به گزارش واحد ترجمه تی آر تی ورلد در حالی که ایران هواپیماهای بدون سرنشین برای دفاع ملی خود تولید می کند، کارخانه هواپیماهای بدون سرنشین آن در تاجیکستان اولین مرکز تولید تسلیحات نظامی آن خواهد بود.
این اولین باری است که ایران تولید انبوه تجهیزات نظامی را در خارج از کشور آغاز می کند. حسین دلیریان، روزنامه نگار ایرانی مقیم تهران می گوید: این اولین بار است که جمهوری اسلامی با افتتاح رسمی یک کارخانه تولیدی در تاجیکستان، دانش خط تولید را انتقال می دهد. به گفته وی پهپادهای ایران با نام ابابیل-۲، هواپیماهای بدون سرنشین تاکتیکی چند منظوره خواهند بود.
به گفته دلیریان، افتتاح کارخانه هواپیماهای بدون سرنشین در روز سه شنبه گواه این است که ایران به دنبال تقویت روابط دوستانه خود در سراسر منطقه، توانمندسازی متحدان خود و تامین منافع آنها در کنار منافع خود است.
اولاس پهلوان، تحلیلگر امنیتی و افسر سابق ارتش ترکیه، انگیزه های سیاسی دیگری را در همکاری نظامی دو کشور همسایه می بیند. پهلوان به تی آر تی ورلد گفت: «تحریم های پایدار آمریکا، ایران را مجبور می کند تا حوزه نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد.
همپوشانی منافع
تاجیکستان و ایران اشتراکات زیادی دارند. جمعیت آنها عمدتاً به زبان فارسی صحبت می کنند و هر دو کشور به دلایل خاص خود نسبت به حکومت طالبان در افغانستان محتاط هستند. در سالهای اخیر، ایران و تاجیکستان که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ استقلال یافته، بهویژه به دلیل سیاست آشفته افغانستان، نزدیکتر شدهاند.
برخلاف طالبان که اکثریت سنیها را تشکیل میدهند، ایران کشوری با اکثریت شیعه است و از حملات به اقلیت شیعه افغانستان، عصبانی است. از سوی دیگر، تاجیکستان یک حکومت سکولار دارد که تفاوت فاحشی با حکومت مذهبی طالبان دارد.
نزدیک شدن دوشنبه با تهران منافع بیشتری نیز دارد.
تجارت بین المللی تاجیکستان محصور در خشکی نیز باید از طریق ایران به دریاهای آزاد دسترسی داشته باشد و ایران به دنبال غلبه بر رقبای سعودی خود در تاجیکستان است.
دلیریان، روزنامهنگار ایرانی میگوید: «ایران و تاجیکستان به دنبال ارتقا و توسعه همکاریهای دفاعی و نظامی مشترک هستند و این امر قطعاً دوشنبه را در حوزه تسلیحاتی تقویت میکند.
این روزنامه نگار می افزاید: رئیس جمهور تاجیکستان قبلا برنامه های این کشور برای تقویت روابط با ایران را تایید کرده بود.
آیا پهپادهای ایرانی از عهده این کار بر می آیند؟
در حالی که دلیریان معتقد است فناوری پهپادهای ایرانی به سرعت در حال توسعه است، پهلیوان مطمئن نیست که پهپادهای تهران به سطحی رسیده باشند که پهپادهای ترکیه در حال حاضر از کارایی ثابت شده در میدان های مختلف جنگ از قره باغ آذربایجان، منطقه مورد مناقشه بین ایروان و باکو، تا طرابلس پایتخت لیبی برخوردارند.
به گفته دلیریان، اقدام ایران برای افتتاح یک کارخانه تولید پهپاد در تاجیکستان “این واقعیت را برجسته می کند که فناوری هواپیماهای بدون سرنشین ایران به نقطه ای رسیده است که اکنون می تواند دانش خود را به سایر کشورها منتقل کند.
دلیریان افزود: کارشناسان نظامی ایران در سالهای اخیر توانستهاند با وجود تحریمهای آمریکا و غرب، توانمندیهای بومی ساخت سلاح را در حوزههای مختلف توسعه دهند.
تحت تحریم های شدید آمریکا، ایران راهی جز اتکا به خود برای بهبود ظرفیت خود در پهپادها ندارد.
پهلوان میگوید: «با وجود اینکه فناوری پهپادهای ایرانی نسبتاً محدود است، تهران به تلاشهای خود برای توسعه پهپاد با انتقال تجربیات خود در زمینه فناوریهای موشکی/موشکی به میدان پهپاد ادامه میدهد»
.
به گفته پهلوان، نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد ایران از چین و روسیه، دو کشور ضدغربی مانند تهران، برای توسعه فناوری دفاعی خود حمایت می کند. با این حال، آنها تاکنون نتوانستهاند پهپادهایی بسازند که خود را در میدان جنگ ثابت کرده باشند.
داستان های موفقیت بایراکتارهای ترکیه در قره باغ آذربایجان و فروش به کشورهای ترک آسیای مرکزی و تاجیکستان، یک کشور غیرترک آسیای مرکزی، ممکن است ایران را وادار کند که اولین خط تولید نظامی خود را در خارج از کشور فعال کند.
پهلوان میگوید: «ایران با داشتن نزدیکی فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی با تاجیکستان، میتواند به دنبال رقابت با بایراکتار ترکیه باشد.
به گفته پهلوان، ایران مدت ها قبل از راه اندازی اولین خط تولید رسمی پهپادهای بدون سرنشین خود در تاجیکستان، پهپادهای ساده کامیکازه را در اختیار نیروهای نیابتی و متحد خود در سراسر خاورمیانه، از حزب الله لبنان گرفته تا حماس، حوثی های یمن، گروه های شیعه عراقی و بشازپر اسد سوریه قرار داده بود.