به گزارش پایگاه خبری یاز اکو دکتر افشار سلیمانی نوشت: اخبار و تحلیلهای ناشیانه زیادی در رابطه با اوضاع در قره باغ منتشر میشود که عمدتا باهدف منافع شخصی، باندی، فرقه ای و باحتمال فراوان توسط عوامل وابسته به اسرائیل و در جهت عکس منافع ملی ایران صورت میگیرد.
به ظن بنده آذربایجان فقط میخواهد تمامیت ارضی خود براساس قوانین وقواعد حقوق بین الملل و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد تامین کند و بر کریدور لاچین نظارت کامل برقرار کند و جدایی طلبان مسلح ارمنی در قره باغ را خلع سلاح کند و ارامنه قره باغ یا تابعیت آذربایجان را بپذیرند یا به ارمنستان یا هر کشور دیگری که مایل باشند کوچ کنند تا قصه آرتساخ و استپاناکرت خاتمه یابد و با ارمنستان هم بعنوان یک کشور همسایه و مستقل با تمامیت ارضی شناخته شده اش از سوی جامعه بین المللی توافقنامه صلح امضاء و مناسباتش را برقرار کند.
کسانیکه در ایران با برداشتها و تحلیلهاو تصمیمهای اشتباه بر ملت مظلوم و مطالبه گر ایران هزینه های گزاف تحمیل می‌کنند و کیان کشور را به مخاطره می افکنند باید در پیشگاه خداوند و مردم پاسخگو باشند.
نکاتی که باید به آنها توجه عمیق داشت:
۱- آذربایجان محققانه بر بازپس گیری کامل منطقه قره باغ وبرقراری تمامیت ارضی خود مصر است.
۲- ترکیه و آذربایجان خواهان اتصال زمینی نخجوان به آذربایجان از راه زنگه زور هستند.
۳- ایران مسدود شدن مرز زمینی با ارمنستان را خط قرمز خود اعلام کرده است.
۴-در صورتیکه توافق ایران با عربستان به وادی عمل برسد ، خیال ایران را از جبهه یمن راحت میشود و احتمالا رقابت های دو کشور در عراق و سوریه تاحدودی فروکش میکند.
۵- با توجه به نفوذ عربستان بر پاکستان و بخشی از نیروهای طالبان و ارتباط استراتژیک پاکستان با آذربایجان و روابط سودمند ریاض- باکو و تاثیرگذاری عربستان در سوریه و لبنان و جهان عرب ،تنش زدایی بین ایران و عربستان و سایه روابط واشنگتن -ریاض بر سیاست خارجی عربستان و تحولات حادث شده در مناسبات اسرائیل با اعراب، تنش زدایی میان تهران-ریاض با سهولت و در زمان اندک قابل حصول نیست.
۶ – وقوع جنگ جدید در قفقاز، بخش مهمی از افکار عمومی کشورهای منطقه ازجمله ایران را به متوجه خود خواهد کرد.
۷ – زلزله شدید در ترکیه و انتخابات پیش رو در این کشور، دستکم تاحدودی تا زمان مشخص شدن نتیجه انتخابات ، مواجهه محتاطانه و محافظه کارانه دولت اردوغان با تحولات در قره باغ را درپی خواهد داشت.
۸ – اگرچه احتمال تشدید جنگ روسیه علیه اوکراین در فصل بهار میتواند باعث شود تنش در قفقازجنوبی از اولویت اول روسیه
و غرب خارج شود اما این احتمال را که روسیه برای رهایی از فشارهای سخت در جبهه اوکراین و معطوف نمودن توجهات واقدامات آمریکا و غرب به بحرانی دیگر در صدد شعله ور کردن آتش جنگ در قره باغ باشد ،مردود نمی‌کند.
۹ – غرب و اسرائیل مایل هستند با قرار دادن ایران در مقابل کار انجام شده و تحمیل انتخاب بین وضعیت بد با بدتر، برای ایران در قفقاز جنوبی هزینه تراشی کند.
۱۰ – اولویت آذربایجان حفظ تمامیت ارضی این کشور و بازگردندان کامل قره باغ به ترکیب آذربایجان و خلع سلاح جدایی طلبان ارمنی قره باغ و پذیرش تمامیت ارضی آذربایجان ازسوی ارمنستان و ارامنه قره باغ و پذیرش تابعیت آذربایجان توسط ارامنه قره باغ است.
۱۱ – بنظر میرسد با توجه به جنگ روسیه علیه اوکراین و تنش‌های موجود میان چین و آمریکا و بروز محدودیت‌ها و موانعی در رابطه کریدورهای حمل ونقل و انرژی، روسیه و چین نیز به راه اندازی کریدور زنگزور چراغ سبز نشان داده اند.اظهارات اخیر سفیر روسیه در باکو در خصوص پیشرفت عملیاتی پروژه زنگزور در زمینه های جاده ای و خط آهن و عدم واکنش جدی مسکو در این رابطه،دلایلی بر اثبات این مدعاست.
۱۲ – برغم برخی مواضع تند پاشینیان در برابر آذربایجان و دربرخی موارد روسیه و حمایت وی از ارامنه قره باغ بنظر میرسد نخست وزیر ارمنستان آماده امضای توافق با آذربایجان و برقراری روابط با ترکیه و آذربایجان و حتی پذیرش کریدور زنگزور است .پاشینیان برای اینکه بتواند پاسخگوی جناح افراطی ارامنه قره باغ و دیاسپورای ارمنی باشد قصد دارد نشان دهد که تلاش‌های زیادی در راستای حفظ حقوق آنها نمود اما بصورت کامل میسر نشد و بهتر است تضمین امنیتی و فرهنگی دولت آذربایجان را بپذیرند و درترکیه آذربایجان به حیات خود ادامه دهند.
۱۳ – نظر به تضاد وتصادم منافع بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای دخیل در تحولات قفقاز جنوبی احتمال وقوع درگیری های کوتاه مدت نیابتی برای زورآزمایی این بازیگران دور از ذهن نیست که البته درصورت عدم توافق میان بازیگران احتمال گسترش آن به سایر مناطق نیز وجود دارد.
۱۴ – بنظر میرسد در پشت پرده تحولات قفقاز جنوبی برغم وجود تضاد منافع موجود،نوعی هماهنگی برای نیل به صلح وجود دارد.
۱۵ – اهمیت استراتژیک انرژی و حمل ونقل و موقعیت ژئوپولیتیک کشورها رسیدن به توافق حداکثری حول محور منافع مشترک را برغم وجود همه اختلافات اجتناب ناپذیر میکند و شرایط قفقاز جنوبی از چنین پتانسیلی برخورداراست.اتصال حمل ونقلی چین ازطریق آسیای مرکزی به دریای خزر و آذربایجان وگرجستان به دریای سیاه وترکیه و آبهای آزاد و انتقال انرژی یکی از این مصداق‌هاست. همینطور روسیه باتوجه به گیر افتادن در اوکراین و انسداد خطوط حمل ونقلی و ترکیه نیز جهت دسترسی نزدیکتر و ارزان‌تر به آسیای مرکزی به استفاده از نزدیکترین محورهای حمل ونقلی و انرژی نیاز مبرم دارند و مجموعه اینها به نفع غرب هم خواهد بود.
۱۶ – قدر مسلم اینکه سه کشور قفقازی بعنوان کشورهای زیر سیستم بین المللی به تنهایی توان حل وفصل موضوعات استراتژیک را ندارند و تخت تاثیر بازیگران منطقه ای و بین المللی ذی مدخل عمل می‌کنند.
