یاز اکو؛ افخم ابراهیمی – توسعه‌ی گردشگری کشور در میانه‌ی فشار تحریم‌های نفتی، کورسوی امیدی برای ایفای نقشی موثر در افزایش درآمدهای نفتی بود. وعده‌ی حمایت و آماده‌سازی بسترهای لازم برای توسعه و توجه ویژه به گردشگری نیز، نوید روزهای روشن برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های بالای کشور در بحث گردشگری داشت.
فهرست
سال ۹۸ آغاز روزهای سخت برای گردشگری
سال ۹۸ سال پر ماجرای کشور از بلایای طبیعی تا گران شدن بنزین، اغتشاشات آبان ماه، قطع اینترنت، ترور و شهادت سردار سلیمانی، سقوط هواپیمای اوکراینی و البته بهمن ماهی که نام کرونا کم‌کم بر زبان‌ها افتاد، بود. سالی که آغاز روزهای دشوار برای فعالان بخش گردشگری بود. خسارات غیر قابل جبران تمام این رویدادها به‌شدت بخش گردشگری را متضرر و شکننده کرد؛ و در این بین بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان، میزان خسارت و آسیب کرونا بر گردشگری کشور بوده است.
۳۵۰ میلیارد تومان خسارت بر بخش گردشگری آذربایجانشرقی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی با بیان اینکه بالغ بر ۳۰ هزار نفر در استان در بخش‌های مختلف مرتبط با گردشگری و صنایع دستی فعال هستند، افزود: به استناد شواهد و براورد خسارات، بخش گردشگری در بین صنوف مختلف بیشترین آسیب را از کرونا تجربه کرده است و ۳۵۰ میلیارد تومان خسارت، نتیجه‌ی همه‌گیری کرونا بر بخش گردشگری استان بوده است. تعدیل هزاران نیروی کار، تعطیلی بسیاری از هتلها و مراکز اقامتی و حتی دفاتر خدمات مسافرتی از بحران جدی در بخش گردشگری کشور و استان خبر می‌دهد.
وعده‌هایی که به سر منزل مقصود نمی‌رسند
امهال تسهیلات بانکی، امهال تعرفه‌های آب برق و حامل‌های انرژی، امهال مالیات‌های مرتبط با بخش گردشگری، امهال حق بیمه‌ها و سهم کارفرما؛ وعده‌هایی که به گفته‌ی فعالان این بخش نه تنها بسته‌ی حمایتی بلکه در عمل و اجرا تبدیل به بسته ضدحمایتی شدند.
جمشید حمزه‌زاده رئیس مجمع هتلداران کشور با تاکید بر اینکه هیچ حمایت جدی از طرف دولت برای حمایت از بخش گردشگری و هتلداری کشور صورت نگرفته است، افزود: با وجود رایزنی‌های فراوان و برگزاری جلسات متعدد تنها دو بسته‌ی حمایتی از سوی دولت برای بخش گردشگری و هتلداری ابلاغ شد که متاسفانه این بسته‌ها در عمل و شکل اجرا به بسته‌های ضدحمایتی تبدیل شد!
حمزه‌زاده افزود: در بحث امهال مالیاتی بخش هتلداری و گردشگری مشمول ۱۰ درصد جریمه به خاطر این امهال مالیات شد.
وی تصریح کرد: در بحث امهال حامل‌های انرژی، وزارت نیرو به بی‌رحمانه‌ترین شکل ممکن با بخش گردشگری کشور برخورد کرد.
تعدیل نیرو و تعطیلی؛ تنها راه باقی مانده برای هتلداران
حمزه‌زاده در ادامه از تعدیل نیروی هتلها به دلیل رکود ناشی از کرونا خبر داد و گفت: متاسفانه دو سوم از کارکنان مستقیم هتلها چیزی در حدود ۵۰ هزار نفر از ۷۵ هزار نفر نیروی فعال در بخش مستقیم هتلداری در رکود ناشی از کرونا در کشور بیکار شده‌اند و متاسفانه به خاطر عدم حمایت و همراهی مناسب و کامل تامین اجتماعی تا به امروز بیمه بیکاری نگرفته‌اند.
وی تاکید کرد: متاسفانه اثرات نامطلوب کرونا بر بخش گردشگری و هتلداری باعث شده تا بسیاری از هتلها به حد ورشکستگی برسند. تعدادی از هتلداران در ابتدای سال ۹۹ هتل را تعطیل و کارکنان خود را تعدیل کردند، برخی با وام گرفتن یا فروختن زمین تلاش کردند هتل را سرپا نگه دارند.
وی با بیان اینکه در واقع تمامی هتلداران متضرر و در آستانه ورشکستگی هستند، تاکید کرد: متاسفانه انتظارمان از دولت برای حمایت از این بخش تا به امروز محقق نشده است.
