. این امر موجب شکل‌گیری نارضایتی‌های گسترده و تقویت حس بی‌عدالتی شده است. تمرکزگرایی، خود از عوامل تقویت قومیت‌گرایی افراطی است و در عین حال، با ایجاد ترس از تجزیه، مانع توزیع عادلانه قدرت می‌شود. به جای تمرکزگرایی افراطی، می‌توان با واگذاری اختیارات محلی و افزایش نقش مناطق مختلف در مدیریت کشور، همبستگی ملی را تقویت کرد.
۳. ماکیاولیسم سیاسی – به نظر می‌رسد برخی سیاست‌پیشگان برای انحراف افکار عمومی از مشکلات اقتصادی و مدیریتی، به اختلافات هویتی دامن می‌زنند؛ یا کمک به تکوین منازعه میان اقوام را برای تسهیل کنترل آنها مفید می‌دانند. این روش در کوتاه‌مدت هرچند ممکن است بحران‌های اقتصادی را به حاشیه ببرد و یا اعمال سلطه بر اقوام را به خاطر ظهور تفرقه میان آنان آسانتر سازد، اما در درازمدت، نفرت‌پراکنی قومی را تقویت کرده و تاثیر ویرانگری بر وحدت و انسجام ملی خواهد نهاد.
تهدیدات سه‌گانه فوق هر سه حاصل ایدئولوژی‌های عاریتی اهریمنی است که به خاطر کوته‌اندیشی‌های ما شرایط همزیستی پیشاپهلوی ایران را تبدیل به شرایطی بحرانی نموده و راه‌حل‌های برگرفته از این رویکردها به وخامت بیشتر اوضاع دامن می‌زند. راه حفظ همبستگی ملی و تمامیت ایران، پرهیز از سه رویکرد مذکور و پذیرش برابری شهروندان در چارچوب نگرشی الهی، اخلاقی و مبتنی بر مطالعات تجربی بومی است. راهکار اساسی، افزایش مشارکت عمومی، توزیع عادلانه قدرت و پذیرش تکثر فرهنگی در چارچوب هویت ملی است. این امر می‌تواند به تقویت انسجام اجتماعی و کاهش تنش‌های قومی منجر شود.
