به گزارش یازاکو، کارشناسان برداشت بی رویه آب به ویژه در بخش کشاورزی ، سدسازی های متعدد، تغییرات اقلیمی ، مدیریت ناهماهنگ استان های حوضه دریاچه، نگاه توسعه ای غیر پایدار در حوزه صنعت و کشاورزی را از عوامل خشکی دریاچه عنوان می کنند و معتقدند مشارکت دانشگاه، دولت و جوامع محلی راهبرد نجات دریاچه است .
مدیر دفتر برنامه ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه احیای دریاچه، احیای هویت و تاب آوری آینده زیستی منطقه است، همگرایی استان های همجوار دریاچه به خصوص آذربایجان شرقی و غربی را برای اجرای برنامه های نجات این سرمایه ملی ضروری می داند .
سعید عیسی زاده با اشاره به کاهش ۶۰ درصدی آب سد بوکان از پیش بینی کاهش ۲۰ تا ۴۰ درصدی بارندگی پاییزه در حوضه دریاچه ارومیه خبر داد .
وی با اشاره به اینکه ظرفیت آب تجدید پذیر حوضه دریاچه ۵۲۰۰ میلیون متر مکعب است، گفت: در زمان حاضر ۱۰۰ میلیون متر مکعب اضافه بر این ظرفیت مصرف می شود که موجب کسری قابل توجه آب سفره های زیرزمینی شده است .
اصلاح عکمرانی آب در حوضه دریاچه ارومیه الزامی است
دبیر علمی کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه با وجود سرمایه گذاری سنگین شاهد اضمحلال منابع آبی منطقه هستیم، بر ضرورت به روز رسانی نقشه احیای دریاچه و ایجاد ردیف بودجه مستمر تاکید کرد.
کامران زینال زاده مدیریت تقاضا و اصلاح حکمرانی آب را ضروری دانست و افزود: یکپارچه کردن کانون های تصمیم گیر، بازنگری قوانین موجود و تشکیل پلیس آب از دیگر اقدامات لازم برای احیای دریاچه است .
وی همچنین بر ضرورت بازتعریف مصرف آب تاکید کرد و فقدان بانک اطلاعاتی کامل و پویا از وضعیت دریاچه را از چالش های موجود عنوان کرد و گفت: بر این اساس ایجاد مرکز رصد و پایش منابع آب در دانشگاه های منطقه ضروری است.
وی هوشمندسازی مدیریت حوضه های آبریز به منظور بررسی پیامدها و نتایج تغییرات را پیشنهاد کرد و گفت: با توجه به ظرفیت های جغرافیای منطقه می توان با ایجاد بازارچه های محلی برای جوامع حوضه دریاچه معیشت جایگزین ایجاد کرد .
کم رنگ شدن تامین حقابه دریاچه ارومیه از زاب
مدیر کل هواشناسی آذربایجان شرقی با اعلام اینکه وضعیت بارندگی در غرب استان بحرانی تر از شرق استان استان است، گفت: کاهش بارندگی در سردشت امیدواری به تامین حقابه ردیاچه از رودخانه زاب را کم رنگ می کند.
حبیب عبدلی با بیان اینکه بارورسازی ابرها هم نقش چندانی در افزایش بارندگی های نخواهد داشت، بر ضرورت مدیریت مصرف آب تاکید کرد.
وی با اشاره به اینکه بخش مهمی از آب حوضه دریاچه ارومیه در بخش کشاورزی مصرف می شود، گفت: تا زمانی که آباری غرقابی تداوم دارد، نمی توان انتظار احیای دریاچه را داشت.
عبدلی همچنین گفت: افزایش بادهای نمکی در کنار افزایش گردوغبار فرامنطقه ای از سوریه و عراق نگران کننده است.
ورشکستگی منابع آبی با افزایش ۲ برابری کشت آبی در حوضه دریاچه ارومیه
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی با بیان اینکه در سال آبی گذشته کمترین بارندگی ۱۰ سال اخیر در حوضه دریاچه ارومیه ثبت شده است، گفت: افزایش اراضی آبی حوضه دریاچه از ۳۰۰ هزار هکتار به ۶۸۰ هزار هکتار موجب ورشکستگی منابع آبی شده است.
مجید رستگاری استخرهای باغات و اراضی کشاورزی را پاشنه آشیل مدیریت آبی حوضه دریاچه دانست و گفت: تا زمانی که بازار آب شکل نگیرد مصرف بی رویه ادامه دارد و وضعیت بهبود نمی یابد.
وی با اشاره به اینکه قانون توزیع عادلانه آب تصویب شده است ، راه اندازی مانیتورنیگ آب دریاچه را ضروری دانست .
افزایش ۱۲۰ هزار هکتار اراضی آبی حوضه دریاچه ارومیه در چهار سال گذشته
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی هم با اشاره به اینکه ۱۰ کیلومتر از طرح انتقال پساب تصفیه خانه تبریز به دریاچه ارومیه لوله گذاری شده و ۳۲ کیلومتر باقی مانده است، بر ضرورت لایروبی رودخانه ها تاکید کرد.
یوسف غفارزاده میزان آب تجدید پذیر حوضه دریاچه ارومیه را پنج میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترکعب اعلام کرد و گفت: در حدود ۷۰۰ هزار هکتار اراضی آبی در حوضه دریاچه وجود دارد که ۱۲۰ هزار هکتار در چهار سال اخیر اضافه شده است .
برنامه ریزی برای کاهش مصرف ۲ میلیارد مکعبی آب در بخش کشاورزی استان های آذربایجان شرقی و غربی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی اذربایجان غربی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی با مصرف ۷۰ درصدی آب متهم اصلی وضعیت کنونی دریاچه ارومیه است، گفت: در برنامه چهار ساله تجهیز ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی حوضه دریاچه به سامانه های نوین آبیاری قابل اجراست .
محمد رضا اصغری اظهار کرد: در کنار اجرای سامانه های نوین آبیاری با سایر اقدامات در بخش کشاورزی همچون تغییر الگوی کشت، ۲ میلیارد متر مکعب کاهش مصرف آب در ۲ استان آذربایجان شرقی و غربی محقق می شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی هم با اشاره به اینکه ۶۰۰ هزار هکتار معادل ۴۵ درصد اراضی کشاورزی استان در حوضه دریاچه ارومیه است، گفت: ۲۰ درصد این اراضی آبی و ۸۰ درصد دیم است .
شهرام شفیعی با بیان اینکه در ۱۲۰ هزار هکتار از اراضی استان امکان اجرای سامانه های نوین آبیاری وجود دارد، اعلام کرد: در ۵۰ درصد اراضی این سامانه ها اجرا شده است .
وی با اعلام اینکه برای اجرای این سامانه ها در ۶۰ هزار هکتار از اضرای باقی مانده ۲ همت ( ۲۰ هزار میلیارد ریال) اعتبار نیاز است، گفت: در این صورت ۱۲۰ میلیون متر مکعب صرفه جویی در مصرف آب اتفاق می افتد.
شفیعی اظهار کرد: در کنار تجهیز اراضی کشاورزی به سامانه های نوین آبیاری با لوله گذاری ، کانال کشی و تغییر الگوی کشت ۵۷۰ میلیون متر مکعب صرفه جویی آب انتظار می رود .
دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخلی ایران و یکی از جاذبه‌های توریستی و طبیعی ایران در شمال غرب کشور است که در سال‌های نه چندان دور، آب مناسبی را در اختیار داشت.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومترمربع یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه ۷۰ آغاز شد و سالانه ارتفاع آن حدود ۴۰ سانتی متر کاهش یافته است.