حمزه‌زاده در ادامه گفت: در صورت تداوم شرایط فعلی و نبود عمل جدی و موثر در میان شعار و وعده‌های مسئولان پس از جلسات متعدد و رایزنی‌ها مجبور به تغییر رویه در نحوه‌ی مطالبه حقوق خود خواهیم بود.
مجلس به بحث حمایت از بخش گردشگری در دوران کرونا ورود نکرد
عباسی سرمایه‌گذار بخش هتلداری استان هم در این باره می‌گوید: متاسفانه مجلس در این حوزه ورود نکرد چون قانونگذاری پشت این ابلاغیه‌ها وجود نداشت ادارات و بخش‌های مختلف هم به آن تمکین نکردند.
دولت چشم بر مشکلات صنف گردشگری بسته است
محمد ملکی عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی کشور نیز با انتقاد از نبود حمایت جدی و موثر از صنوف مرتبط با گردشگری در بحران کرونا گفت: تنها در شعار، صحبت از حمایت بخش گردشگری می‌شود. آنچه در بحران کرونا شاهد بودیم بی‌مهری دولت و مدیریت هیجانی و مقطعی حمایت‌های شعاری بود.
وی افزود در این مدت هیچ سبد حمایتی درست و کامل برای بخش گردشگری اتفاق نیفتاده است. سازمان تامین اجتماعی طی بخشنامه‌ای که رسانه‌ای شد امهال حق بیمه کارفرمایان که شامل ۲۳ درصد است توسط دولت مطرح کرد اما در عمل فهمیدیم تنها ۳ ماه فرصت داده شده تا به صورت اقساط پرداخت کنیم. حال آن‌که ان سه ماه به خاطر قرنطینه تعطیل بودیم.
وی ادامه داد: ناهماهنگی بین بانک‌ها و دستگاه‌های مجری در بحث حمایتی و البته خود ثبت نام در سایت و سیستمی که بنیاد تعاون راه‌اندازی کرده بود مشکلات فراوانی را برای فعالان بخش گردشگری به وجود آورد. متاسفانه به خاطر شرایط سخت و مشکلاتی که برای ثبت‌نام وجود داشت همه‌ی دفاتر نتوانستند از این تسهیلات بهره‌مند شوند. این رقم معادل حقوق سه یا چهار ماه یک کارمند است و خوب جوابگوی جبران چندین ماه تعطیلی نخواهد بود و تازه در موعد بازپرداخت با ۱۲ درصد سود بازپرداخت خواهد شد.
ملکی با بیان اینکه با توجه به تداوم فعلی چگونه باید این وام بازپرداخت شود، افزود: در بحث مالیاتی هم مشکلات زیاد است. ممیزی‌های دارایی معتقدند دفتری که کرکره‌اش بالاست به عنوان فعال اقتصادی شناخته شده و باید مالیات دارایی خود را بپردازد.
وی تاکید کرد: این حجم از بی‌مهری را فعالان بخش گردشگری چگونه تحمل کنند.
سرمایه‌گذاران حوزه‌ی گردشگری، مجبور به تغییر کاربری می‌شوند
رئیس کمیته‌ی گردشگری اتاق بازرگانی تبریز همچنین با اشاره به اقداماتی که در رویداد تبریز ۲۰۱۸ صورت گرفته و سرمایه‌گذاری‌هایی که در بخش توسعه‌ی مراکز اقامتی و رستوران‌ها در این شهر انجام شده بود گفت: سرمایه‌گذاران امروز با ضررهای بسیار بالا مواجهند و دور از ذهن نیست که مجبور به تغییر کاربری شوند.
وی با انتقاد از نبود حمایت درست و نگاه جدی به توسعه‌ی گردشگری و اهمیت آن در رونق اقتصادی کشور گفت: وزیر نفت در هیئت دولت گفته بود هرچه از نفت درمی‌آوریم، گردشگری به سمت خود می‌کشد. این روزها عوارض خروج از کشور را صد برابر کردند و قرار بود سهمی برای گردشگری در نظر بگیرند که اتفاق نیفتاد.
به باور فعالان حوزه‌ی گردشگری کرونا توقفی که می‌توانست از یک تهدید، فرصتی برای توسعه‌ی زیرساخت‌های گردشگری کشور بسازد. تلاشی که در بسیاری از کشورهای موفق در گردشگری شاهد آن هستیم.
کرونا دیر یا زود به پایان می‌رسد اما آثار ضربه و جراحات امروز آن بر پیکر گردشگری، به طور حتم حوزه‌ی گردشگری کشور را نه تنها با یک عقبگرد بلکه چالش‌های جدی روبرو خواهد کرد.
