یاز اکو؛ مهدی زندهرزم – یعقوب ظروفچی را میتوان از کسانی نامید که موسیقی اصیل آذربایجانی را در دوران پهلوی که بیشترین سختگیریهای زبانی وجود داشت و سیاست یکسانسازی فرهنگی بهشدت هر چه تمام دنبال میشد، حفظ کردند و بار این موسیقی را برکشیدند تا به نسلهای بعدی برسانند و از این رو نسل حاضر موسیقیدانان آذربایجان مرهون تلاش او و همنسلانش هستند.
در مورد استعداد ظروفچی همین بس که با وجود اینکه آموزش موسیقی آذربایجانی در تبریز با آنچه در مدارس و دانشگاههای جمهوری آذربایجان تدریس میشد، تفاوت فراوان داشت، توانست به یکی از معروفترین خوانندگان موسیقی تبریز و حتی ایران تبدیل شود.
آشنایی و دوستی او با کسانی همچون صمد بهرنگی نیز باعث شد ظروفچی به یک خوانندهی مردمی تبدیل شود که مسائل و مشکلات جامعهی دوران خود را درک کرده و فعالیت موسیقی خود را در این مسیر قرار میدهد. دوستی و علاقهی او به صمد بهرنگی بهقدری بود که پس از مرگ صمد، ترانهی “تبریزین گول اوغلو، مهربان اوغلو” را اجرا کرد.
در سالهای پس از انقلاب اسلامی نیز که وی در خارج از ایران به سر میبرد، در فضای موسیقی لسآنجلسی، ظروفچی توانست اصالت موسیقی خود را حفظ کند و در آنجا نیز به اجرای موسیقی آذربایجانی پرداخت؛ هر چند برای اینکه بتواند در جو سنگینی که از طرف مریدان سیاست فرهنگی پهلوی دنبال میشد، از گردونه خارج نشود، چند ترانهای نیز به زبان فارسی اجرا کرد.
او را میتوان نخستین کسی نامید که برای موسیقی جاودانهی استاد علی سلیمی بر روی شعر” آیریلیق” استاد فرهاد ابراهیمی، کلیپ بسازد و توانست حسرت دوپاره شدن آذربایجان را به تصویر بکشد و حتی این ترانه با صدای او به نماد مبارزهی مردم جمهوری آذربایجان با نظام کمونیستی شوروی و استقلال ایشان تبدیل شد. این ترانه در آن دوران روزانه چندین بار از رادیو و تلویزیون جمهوری آذربایجان پخش میشد.
ظروفچی توانست در محیط باکو که خوانندگان سرشناس بسیاری در آن بودند و زیر ذرهبین اساتید موسیقی، جایگاه خود را پیدا کند و حتی با ارکستر ملی جمهوری آذربایجان اجراهای متعددی داشته باشد و این نشانهی استعداد و مهارت او در خوانندگی به سبک ووکال یا همان موسیقی کلاسیک آذربایجانی بود.
مرگ او نیز جلوهای شد از آیریلیق، تدفین غریبانهی او در شهر باکو که حتی در قبرستان مفاخر نیز دفن نشد و تشییع جنازهی غریبانهی به دور از زادگاهش، تصویری بود از جدایی ابدی فرزند تبریز. روحش شاد و یادش همیشه در دل مردم ایران و آذربایجان گرامی باد.