به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یاز اکو به نقل از آذرتاج، این رویداد به ابتکار طرف آذربایجانی و با همکاری مشترک وزارت بوم‌شناسی و منابع طبیعی آذربایجان و دبیرخانه موقت کنوانسیون چارچوب حفاظت از محیط‌زیست دریایی دریای خزر (کنوانسیون تهران) برگزار شده است.
در این نشست رؤسا و نمایندگان بلندپایه نهادهای دولتی کشورهای ساحلی خزر که در حوزه حفاظت محیط‌زیست فعالیت دارند، همچنین نمایندگان عالی‌رتبه برنامه محیط‌زیست سازمان ملل، برنامه اسکان بشر سازمان ملل، سازمان جهانی هواشناسی و دیگر میهمانان حضور داشتند.
هدف این نشست افزایش توجه به روند تاریخی کاهش سریع و چندبُعدی سطح آب دریای خزر و تقویت همبستگی منطقه‌ای عنوان شده است.
مختار بابایف رئیس COP29 و نماینده رئیس‌جمهور آذربایجان در امور اقلیمی درباره آثار کاهش سطح آب دریای خزر بر اکوسیستم‌ها، زیرساخت‌های ساحلی، فعالیت‌های اقتصادی و رفاه ساکنان مناطق ساحلی سخن گفت. او تأکید کرد که چالش‌های ناشی از این روند تنها از طریق تلاش‌های مشترک، رویکردهای مبتنی بر علم و هماهنگی منطقه‌ای می‌تواند به‌طور مؤثر مدیریت شود.
همچنین یادآوری شد که رئیس‌جمهور آذربایجان این موضوع را در نشست سران کشورهای ساحلی خزر در عشق‌آباد در سال ۲۰۲۲ و نیز در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال جاری به‌طور پیوسته در سطح جهانی مطرح کرده است. طرف آذربایجانی همچنین ابتکار تشکیل کارگروه مشترک پنج‌جانبه را برای تضمین فعالیت‌های هماهنگ در زمینه کاهش سطح آب خزر پیشنهاد کرده است.
اومایرا تقی‌یِوا معاون وزیر بوم‌شناسی و منابع طبیعی آذربایجان تأکید کرد که سطح آب دریای خزر در سال‌های اخیر به‌طور مستمر کاهش یافته و این روند با کاهش جریان آب رودخانه‌ها، افزایش دما و تشدید تبخیر سرعت بیشتری پیدا کرده است. او با اشاره به خطرات جدی ناشی از تغییرات آتی سطح آب خزر بر اهمیت تصمیم‌گیری مبتنی بر علم، همکاری منطقه‌ای و اقدامات تطبیقی تأکید ویژه داشت.
نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان نیز اطلاعات مفصلی درباره مشاهدات ملی، روندهای علمی در حال شکل‌گیری و اولویت‌های تعیین‌شده توسط دولت‌هایشان در حوزه حوضه خزر ارائه کردند. مباحث انجام‌شده بار دیگر بر ضرورت افزایش مسئولیت کشورهای ساحلی، حمایت از تصمیمات علمی و لزوم اقدام هماهنگ و یکپارچه منطقه‌ای تأکید داشت.
علاوه بر این، نمایندگان سازمان ملل آمادگی خود را برای همکاری و ارائه حمایت فنی در جهت تقویت سامانه‌های پایش و نظارت در حوضه خزر، حمایت از برنامه‌ریزی توسعه و اسکان پایدار برای جوامع ساحلی، ارزیابی دقیق تراز آب و گسترش تحقیقات علمی در منطقه اعلام کردند.
در پایان این نشست بیانیه مشترک وزیران و نمایندگان بلندپایه کشورهای ساحلی خزر درباره تقویت همکاری در موضوع کاهش سطح آب دریای خزر پذیرفته شد.
در بیانیه پایانی این نشست با اشاره به بیانیه باکو که سال گذشته در چارچوب COP29 در باکو تصویب شده بود، تأکید شده است که کشورهای ساحلی خزر تعهدات پیشین خود را در این زمینه ادامه می‌دهند. همچنین بیان شده که بیانیه باکو پایه‌ای برای همکاری علمی، تبادل اطلاعات و فعالیت‌های هماهنگ ایجاد کرده و بیانیه جدید که در سی امین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل تصویب شده، تلاش‌ها در این مسیر را بیش از پیش تقویت می‌کند.
در این سند اهدافی برای تقویت همکاری در زمینه تحقیقات علمی، پایش و تبادل اطلاعات ذکر شده است. همچنین تمایل مشترک برای اجرای اقدامات مشترک در جهت توسعه پایدار و تضمین پایداری بلندمدت منطقه خزر و نیز همکاری با سیستم سازمان ملل و ترویج پروژه‌های مشترک ثبت شده است.
یادآور می‌شود که موضوع کاهش سطح آب دریای خزر از COP28 تاکنون برای سومین بار پیاپی به ابتکار جمهوری آذربایجان در پاویون این کشور در کنفرانس‌های اقلیمی سازمان ملل متحد با برگزاری رویدادی سطح‌بالا مورد توجه قرار می‌گیرد.