به گزارش پایگاه خبری یازاکو به نقل از تجارت نیوز، در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در انرژی های تجدیدپذیر به یکی از ارکان اصلی سیاست‌های اقتصادی و زیست‌محیطی کشورها تبدیل شده است. ترکیه نیز در این مسیر گام‌های بزرگی برداشته و با تکیه بر منابع طبیعی مانند انرژی خورشیدی، بادی، زمین‌گرمایی و برق‌آبی، توانسته وابستگی خود به واردات انرژی را کاهش دهد. کاهش این وابستگی نه تنها موجب صرفه‌جویی میلیاردها دلار در اقتصاد ملی شده، بلکه به ارتقاء استقلال انرژی و پایداری محیط زیست نیز کمک کرده است. گزارش پیش‌رو به بررسی عملکرد ترکیه در این زمینه و رشد چشمگیر ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۲۴ می‌پردازد.
فهرست
رشد چشمگیر ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر در ترکیه
یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش کسری حساب جاری ترکیه در سال‌های اخیر، کاهش واردات انرژی بوده است. این کاهش عمدتاً به لطف سرمایه‌گذاری‌های عظیم در منابع انرژی تجدیدپذیر حاصل شده است. ترکیه با بهره‌گیری از پتانسیل‌های طبیعی خود در حوزه انرژی باد، خورشید، زمین‌گرمایی و سدهای برق‌آبی، توانسته سهم انرژی‌های تجدیدپذیر را از کل ظرفیت نصب‌شده خود تا پایان سال ۲۰۲۴ به حدود ۵۵ درصد برساند.
این پیشرفت عمدتاً از طریق توسعه پروژه‌های بزرگ نیروگاهی و سرمایه‌گذاری‌های کلان در انرژی‌های پاک حاصل شده است. طبق اعلام وزارت نیرو و منابع طبیعی ترکیه، سال ۲۰۲۴ نقطه عطفی برای انرژی خورشیدی و بادی به شمار می‌آید. ترکیه توانسته بیش از ۶۰۰۰ مگاوات ظرفیت جدید در این دو حوزه نصب کند، در حالی‌که هدف اولیه تنها ۵۰۰۰ مگاوات بود.
صرفه‌جویی میلیارد دلاری در واردات انرژی
بر اساس محاسبات رسمی، هر ۱۰۰۰ مگاوات ظرفیت جدید انرژی تجدیدپذیر می‌تواند از واردات حدود ۲٫۱ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی جلوگیری کند. این موضوع به‌طور مستقیم منجر به صرفه‌جویی ۸۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد دلار در هزینه‌های واردات انرژی شده است. در نتیجه، منابع مالی بیشتری در داخل کشور باقی می‌ماند و استقلال انرژی ترکیه تقویت می‌شود.
در سال گذشته، ترکیه ۳۶۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی و ۷۰۰ مگاوات انرژی بادی به ظرفیت تولید برق خود اضافه کرده است. ظرفیت کل نصب‌شده انرژی خورشیدی تا ماه گذشته به ۲۰,۳۷۸ مگاوات و انرژی بادی به ۱۳,۰۴۴ مگاوات رسیده است. در مجموع، توان نصب‌شده انرژی‌های تجدیدپذیر کشور به ۶۸,۴۸۰ مگاوات افزایش یافته است.
توسعه انرژی های تجدیدپذیر در ترکیه و جذب سرمایه‌گذاری خارجی
به نقل از azernews، ترکیه همچنین با اجرای پروژه‌های YEKA (مناطق تخصیص انرژی تجدیدپذیر در مقیاس بزرگ)، مسیر را برای ورود سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در حوزه انرژی باز کرده است. در سال جاری، پروژه YEKA بادی با ظرفیت ۱۲۰۰ مگاوات در حال اجراست که انتظار می‌رود ۱٫۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب کند. همچنین، پروژه YEKA خورشیدی با ظرفیت ۸۰۰ مگاوات، پیش‌بینی شده که ۶۰۰ میلیون دلار سرمایه به همراه داشته باشد.
پروژه‌های YEKA مزایایی مانند قیمت‌گذاری ارزی، حداقل درصد استفاده از تجهیزات داخلی، داوری بین‌المللی و معافیت از هزینه‌های شرکت انتقال برق (TEİAŞ) را ارائه می‌دهند. این مشوق‌ها، انگیزه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک را بیشتر کرده و جایگاه ترکیه را در بازار جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر ارتقا داده است.
ترکیه فراتر از میانگین جهانی
بر اساس آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA)، ظرفیت جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ حدود ۵۸٫۱ درصد افزایش یافته و به ۴۴۴۸ گیگاوات رسیده است. این رشد عمدتاً به نیروگاه‌های خورشیدی و بادی اختصاص داشته است. ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی جهانی با رشدی ۱۵۷٫۶ درصدی به ۱۸۶۵ گیگاوات رسیده است.
در همین دوره، ترکیه عملکردی فراتر از میانگین جهانی از خود نشان داده و ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر خود را ۴۰٫۸ درصد افزایش داده است. رشد انرژی خورشیدی ترکیه نیز چشمگیر بوده و با افزایش ۱۹۸٫۲ درصدی همراه بوده است.
ترکیه با برنامه‌ریزی هوشمندانه، سرمایه‌گذاری هدفمند و استفاده بهینه از منابع طبیعی، توانسته در مسیر کاهش وابستگی به واردات انرژی و ارتقاء استقلال انرژی گام‌های بلندی بردارد. رشد چشمگیر ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر نه تنها به کاهش هزینه‌های واردات و بهبود تراز تجاری کشور کمک کرده، بلکه آینده‌ای پایدارتر و دوستدار محیط زیست را نیز نوید می‌دهد.
با تداوم پروژه‌های بزرگی مانند YEKA و تمرکز بر توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، ترکیه می‌تواند به یکی از پیشگامان منطقه‌ای انرژی پاک تبدیل شود. تجربه موفق ترکیه نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، نه تنها یک الزام زیست‌محیطی بلکه یک راهبرد اقتصادی سودآور نیز به شمار می‌آید.
